Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ αναμένεται να λάβει σήμερα στις Βρυξέλλες τη στήριξη των Ευρωπαίων ομολόγων του στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ενόψει της επικείμενης απόφασης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την επαναφορά κυρώσεων εναντίον της Τεχεράνης.
Αν και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι θέλει να απομονώσει το θέμα αυτό από τα άλλα αμφιλεγόμενα ζητήματα, ο Ζαρίφ αναμένεται να απαντήσει και στις ανησυχίες του Γάλλου, του Γερμανού και του Βρετανού ομόλογού του για τα βίαια επεισόδια στη διάρκεια των πρόσφατων διαδηλώσεων στο Ιράν.
Όμως το βασικό ζήτημα για τους Ευρωπαίους είναι να εμφανίσουν ενιαίο μέτωπο προκειμένου να υπερασπιστούν τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, που υπογράφηκε το 2015 έπειτα από μια δεκαετία διαπραγματεύσεων.
Οι ΗΠΑ «προετοιμάζονται να καταγγείλουν τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και άρα να καταστρέψουν μια επιτυχία στις προσπάθειες να εμποδιστεί η συνέχιση της διάδοσης του στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος στον κόσμο», σχολίασε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.
Σε δηλώσεις του πριν τη συνάντηση με τον Ζαρίφ, ο Γκάμπριελ επεσήμανε ότι η πυρηνική συμφωνία δεν θα πρέπει να σχετίζεται με το βαλλιστικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και τον ρόλο της στον πόλεμο στη Συρία. «Θα πρέπει να διαχωρίσουμε τα δύο ζητήματα: θέλουμε να διατηρήσουμε την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν (…) και τον δύσκολο ρόλο του Ιράν στην περιοχή».
Ο Γερμανός υπουργός, αν και έχει επικρίνει επανειλημμένα την εξωτερική πολιτική που ασκούν οι ΗΠΑ μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Τραμπ, τόνισε ότι η Ουάσινγκτον έχει δίκιο να εκφράζει τις ανησυχίες της για τη στρατηγική του Ιράν στη Μέση Ανατολή.
Από την πλευρά του ο Τραμπ, που είναι αντίθετος στην πυρηνική συμφωνία, αναμένεται να επιβάλει ξανά μέσα στις επόμενες ημέρες μια σειρά οικονομικών κυρώσεων εναντίον της Τεχεράνης, οι οποίες είχαν αρθεί βάσει της συμφωνίας.
Σύμφωνα με δύο πηγές, ο Τραμπ δεν είχε καταλήξει ακόμη μέχρι χθες το βράδυ, ενώ αναμένεται να ανακοινώσει την απόφασή του αύριο Παρασκευή.
Η Τεχεράνη έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει σε αντίποινα, τονίζοντας ότι είναι «προετοιμασμένη για κάθε σενάριο». Από τη Μόσχα, όπου μετέβη χθες για να βρει στήριξη, ο Ζαρίφ κατήγγειλε «την καταστροφική πολιτική των ΗΠΑ».
«Οι ΗΠΑ πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η διεθνής κοινότητα έχει ομόφωνη στάση σχετικά με την πυρηνική συμφωνία και κατά συνέπεια πρέπει να αλλάξει την πολιτική της», τόνισε ο Ιρανός υπουργός ζητώντας από τις μεγάλες δυνάμεις «να αντισταθούν στις εχθρικές ενέργειες» της κυβέρνησης Τραμπ.
Η Μογκερίνι, που είχε συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις εκπροσωπώντας την ΕΕ, δεσμεύθηκε να κάνει τα πάντα για να διατηρηθεί αυτή η συμφωνία την οποία χαρακτήρισε ζωτικής σημασίας για την αναστολή της διάδοσης των πυρηνικών όπλων, ακόμη και να συναντηθεί στην Ουάσινγκτον με μέλη του Κογκρέσου που έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους σε αυτή.
Ωστόσο στη διάρκεια της σημερινής συνάντησης είναι αναπόφευκτο να συζητηθούν με τον Ζαρίφ και άλλα δύσκολα θέματα, όπως η ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων από το Ιράν και η στήριξη που παρέχει η Τεχεράνη στον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, το λιβανέζικο σιιτικό κίνημα Χεζμπολάχ και τους αντάρτες Χούτι στην Υεμένη.
Παράλληλα οι 28 χώρες της ΕΕ κατήγγειλαν «την απαράδεκτη απώλεια ζωών» στη διάρκεια των πρόσφατων διαδηλώσεων στο Ιράν, στη διάρκεια των οποίων σκοτώθηκαν 21 άνθρωποι. Έχουν ζητήσει μέσω της Μογκερίνι «από όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές» να απόσχουν «από τη βία».
«Προφανώς υπάρχουν θέματα στα οποία διαφωνούμε με το Ιράν, ξεκινώντας από την αποσταθεροποιητική του δράση στην περιοχή και το βαλλιστικό του πρόγραμμα. Αυτά θα αποτελέσουν σίγουρα μεγάλο μέρος της συζήτησης», ανέφερε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον.
Όμως «η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν καθιστά τον κόσμο πιο ασφαλή. Είναι ζωτικής σημασίας να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους Ευρωπαίους εταίρους μας για να διατηρηθεί η συμφωνία, καθώς και η ασφάλεια και η ευημερία που αυτή προσφέρει στους πολίτες του Ιράν και όλου του κόσμου», τόνισε.
«Θα συνεχίσουμε να ζητάμε από τους φίλους μας στον Λευκό Οίκο να μην πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων τη συμφωνία», είχε δηλώσει ο Τζόνσον την Τρίτη.