Με σκεπτικισμό και επιφύλαξη φαίνεται να υποδέχτηκαν αρκετοί στον ΣΥΡΙΖΑ τις επίσημες ανακοινώσεις για το άνοιγμα της διαδικασίας της συνταγματικής αναθεώρησης.
Υπενθυμίζεται πως ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ενημέρωσε την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη Πέμπτη για το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης, ενώ ενημέρωση για τον εκλογικό νόμο έγινε από τον υπουργό Εσωτερικών Παναγιώτη Κουρουμπλή. Εκεί, ο πρωθυπουργός φέρεται να δήλωσε ότι δεν υπάρχει «κανένα θέμα ταμπού» σε ό,τι αφορά την συνταγματική αναθεώρηση καθώς και πως «με χρονικό ορίζοντα το 2021 (σ.σ. οπότε συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821) πρέπει να ξεκινήσουμε μια πλατιά διαδικασία διαλόγου με στόχο ένα νέο Σύνταγμα, το Σύνταγμα της Ελλάδας του 2021».
Στον απόηχο της συνεδρίασης αυτής η εφημερίδα Εποχή (η οποία εκφράζεται την παλιά ΑΚΟΑ και κατόπιν ΑΝΑΣΑ που αργότερα ως «ομάδα των 53 +» ενσωμάτωσε και κάποια πρόσωπα που προήλθαν από την ηγετική παράταξη της Αριστερής Ενότητας του Συνασπισμού) στην αρθρογραφία της εκφράζει ένα μέρος των εσωτερικών επιφυλάξεων για τη συνταγματική αναθεώρηση: τόσο γιατί μέσω αυτής σηματοδοτείται η στροφή του ενδιαφέροντος στην «υψηλή πολιτική» υποβαθμίζοντας άλλα πεδία παρέμβασης, όσο και γιατί είναι αμφίβολο το αν μπορεί η κυβέρνηση να ωθήσει το Σύνταγμα σε προοδευτική κατεύθυνση δεδομένων των «συσχετισμών δύναμης». Σύμφωνα με πληροφορίες η επιφύλαξη και τα ερωτηματικά (πχ.χ για το ενδεχόμενεο ενίσχυσης των εξουσιών του ΠτΔ) που εκφράζει το πρόσφατο φύλλο της Εποχής δεν αντανακλά μόνο τις απόψεις της εφημερίδας για τη συνταγματική αναθεώρηση και τον εκλογικό νόμο, αλλά «χονδρικώς» απηχεί την άποψη των 53 (οι οποίοι το τελευταίο διάστημα πάντως φέρονται να μην είναι ενιαίοι γενικώς) πάνω σε αυτό το ζήτημα.
Μάλιστα η εφημερίδα δημοσιεύει – όχι τυχαία – συνέντευξη της συνταγματολόγου και προέδρου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης Ιφιγένειας Καμτσίδου η οποία σημειώνει ότι «δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη» για συνταγματική αναθεώρηση.
Στη συνέντευξή της, όπου διατυπώνει την επιστημονική της άποψη για το θέμα, κάνει κάποιες κρίσιμες επισημάνσεις όπως ότι:
–Σημαντικές δυσλειτουργίες που έχουν παρατηρηθεί τις τελευταίες δεκαετίες «ανάγονται στην κρίση αντιπροσώπευσης και όχι στο συνταγματικό πλαίσιο». «Προβλήματα που απορρέουν από τις συνταγματικές ρυθμίσεις είναι ελάχιστα όπως αυτό της ποινικής ευθύνης υπουργών».
–Βρισκόμαστε σε «φάση αναπροσδιορισμού των ορίων δημόσιου – ιδιωτικού» όπου «οι φορείς της ιδιωτικής εξουσίας διεκδικούν να περιορίσουν ουσιαστικά τον δημόσιο χώρο» και όπου «οι κρίσιμες πολιτικές λειτουργίες φαίνεται να ασκούνται υπό την κυριαρχία των ισχυρών οικονομικών παραγόντων» επομένως η συζήτηση για την συνταγματική αναθεώρηση θα συμπεριλάβει αναγκαίως και το ζήτημα της θεσμικής αποκρυστάλλωσης νέων ορίων δημόσιου – ιδιωτικού». «Σε βάρος του δημοσίου» εκτιμά η ίδια «διότι οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που υποστηρίζουν τη διαφύλαξη του δημόσιου τομέα βρίσκονται σε αμυντική θέση, ενώ η ισχύς όσων υποστηρίζουν την επέκταση του ιδιωτικού είναι πολλαπλής φύσης».
