Του Γιάννη Αγγελάκη
“If you love what you do, if you love going to the office, if you really like it – not just say it, but really like it – it keeps you young and energised. I really love what I do.”
Donald Trump
Στην εποχή που ζούμε, αυτό που διαχωρίζει τον φτωχό από τον πλούσιο, δεν είναι ο πλούτος: είναι η «αγάπη», που είναι το αναγκαίο συστατικό της επιτυχίας.
Ο σύγχρονος άνθρωπος ζει με μία μεγάλη και διαρκή πίεση για να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού, για να απελευθερωθεί απ’ ότι τον κρατά δέσμιο και να φανερώσει αυτό που «πραγματικά» είναι.
Καλείται να πάρει αποφάσεις. Καλείται να βρει το πάθος του και να κάνει «αυτό που αγαπά». Εφόσον βρει αυτό που αγαπά και εργαστεί με πάθος πάνω σε αυτό, κι αν δουλέψει με τον εαυτό του, τότε – σύμφωνα με το αφήγημα – θα πετύχει.
Το «κάνω αυτό που αγαπώ» (do-what-you-love, εν συντομία DWYL), δεν είναι απλά μία φράση, είναι μία ιδεολογία.
Εκφράζει μία οπτική για τον κόσμο που αν και φαινομενικά στον πυρήνα της έχει την «αγάπη», στην πραγματικότητα στο επίκεντρό της βρίσκεται ο ανταγωνισμός. Διαμορφώνει τις συνθήκες για την ανάπτυξη ενός ιδιότυπου ελιτισμού.
Πότε ξεκίνησαν όλα…
Σε άρθρο της στο Jacοbin magazine η Miyaa Tokumitsu επισήμανε ότι ο Steve Jobs, ο ιδρυτής της Apple, ήταν αυτός που πρώτος έφερε με τέτοια ένταση στο προσκήνιο την ιδεολογία του «κάνε αυτό που αγαπάς».
Ήταν το μακρινό πλέον 2005, όταν σε ομιλία που έδωσε για την τελετή αποφοίτησης στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ αποτύπωσε με σαφήνεια το εύηχο μήνυμα.
Είχε πει:
«Πρέπει να βρεις αυτό που αγαπάς. Και αυτό είναι αληθινό τόσο για τη δουλειά σου όσο και για τους εραστές σου. Η δουλειά σου θα αποτελέσει ένα μεγάλο τμήμα της ζωής σου και ο μόνος τρόπος να είσαι πραγματικά ικανοποιημένος είναι να κάνεις αυτό που θεωρείς σπουδαία δουλειά. Ο μόνος τρόπος να κάνεις πραγματικά κάτι σπουδαίο είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις».
Η συγκεκριμένη ομιλία έχει εκατοντάδες εκατομμύρια views στις πολλές αναπαραγωγές της στο youtube. Αποσπάσματά της δημοσιεύονται συχνά σε άλλα social media από χρήστες που νοιώθουν εντυπωσιασμένοι από τις αλήθειες που συμπυκνώνει, χιλιάδες άρθρα έχουν γραφτεί με τίτλους όπως:
«Ο Στηβ Τζομπς χάρηκε τη ζωή του επειδή έκανε αυτό που αγαπούσε»
ή
«Αν αγαπάς τη δουλειά σου, δε θα έχεις δουλέψει ούτε μια μέρα στη ζωή σου».
Βιβλία γεμίζουν τα ράφια με συμβουλές για μια ζωή γεμάτη νόημα.
Χαρακτηριστικός και ο τίτλος του βιβλίου του Keith Abraham:
«Ξεκινά με το πάθος».
Υπάρχουν χιλιάδες άρθρα για το πόσο αναγκαίο είναι το ατομικό πάθος για τη δουλειά.
Λέει ένα από τα πολλά ότι:
«Το πάθος δημιουργεί πάθος και στους άλλους εργαζόμενους.
Οι εργαζόμενοι με πάθος εργάζονται περισσότερο, επειδή αγαπούν τη δουλειά τους.
Είναι πιο δημιουργικοί αλλά και πιο πιστοί στους εργοδότες.
Βοηθούν στο να δημιουργείται ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον.
Το πάθος μετατρέπεται σε αναγκαίο συστατικό της επιτυχίας.
Αυτό που διαχωρίζει την επιτυχία από την αποτυχία είναι το πάθος». [1, 2]
Η αλήθεια αυτής της διαπίστωσης επαναλαμβάνεται σα μάντρα, διαρκώς και με κάθε ευκαιρία.
Έχει μετατραπεί σε μία κοινοτυπία:
«Εσύ έχεις αγαπήσει κάτι τόσο πολύ εμπράκτως, για να αξίζεις μια διάκριση;», αναρωτιέται ο δημοσιογράφος απευθυνόμενος προς τους αναγνώστες του καθώς μιλά για τον θρυλικό αθλητή και τα επιτεύγματά του. [3]
Αναζητώντας εργαζόμενους με πάθος
Όλο και παραπάνω οι εργοδότες δε ζητούν απλά εργαζόμενους για να κάνουν μια δουλειά αλλά εργαζόμενους που θα έχουν πάθος για τη δουλειά τους. H αγάπη για τη δουλειά γίνεται προαπαιτούμενο. Ακόμη και αν αυτή η δουλειά είναι να φτιάχνουν σάντουιτς.
