Βασίλης Διγαλάκης
Πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης
Οδυσσέας-Ιωάννης Ζώρας
Πρύτανης Πανεπιστημίου Κρήτης
Σε μια από τις πλέον κρίσιμες περιόδους για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική προοπτική της Ελλάδας, η Ανώτατη Παιδεία, ένα από τα τελευταία «αναχώματα» ανάτασης και ελπίδας του λαού μαςαπειλείται με κατεδάφιση από τοαναχρονιστικόσχέδιο νόμου του«Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων»για την οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσηςκαι μάλιστα με τον πλέον κυνικό τρόπο.
Τα δύο Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Κρήτης διαθέτουν το προτέρημα να έχουν θέσει την Αριστεία και την Εξωστρέφεια στον ίδιο τον πυρήνα της σύστασής τους. Κατόρθωσαν να προσελκύσουν καταξιωμένους επιστήμονες και να τους διαθέσουν υψηλού επιπέδου υποδομές και αποδοτικό περιβάλλον λειτουργίας ώστε σήμερα να διακρίνονται διεθνώς για τα εκπαιδευτικά και ερευνητικά τους επιτεύγματα.
Τοδοκιμασμένο μοντέλο λειτουργίας των Πανεπιστημίων κατά τα τελευταία χρόνια και τα ελπιδοφόρα ερευνητικά και εκπαιδευτικά του αποτελέσματα επέλεξε να αμφισβητήσει ευθέως και στον πυρήνα του οκ. Γαβρόγλου, Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτωνμε προφανή σκοπό του να ταανατρέψει δραματικά.Προς όφελος ποιών; Των λίγων ή των πολλών;
Είναι σαφές ότι το παρόν σχέδιο νόμου δεν εξυπηρετεί ακαδημαϊκούς στόχους, ούτε εκσυγχρονίζει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Πανεπιστημίων.Αντίθετα, επαναφέρει τους «κομματικούς στρατούς» στα Πανεπιστήμια,εφαρμόζει αναχρονιστικές και πρωτόγνωρες πρακτικές στην εκλογή, τη συγκρότηση και την εν γένει διοικητική λειτουργία των Πανεπιστημίων, καταπιέζει ακόμα περισσότερο το Αυτοδιοίκητο, εμποδίζει την Εξωστρέφεια, υποβαθμίζει την Αξιολόγηση.
Και για του λόγου το αληθές δεν έχει κανείς παρά να εστιάσει στα πλέον εξόφθαλμα σημεία της οπισθοδρομικής απειλής για την Εθνική Παιδεία:
- Άσυλο, χωρίς εγγυήσεις δημοκρατικής προόδου, αλλά ως έκφραση ασυδοσίας και ανομίας στα Πανεπιστήμια. Καλείται το «ρωμαλέο φοιτητικό κίνημα» να επαναλάβει πρακτικές του αδιέξοδου και παρακμιακού παρελθόντος.
- Πρωτόγνωρες πρακτικές στην εκλογή και σύνθεση των διοικητικών οργάνων. Υποβάθμισητης διοίκησης των Πανεπιστημίων σε συν-διοίκηση από κονκλάβια. Διαχωρισμός της εκλογής πρύτανη – αντιπρυτάνεων, υποβάθμιση του ρόλου του πρύτανη σε διακοσμητικό, συνδιοίκηση με συνδικαλιστές – πρυτανικό με συμμετοχή συνδικαλιστών, κοσμητείες σε ορισμένες περιπτώσεις όπου οι καθηγητές είναι μειοψηφία.
- Περιορισμός του Αυτοδιοίκητου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπέρ-ρύθμισης αυτό των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών.
- Υποβάθμιση της αξιολόγησης και της ανεξάρτητης ΑΔΙΠ. Ο Υπουργός μπορεί πλέον να προχωράει στη δημιουργία – συγχώνευση – κατάργηση πανεπιστημίων και σχολών ακόμα και χωρίς τη γνώμη της ΑΔΙΠ. Τρανταχτό το παράδειγμα του υπό σύσταση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, όπου δύο ΤΕΙ συγχωνεύονται σε Πανεπιστήμιο, χωρίς αξιολόγηση από την ανεξάρτητη αρχή, αλλά μέσω μιας ad-hocεπιτροπής η οποία συμπεριλαμβάνει και τους προέδρους των δύο ΤΕΙ.
Και όταν τα παραπάνω αποτελούν την οπισθοδρομική ουσία της πολιτικής της ηγεσίας του Υπουργείου, πώς είναι δυνατό να εκπλαγεί κάποιος και από τον εμπαιγμό της Συνόδου των Πρυτάνεων; Ο Υπουργός δεν έκανε αποδεκτή καμία από τις προτάσεις της Συνόδου για τα σημαντικά ζητήματα του νομοσχεδίου, παρά τις δημόσιες διαβεβαιώσεις του στον Τύπο για το αντίθετο. Τα διαδοχικά σχέδια διαρκώς απέκλιναν – αντί να συγκλίνουν – με τις διαμορφωμένες θέσεις των Πρυτάνεων, με αδιέξοδοαποκορύφωμα το ακραίο σχέδιο νόμου το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή.
Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το νομοσχέδιο αυτό δεν εξυπηρετεί ακαδημαϊκές, αλλά μικροκομματικέςεπιδιώξεις. Δεν επιζητά την κοινωνική πρόοδο, αλλά το βόλεμα τηςμειοψηφίας της παρακμής. Το μαρτυρούν ηανερμάτιστη και χωρίς αξιολόγηση επερχόμενη πανεπιστημιοποίηση τμημάτων ή και ολόκληρων ΤΕΙ και η συμμετοχή συνδικαλιστών σε καθαρά εκτελεστικά όργανα διοίκησης.
Το Πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο της Κρήτης διακρίθηκαν διεθνώς μέσα από πολύχρονους και έντονους εκπαιδευτικούς, ερευνητικούς και κοινωνικούς αγώνες, οι οποίοι διέθεταν στην αιχμή τους την Αριστεία και την Εξωστρέφεια. Αποτελεί λοιπόν αναπόφευκτηκαι αταλάντευτη επιλογή των δύο Πανεπιστημίων της Κρήτης να υπερασπιστούν χωρίς συμβιβασμούς το στρατηγικό μέλλον της Αριστείας και της Εξωστρέφειας, ζωτικά κύτταρα της ίδιας της προοπτικής τους.
(*) Καθημερινή της Κυριακής, 30/7/2017