— η παρούσα συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή για την προστασία των δικαιωμάτων γενικότερα
–αν τυποποιηθεί συνταγματικά ο «χρυσός κανόνας» (η επιταγή του Δημοσιονομικού Συμφώνου για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς ή αλλιώς η απαγόρευση των ελλειμμάτων) θα σημάνει ότι «ένα μόνο οικονομικό μοντέλο θα είναι επιτρεπτό στη χώρα και οι πολιτικές των κυβερνήσεων θα μπορεί να διαμορφώνονται σε μία μόνο κατεύθυνση. Επομένως η εναλλαγή στην εξουσία θα καθίσταται πλασματική και οι εκλογές θα στερηθούν μεγάλο μέρος του περιεχομένου τους».
–«μοιάζει να έρχονται στο προσκήνιο σχέδια πολιτικής θέσμισης που πριμοδοτούν τουςτεχνοκράτες έναντι των αιρετών
Να σημειωθεί ότι η Ιφιγένεια Καμτσίδου ήταν μέλος της Επιτροπής Διανοουμένων υπό τον Ν. Κωνσταντόπουλο για τις αλλαγές στους θεσμούς και το πολιτικό σύστημα που είχε συστήσει ο Αλέξης Τσίπρας το 2013, ενώ είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ (δεν ανήκει πάντως στην ομάδα των 53).
Αποστάσεις από τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης σε σχέση με τη συνταγματική αναθεώρηση φαίνεται να κρατά ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, ο οποίος στη σημερινή του συνέντευξη στην “Εφημερίδα των Συντακτών’ παραπέμπει στα λεγόμενα της Ιφ. Καμτσίδου.
Αν η κ. Καμτσίδου τοποθετείται συγκρατημένα και εντός των επιστημονικών ορίων του αντικειμένου της, ο Γιώργος Κυρίτσης, βουλευτής Β’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ κι εκπρόσωπος Τύπου του Συντονιστικού για το Προσφυγικό επισημαίνει – σε καθημερινή γλώσσα – τον πολιτικό κίνδυνο «να κληθούμε να συνταγματοποιήσουμε νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες». Ειδικότερα, σε άρθρο του που δημοσιεύεται στον ιστότοπο commonality.gr (ο οποίος εκφράζει τις απόψεις της ομάδας των 53+) σημειώνει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Τα προβλήματα της καθημερινότητας είναι τόσο μεγάλα που καμία θεσμική τομή, ιδίως στη σφαίρα της «υψηλής πολιτικής», δεν μπορεί να τα επηρεάσει ή έστω να τα διασκεδάσει. Πρωτοβουλίες όπως η συνταγματική αναθεώρηση είναι άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε. Μια χαρούλα είναι το Σύνταγμα, τηρουμένων των αναλογιών και συσχετισμό για προοδευτική αναθεώρηση δεν έχουμε, κινδυνεύουμε να πάμε προς τα πίσω και μάλιστα σε καταστάσεις προ του 1986 ή να κληθούμε να συνταγματοποιήσουμε νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες. Αν ρωτήσει κανείς έναν εργαζόμενο στη σημερινή εργασιακή ζούγκλα αν θέλει αναθεώρηση του Συντάγματος θα σου πει «νταξει, οκ, αλλά προτιμάω να λειτουργήσει αποτελεσματικά η Επιθεώρηση Εργασίας»».
Το ερώτημα είναι τι διαστάσεις έχει αυτό το κλίμα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και πόσο δυναμικά θα εκφραστεί στην προσεχή Κεντρική Επιτροπή στις 25 – 26 Ιουνίου.