Του Λευτέρη Θ. Χαραλαμπόπουλου

Στη ζωή πάντα μας αρέσει να πιστεύουμε ότι έχουμε άλλη μια ευκαιρία. Από πολλές απόψεις είναι κάτι το ανθρώπινο. Όντως μας δίνει μια αίσθηση αισιοδοξίας να πιστεύουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων, όταν αυτή φαίνεται να οδηγεί προς την καταστροφή.

Από αυτή την άποψη είναι απόλυτα κατανοητό να έχει μια ανάλογη πεποίθηση και η κυβέρνηση. Και όντως φαίνεται ως εάν ο τρόπος σκέψης της να είναι ακριβώς αυτός. Δηλαδή, να πιστεύει ότι μπορεί με μια σειρά από διορθωτικές κινήσεις να αλλάξει το πολιτικό κλίμα που αυτή τη στιγμή είναι συντριπτικά σε βάρος της.

Ειδικότερα, αυτό που φαίνεται να πιστεύει το κυβερνητικό επιτελείο είναι ότι εάν καταφέρουν να επιβιώσουν από την αντιπαράθεση με τους αγρότες, ένα κοινωνικό μέτωπο που ειδικά για τη Νέα Δημοκρατία είναι και μια διαρκής εκλογική αιμορραγία, τότε μπορούν να προχωρήσουν σε διορθωτικές κινήσεις. Να κάνουν ανασχηματισμό, να επιταχύνουν την υλοποίηση των έργων που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης, να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι η χώρα και το 2026 θα έχει υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συνυπολογίζουν και το γεγονός ότι θα έχει αυξηθεί χρονικά η απόσταση από την τραγωδία των Τεμπών, άρα θα έχει μειωθεί η πολιτική φόρτιση, την ώρα που τυχόν συγκρότηση πολιτικού φορέα με συμμετοχή προσωπικοτήτων από τους συγγενείς των θυμάτων θα περιορίζει ακόμη περισσότερο την απήχηση του ζητήματος, στο βαθμό που στα μάτια της κοινωνίας μπορεί και να φαντάζει ως «πολιτική εκμετάλλευση».

Μόνο που αυτό που δεν μπορούν να κατανοήσουν στην κυβέρνηση είναι το βάθος του ρήγματος ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και την κοινωνία. Στις δημοσκοπήσεις αυτό εκφράζεται ως συρρίκνωση της ίδιας της δυνητικής εκλογικής βάσης του κυβερνώντος κόμματος και ως πλειοψηφικές μετρήσεις αποδοκιμασίας της κυβέρνησης.

Και αυτό δεν έχει να κάνει απλώς με ένα «κλίμα». Έχει να κάνει με το πώς έχουν ήδη απομακρυνθεί από την κυβέρνηση συγκεκριμένα κοινωνικά στρώματα. Ούτως ή άλλως η κυβέρνηση έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος των φτωχότερων στρωμάτων που πλήττονται άμεσα από την κρίση κόστους ζωής. Έχει περιφρονήσει τη νεολαία και αυτό αποτυπώνεται και στην εκλογική συμπεριφορά των νεαρότερων ψηφοφόρων. Έχει χάσει μεγάλο μέρος των μεσαίων στρωμάτων, που αισθάνονται αυξημένη οικονομική και κοινωνική επισφάλεια. Οι αγρότες, ένα βασικό κοινωνικό στήριγμα της κυβέρνησης, είναι σήμερα στους δρόμους. Οι δημόσιοι υπάλληλοι αισθάνονται να σπρώχνονται στο περιθώριο από τη τάση γενικευμένης ιδιωτικοποίησης. Τα τμήματα της επιχειρηματικότητας που δεν είναι διατεθειμένα να υποταχτούν σε κομματικούς σχεδιασμούς, ολοένα και περισσότερο αντιδρούν στη διάχυτη αίσθηση ότι πλέον δεν υπάρχουν «κανόνες του παιχνιδιού».

Τόσο βαθιά ρήγματα, που καταλήγουν να είναι αυτονόητα βιώματα για τους ανθρώπους, δεν αντιστρέφονται με χειρισμούς. Δεν μετασχηματίζονται με κάποιες «ευνοϊκές ρυθμίσεις». Δεν αλλάζουν με βάση κάποιες «παροχές».

Απλώς διαμορφώνουν το έδαφος για μια αναγκαία πολιτική αλλαγή.

Προφανώς και όσο δεν σχηματοποιείται το όχημα και το περιεχόμενο της πολιτικής αλλαγής, η κυβέρνηση θα φαντάζει κυρίαρχη. Όσο δεν υπάρχει αποτελεσματική αντιπολίτευση θα φαίνεται ότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Όσο η εναλλακτική δεν παίρνει σχήμα, η κυβέρνηση θα μπορεί να υποστηρίζει ότι είναι η μόνη λύση διακυβέρνησης.

Όμως, αυτό δεν αναιρεί ότι είναι πολύ αργά για να «γυρίσει το παιχνίδι».