Η πιθανότητα ψυχιατρικής ή νευρολογικής διάγνωσης -είτε για πρώτη φορά είτε λόγω υποτροπής- είναι μεγαλύτερη σε όσους πέρασαν βαριά Covid-19.
Δεν περιορίζεται όμως μόνο σ’ αυτούς, καθώς σύμφωνα με νέα βρετανο-αμερικανική επιστημονική έρευνα, τουλάχιστον ο ένας στους τρεις ανθρώπους που περνάνε Covid-19, εμφανίζουν κάποια ψυχική ή νευρολογική διαταραχή σχετική με τον κορονοϊό μέσα στο επόμενο εξάμηνο από την αρχική λοίμωξη.
Επίσης μια τέτοια διάγνωση είναι συχνότερη μετά από λοίμωξη κορονοϊού, από ό,τι μετά από γρίπη ή άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Αυτό, κατά τους επιστήμονες, δείχνει ότι η Covid-19 αφήνει μεγαλύτερο ψυχικό-νευρολογικό αποτύπωμα λόγω πιθανώς του αυξημένου στρες που η νόσος προκαλεί, αλλά και της άμεσης επίπτωσης του κορονοϊού στον εγκέφαλο.
Το συνηθέστερο ψυχολογικό σύμπτωμα μετά από Covid-19 είναι η αγχώδης διαταραχή (στο 17% των ασθενών γενικά και στο 19% όσων εισήχθησαν σε ΜΕΘ) και ακολουθούν η κατάθλιψη (14%), ο εθισμός-κατάχρηση ουσιών (7%) και η αϋπνία (5%). Στο νευρολογικό πεδίο, το 2% των ασθενών έπαθαν ισχαιμικό εγκεφαλικό, ποσοστό που αυξάνει σε 7% μετά από νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) και σε 9% για όσους είχαν εμφανίσει ντελίριο. Σχεδόν το 1% των ασθενών διαγνώσθηκε με άνοια μέσα στους επόμενους έξι μήνες από το εξιτήριο τους, ποσοστό που αυξάνει σε 2% για όσους χρειάστηκαν νοσηλεία σε ΜΕΘ. Η συχνότητα ψυχωτικής διαταραχής ήταν σχεδόν 3% για όσους είχαν περάσει από ΜΕΘ.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Πολ Χάρισον του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ανέλυσαν στοιχεία για 236.379 ασθενείς Covid-19 στις ΗΠΑ με ηλικία άνω των δέκα ετών, συγκρίνοντας την πιθανότητα εκδήλωσης 14 νευρολογικών και ψυχικών διαταραχών σε αυτούς, σε σχέση με 106.000 ανθρώπους που πέρασαν γρίπη και 236.000 που αρρώστησαν από άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις.
Διαπιστώθηκε ότι, ένα εξάμηνο μετά την λοίμωξη Covid-19, το 34% των ασθενών είχαν εμφανίσει κάποια ψυχική ή νευρολογική διαταραχή, εκ των οποίων το 13% για πρώτη φορά. Το ποσοστό ήταν κάπως μεγαλύτερο (38%) για όσους είχαν νοσηλευθεί και ακόμη υψηλότερο (46%), δηλαδή σχεδόν οι μισοί, για όσους είχαν νοσηλευθεί σε ΜΕΘ.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι υπάρχει 44% μεγαλύτερος κίνδυνος νευρολογικής ή ψυχικής διαταραχής μετά από Covid-19 από ό,τι μετά από γρίπη και 16% μεγαλύτερος κίνδυνος σε σχέση με άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις.
«Μολονότι οι ατομικοί κίνδυνοι μετά από Covid-19 για τις περισσότερες διαταραχές είναι μικροί, η επίπτωση σε επίπεδο ολόκληρου πληθυσμού μπορεί να είναι σημαντική για τη δημόσια υγεία και τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας, αν ληφθεί υπόψη η κλίμακα της πανδημίας και το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις παθήσεις είναι χρόνιες», δήλωσε ο δρ Χάρισον.
Ο καθηγητής νευρολογίας Μασούντ Χουσάιν της Οξφόρδης δήλωσε στο BBC πως υπάρχουν ενδείξεις ότι ο κορονοϊός διεισδύει στον εγκέφαλο όπου προκαλεί άμεση βλάβη, αλλά μπορεί να έχει επίσης έμμεσες επιπτώσεις, όπως να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης και εγκεφαλικού ή να εντείνει τη γενική φλεγμονή στο σώμα, κάτι που έχει συνέπειες και για τον εγκέφαλο.
Η καθηγήτρια Τιλ Γουάικς του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του Βασιλικού Κολλεγίου του Λονδίνου (King’s) ανέφερε ότι «η μελέτη επιβεβαιώνει τις υποψίες μας πως η διάγνωση Covid-19 δεν σχετίζεται μόνο με αναπνευστικά συμπτώματα, αλλά επίσης με ψυχιατρικά και νευρολογικά προβλήματα. Οι κατοπινές αυτές επιπτώσεις μπορούν να εμφανισθούν πολύ αργότερα του αναμενομένου, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη για όσους πάσχουν από τη “μακρά Covid-19”. Αν και, όπως ήταν αναμενόμενο, οι επιπτώσεις είναι σοβαρότερες για όσους εισήχθησαν σε νοσοκομείο, η μελέτη δείχνει επίσης ότι σοβαρά προβλήματα μπορούν να υπάρξουν και σε όσους δεν νοσηλεύθηκαν».
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο ιατρικό περιοδικό ψυχιατρικής «The Lancet Psychiatry».
ΑΠΕ-ΜΠΕ