Η αγάπη για τη δουλειά διαχωρίζει τους αποτυχημένους από τους επιτυχημένους σε μία εποχή πάντως όπου σύμφωνα με έρευνα της Deloitte, το 88% των εργαζόμενων δεν είναι ευχαριστημένοι με τη δουλειά τους. [4, 5]
Σύμφωνα με μια άλλη έρευνα του Duke Fuqua School of Business οι εργοδότες θεωρούν σχεδόν φυσιολογικό να εκμεταλλεύονται εργασιακά εργαζόμενους που κάνουν μια δουλειά επειδή την αγαπάνε. [6]
Ο Jay Kim, o κύριος συγγραφέας της έρευνας του Duke σημειώνει ότι τέτοιου είδους εργαζόμενοι αποδέχονται πιο εύκολα να εργάζονται έξτρα ώρες ή να δουλεύουν τα σαββατοκύριακα δίχως να πληρώνονται ή να κάνουν εργασίες που δε συνδέονται με το αντικείμενό τους.
«Υπάρχει ένα μοτίβο που δείχνει ότι όταν οι άνθρωποι βλέπουν ένα εργαζόμενο που είναι παθιασμένος με τη δουλειά του, πιστεύουν ότι επιτρέπεται να τον εκμεταλλευθούν περισσότερο από έναν που δεν έχει πάθος.
Το πάθος για τη δουλειά νομιμοποιεί την εκμετάλλευσή», λέει ο Kim.
Το πάθος δε νομιμοποιεί απλά την εκμετάλλευση αλλά επειδή τη νομιμοποιεί εν τέλει μετατρέπεται σε προαπαιτούμενο για να λάβεις μια θέση εργασίας.
Τώρα, ένας εργαζόμενος που αρνείται να εργάζεται πέραν αυτών που έχουν συμφωνηθεί ή που θέτει όρια για το πώς μπορεί να πραγματωθεί η εργασία του αντιμετωπίζεται ως κάποιος που δεν έχει αρκετό πάθος για τη δουλειά του, κι ως εκ τούτου ως ένας εργαζόμενος που δε θα είναι αρκετά καλός σε αυτή.
Η αντίληψη αυτή επεκτείνεται και πέραν της σχέσης εταιρείας και εργαζόμενου αφού και οι άνθρωποι εκτός του χώρου της δουλειάς, θεωρούν ότι εφόσον ο εργαζόμενος αντλεί ευχαρίστηση από τη δουλειά του, αυτό, κατά κάποιον τρόπο αιτιολογεί το να πληρώνεται λιγότερο ή να εργάζεται περισσότερο, αφού άλλωστε «αντλεί ευχαρίστηση από αυτό που κάνει» και άρα – όπως επαναλαμβάνεται στα τόσα αποφθέγματα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο – «ποτέ δεν πρέπει να αισθάνεσαι αρκετά κουρασμένος, αν αγαπάς αυτό που κάνεις» γιατί… «αν αγαπάς αυτό που κάνεις, δεν κουράζεσαι». Ουσιαστικά είναι σα να μη δουλεύεις.
Άλλωστε, αν θες να πετύχεις πρέπει να αγαπάς αυτό που κάνεις. Και η αγάπη θέλει θυσίες.
Όπως λέει ένα άλλο απόφθεγμα:
«Η εργασία χωρίς αγάπη είναι σκλαβιά».
Ή, όπως αναγραφόταν στην πύλη στο στρατόπεδο του Άουσβιτς:
Arbeit macht frei
Δηλαδή:
«…Η εργασία απελευθερώνει»… Αν γίνεται με αγάπη; [7, 8]
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
- https://www.innovativehumancapital.com/post/turning-your-boring-job-into-a-job-you-ll-love
- https://www.deloitte.com/global/en/our-thinking/insights/topics/talent/worker-passion-employee-behavior.html
- https://www.gazzetta.gr/basketball/article/1443549/oi-thryloi-den-teleionoyn-sta-heiroyrgeia
- https://content.wisestep.com/passion-at-work/
- https://resources.workable.com/stories-and-insights/passion-job-requirement
- https://www.fuqua.duke.edu/duke-fuqua-insights/kay-passion-exploitation
- https://en.wikipedia.org/wiki/Arbeit_macht_frei#:~:text=Arbeit%20macht%20frei%20(%5B%CB%88a%CA%81ba%C9%AAt%20%CB%88maxt,%22%20or%20%22work%20liberates%22
- https://www.inverse.com/article/55923-why-a-often-repeated-steve-jobs-quote-is-wrong-according-to-a-new-study
