Μπροστά στο πολύ πιθανό ενδεχόμενο εκδήλωσης «επιδημίας» καρδιαγγειακών νοσημάτων την επόμενη 15ετία βρίσκεται ο ελληνικός πληθυσμός. Οπως προειδοποιούν οι ειδικοί γιατροί, εάν δεν ληφθεί σοβαρή μέριμνα για την πρόληψη ή την έγκαιρη αντιμετώπιση παραγόντων όπως υπέρταση, διαβήτης, υπερχοληστερολαιμία και κάπνισμα, το 2030 θα έχει αυξηθεί κατά 19% η συχνότητα της στεφανιαίας νόσου στην Ελλάδα και κατά 15% η συχνότητα των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Σήμερα στην Ελλάδα η συχνότητα της στεφανιαίας νόσου είναι κοντά στο 5% και των εγκεφαλικών στο 2%, τουλάχιστον ένας στους τρεις Ελληνες είναι υπερτασικοί και το 35% έχει αυξημένη χοληστερίνη. Σημείο-«κλειδί» για την επερχόμενη επιδημία είναι οι νέοι άνδρες (έως 30 ετών) που φαίνεται ότι παραμελούν την υγεία τους αν και εμφανίζουν «εντυπωσιακά» ποσοστά υπέρτασης (άνω του 30%) και υπερβολικού βάρους (51%).
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την Εθνική Μελέτη Νοσηρότητας και Παραγόντων Κινδύνου (ΕΜΕΝΟ) που υλοποίησε η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με επιστημονική υπεύθυνη την αναπληρώτρια καθηγήτρια Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας κ. Γιώτα Τουλούμη, με πόρους του ΕΣΠΑ, σε πανελλαδικό δείγμα 6.000 ατόμων το διάστημα φθινόπωρο 2014-2015.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης που παρουσίασαν χθες η κ. Τουλούμη, ο καθηγητής Παθολογίας και Υπέρτασης Γεώργιος Στεργίου και η αναπληρώτρια καθηγήτρια Πνευμονολογίας Αννα Καρακατσάνη, ποσοστό 39% των ανδρών και 33% των γυναικών είχαν υπέρταση. Το 40% των υπερτασικών ήταν αδιάγνωστοι και μόνο 18% ήταν ρυθμισμένοι υπό θεραπεία. Το 11% όσων συμμετείχαν είχαν διαβήτη, με ικανοποιητικά ποσοστά ρύθμισης λόγω θεραπείας (41%). Αυξημένη χοληστερίνη είχε το 37% των ανδρών και το 34% των γυναικών. Υπέρβαροι ήταν το 45% των ανδρών και το 30% των γυναικών.
Το 38% των ενηλίκων στην Ελλάδα είναι καπνιστές, με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφονται σε Αθήνα, Κρήτη και Κέρκυρα. Στον αντίποδα, βρίσκονται οι κάτοικοι της Ηπείρου, της Θράκης και της Θεσσαλίας που είναι, σε μεγαλύτερα ποσοστά σε σχέση με τους υπόλοιπους Ελληνες, «άκαπνοι». Οι άνδρες, τα άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών, άτομα μη πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όσοι καταναλώνουν αλκοόλ, οι άνεργοι και οι κάτοικοι Αττικής κινδυνεύουν περισσότερο να είναι καπνιστές.
Συνολικά το 40% του δείγματος ήταν απασχολούμενοι, ενώ το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται στο 28,5%. Ενας στους τέσσερις έχει μηνιαίο εισόδημα κάτω από 700 ευρώ, το 10% είναι ανασφάλιστοι και επιπλέον 3% δεν έχει βιβλιάριο υγείας σε ισχύ. Σχεδόν το 1/3 αυτοαξιολογεί την κατάσταση της υγείας του ως μέτρια ή κακή, το 24% εμφανίζει συμπτώματα άγχους και το 16% συμπτώματα κατάθλιψης. Σημαντικό ποσοστό (22%) δήλωσε ότι έχει πρόβλημα στην πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας λόγω οικονομικού κόστους. Μόλις το 20% των ατόμων άνω των 50 ετών έχει κάνει κολονοσκόπηση και στις περισσότερες περιπτώσεις μετά την εμφάνιση συμπτώματος γεγονός που αναιρεί την έννοια του «προσυμπτωματικού ελέγχου» από τη συγκεκριμένη εξέταση.