Κούβα: Η επιστροφή των gusanos

Γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης

Στην Κούβα, όπως και στην υπόλοιπη Λατινική Αμερική, αποκαλούν (ή αποκαλούσαν) gusanos, δηλαδή σκουλήκια, τους Κουβανούς που έφυγαν από την Κούβα και αντιπολιτεύονται την Κουβανική Επανάσταση του 1959. Σήμερα, 25 χρόνια μετά την πτώση του κρατικού καπιταλισμού στη Ρωσία και 25 χρόνια μετά το δειλό άνοιγμα της Κούβας στην “ελεύθερη αγορά” οι gusanos θα χάρηκαν με την πρόσφατη επίσκεψη Ομπάμα στην “σοσιαλιστική” Κούβα όπως κι οι “υπερήφανοι’ Κουβανοί  πολίτες που χόρεψαν κάτω από τη βροχή υποδεχόμενοι τον… Αμερικάνο σύμμαχο. Κάπου μακριά ο Μπατίστα κι ο Λούκυ Λουτσιάνο θα έτριψαν με ηδονή τα χέρια τους, πίνοντας εξωτικά ποτά, χαρούμενοι που οι εποχές επιστρέφουν πίσω σε μια χαμένη, γκανγκστερική κανονικότητα.

Κατά τ’ άλλα, όσοι από χρόνια κι από την πλευρά της αντικαπιταλιστικής/επαναστατικής Αριστεράς ασκούσαν κριτική στο καθεστώς της Κούβας και στις κοινωνικές ανισότητες στη χώρα, καθώς και στο αν ήταν εργατική ή όχι κινητοποίηση η Επανάσταση του 1959, ήταν οπορτουνιστές (2). Όπου οπορτουνιστής, μπορούμε να πούμε, είναι το αντίστοιχο του ορισμού gusanos στην αριστερή γλωσσολογία – τα ΚΚ χρησιμοποιούν κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, αυτό τον ορισμό.

Ναι, οι gusanos επιστρέφουν, αν δεν επέστρεψαν ήδη. Το μέλλον του κουβανικού λαού προβλέπεται ακόμα χειρότερο κι από σήμερα. Το πρώτο αμερικάνικο κρουαζιερόπλοιο που επισκέφθηκε πρόσφατα την Κούβα με απογόνους των gusanos που υποδέχτηκαν οι ντόπιοι δείχνει, δυστυχώς, πως καταλήγουν τα πράγματα στην χώρα. Απλά πράγματα, η απελευθέρωση της χώρας, όπως θα έλεγε κι ο Μαρξ, θα μπορούσε να γίνει μόνο από την εργατική τάξη του τόπου. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Η υποκατάσταση της συλλογικής δράσης δεν ήταν ποτέ η λύση κι ας φάνταζε στο ξεκίνημα ως ιδανική. Οι αυταπάτες περί του “σοσιαλιστικού παράδεισου” της Κούβας τέλειωσαν και καλό είναι να το καταλάβουμε όλοι.

(1) Κρατικός καπιταλισμός: το κράτος που ενώ η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής μέσα από την εθνικοποίηση της παραγωγής παραμένει, θεωρητικά, στην εργατική τάξη, η διαχείριση τους έχει περάσει στα χέρια του στρώματος της γραφειοκρατίας. Ανταγωνίζεται τους καπιταλισμούς των άλλων ιμπεριαλιστικών χωρών, έχοντας εξαλείψει τον ανταγωνισμό στο εσωτερικό της χώρας. Στη ΕΣΣΔ είχε κύριο πολιτικό εκφραστή τον Στάλιν. Σήμερα η Κίνα, η Κούβα κ.α  αποτελούν παραδείγματα χωρών κρατικού καπιταλισμού.

(2) Οπορτουνισμός, δεξιός/αριστερός (καιροσκοπισμός): το να ενεργεί κανείς κατά τις παρουσιαζόμενες ευκαιρίες κι όχι βάσει γενικών αρχών