Παραμένουν πολλές οι άγνωστες πτυχές του νέου κορωνοϊού, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των επιστημόνων, να μάθουν όσα περισσότερα μπορούν στον ταχύτερο δυνατό χρόνο. Τώρα προσπαθούν να δώσουν απάντηση σε ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα της εποχής της πανδημίας: τον λόγο που ορισμένοι άνθρωποι νοσούν πολύ βαριά από COVID-19, ενώ άλλοι εμφανίζουν ήπια συμπτώματα και αναρρώνουν γρήγορα. Νέες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι σε ορισμένους ασθενείς το ανοσοποιητικό σύστημα παύει να λειτουργεί συντονισμένα, αλλά αντιθέτως εξαπολύει επίθεση εναντίον του ίδιου του οργανισμού, με συνέπεια την εκδήλωση βαριάς νόσου.
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, η καθηγήτρια Ανοσοβιολογίας Ακίκο Ιβασάκι της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Γέιλ, η οποία πραγματοποίησε έρευνα στο συγκεκριμένο θέμα, τονίζει ότι στα πρώτα στάδια της λοίμωξης συμβαίνουν «μερικά τρελά πράγματα». Ο οργανισμός κάποιων αρρώστων αντί να επιστρατεύσει τα αναγκαία κύτταρα και μόρια του ανοσοποιητικού συστήματος για να πολεμήσει τον «εισβολέα» SARS-CoV-2, εξαπολύει χωρίς συντονισμό μία ολομέτωπη επίθεση, η οποία προκαλεί εκτεταμένες ζημιές σε υγιείς ιστούς. Οι επιστήμονες πλέον έχουν εντοπίσει βιολογικές «υπογραφές», που τους επιτρέπουν να διακρίνουν τους ασθενείς που έχουν μπει σε δρόμο ανάκαμψης από εκείνους που οδεύουν προς επικίνδυνη επιδείνωση.
«Πολλά στοιχεία μάς δείχνουν ότι είναι ανάγκη να δράσουμε αρκετά έγκαιρα για να αλλάξουμε την εξέλιξη της νόσου», τονίζει ο ανοσολόγος Τζον Γουέρι του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, ο οποίος συντόνισε μία μελέτη σχετικά με τις χαρακτηριστικές ανοσολογικές «υπογραφές» του ιού.
Στις συνηθισμένες λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως π.χ. από τον ιό της γρίπης, το σώμα συντονίζει την άμυνά του σε δύο φάσεις: Κάποια μόρια άμεσης δράσης συρρέουν στην περιοχή της μόλυνσης για να περιορίσουν τον εισβολέα, μέχρι να ενεργοποιηθούν οι πιο εξειδικευμένες αλλά βραδείες ενισχύσεις. Την πρώτη ανοσολογική αντίδραση, που πυροδοτεί φλεγμονή, προκαλούν οι κυτοκίνες που σαν μικροσκοπικοί συναγερμοί δραστηριοποιούν τα άλλα αποτελεσματικότερα «όπλα» του σώματος (αντισώματα και Τ-λεμφοκύτταρα).
Στα άτομα που ασθενούν βαριά από COVID-19 δεν καταγράφεται συντονισμένη ανοσολογική αντίδραση, αλλά αντιθέτως συμβαίνει η λεγόμενη «καταιγίδα κυτοκινών», δηλαδή, μία υπέρμετρη αντίδραση του ανοσοποιητικού, που πολύ συχνά αντί να βοηθήσει τον άρρωστο τον οδηγεί στον θάνατο. «Είναι φυσιολογικό να αναπτύσσεται φλεγμονή στη διάρκεια μιας ιογενούς λοίμωξης. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν η φλεγμονή επιτείνεται», τονίζει η ανοσολόγος Κάθριν Μπλις του πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνιας. Ο ανοσολόγος Αβερι Ογκαστ του πανεπιστημίου Κορνέλ, εκτιμά πως η «καταιγίδα κυτοκινών» αποτελεί δυσεπίλυτο αίνιγμα.
Διάφορες φαρμακευτικές αγωγές που χορηγούνται για να μετριάσουν την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού των αρρώστων έχουν μέτρια και ασαφή αποτελέσματα. Περισσότερο αποτελεσματική φαίνεται να είναι η έγκαιρη χορήγηση στεροειδών, όπως η δεξαμεθαζόνη, τα οφέλη της οποίας έχουν επιβεβαιωθεί από πολλές κλινικές μελέτες. Ομως και αυτό το σκεύασμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες.