Την απάντησή του, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απέστειλε γραπτώς ο Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, Ευρωπαίος επίτροπος για το περιβάλλον, τους ωκεανούς και την αλιεία, στον Πέτρο Κόκκαλη, Ευρωβουλευτή των Πρασίνων και Γραμματέα του Κόμματος ΚΟΣΜΟΣ, για το νομοσχέδιο που καταργεί την ζώνη παράκτιας προστασίας στον αιγιαλό.
Με βάση την τελευταία έκθεση του «Intergovermental Panel of Climate Change» (IPCC), η Μεσόγειος κατατάσσεται στα πιο ευάλωτα κλιματικά hotspot παγκοσμίως, ενώ αναμένεται κατά 99% ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα αυξάνονται πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Παρά ταύτα, η ελληνική κυβέρνηση, με το νομοσχέδιο που υπεβλήθη σε βεβιασμένη διαβούλευση, καταργεί το ελάχιστο αδόμητο όριο 30 μέτρων από τη γραμμή του αιγιαλού, επιτρέποντας την πλήρη «εμπορική» εκμετάλλευσή του, την ίδια στιγμή που άλλα κράτη μέλη θεσπίζουν αδόμητες παράκτιες ζώνες που ξεκινούν από τα 100 μέτρα μέχρι και στα 250 μέτρα από τον αιγιαλό.
Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Κόκκαλης ρώτησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν συμβαδίζει η ρύθμιση αυτή με το άρθρο 8 του Πρωτοκόλλου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου (2009/89/ΕΚ), το οποίο έχει κυρώσει η ΕΕ και δεσμεύει όλα τα κράτη μέλη, και σύμφωνα με το οποίο η παράκτια ζώνη δεν μπορεί να έχει πλάτος μικρότερο των 100 μέτρων; Πρέπει το σύνολο τον ευρωπαϊκών ακτών να υπόκεινται στις ίδιες προδιαγραφές προσαρμογής;
Και επίσης, αν συμβαδίζει η ρύθμιση αυτή με τη «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα 2030» και την «Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή», σύμφωνα με τις οποίες οι παράκτιες περιοχές θα πρέπει να προστατεύονται ως προς την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και την προστασία των ανθρώπινων ζωών;
Απαραίτητη η συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές διατάξεις
Αναφορικά με την πρώτη ερώτηση, ο κ. Σινκεβίτσιους, απάντησε ότι, το πρωτόκολλο της σύμβασης της Βαρκελώνης για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου παρέχει νομικό πλαίσιο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των ζωνών. Το πρωτόκολλο απαιτεί τα εθνικά νομικά πλαίσια να εξασφαλίζουν την προστασία και τη βιώσιμη χρήση της παράκτιας ζώνης, η οποία δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 100 μέτρων. Με την κύρωση του προαναφερθέντος πρωτοκόλλου , οι χώρες δεσμεύονται να μεταφέρουν τις νομικά δεσμευτικές διατάξεις τους στο εθνικό τους δίκαιο και να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση και την επιβολή των εν λόγω διατάξεων. Παρά την ισχυρή ενθάρρυνση της Επιτροπής, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη κυρώσει το συγκεκριμένο πρωτόκολλο.
Όσον αφορά τη δεύτερη ερώτηση, ο κ. Σινκεβίτσιους τονίζει ότι το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα – (Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1) – απαιτεί από τα κράτη μέλη να σημειώσουν πρόοδο όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και να προωθήσουν, αφενός, λύσεις που βασίζονται στη φύση, και αφετέρου, την προσαρμογή με βάση το κάθε οικοσύστημα.
Στην αξιολόγηση της προόδου που έχει σημειωθεί όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (SWD(2023) 932 final), η Επιτροπή ανέφερε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να συμπεριλάβει στις σχετικές στρατηγικές της τις παράκτιες πλημμύρες και διαπίστωσε ότι οι εν λόγω στρατηγικές δεν επικεντρώθηκαν επαρκώς σε λύσεις που βασίζονται στη φύση. Η Επιτροπή συνέστησε στην Ελλάδα να αξιολογήσει τα τρωτά σημεία και τους κινδύνους που σχετίζονται με τις πλημμύρες, να εκπονήσει ολοκληρωμένη αξιολόγηση και να λάβει μέτρα για την «προώθηση των λύσεων που βασίζονται στη φύση και της προσαρμογής με βάση το οικοσύστημα στις εθνικές στρατηγικές, πολιτικές και σχέδια και την παροχή επενδύσεων για την ανάπτυξή τους» (SWD(2023) 929 final).