Πώς μπορεί να γίνει η Κρήτη παράδεισος του καταδυτικού τουρισμού; Την απάντηση δίνει ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα για τα ελληνικά δεδομένα, που θα υλοποιήσει το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών στην Κρήτη με την ανάπτυξη υποθαλάσσιων «οάσεων» κατάδυσης αναψυχής με τεχνητούς υφάλους.
Το πρόγραμμα έχει ως στόχο αφενός την ανάπτυξη και προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και αφετέρου την προώθηση του καταδυτικού τουρισμού στη Περιφέρεια της Κρήτης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού ο καταδυτικός τουρισμός αποτελεί μία από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες μορφές τουρισμού διεθνώς με περίπου 25 εκατ. πιστοποιημένους αυτοδύτες, μέση διάρκεια παραμονής ανά ταξίδι 7 έως 10 ημέρες και ετήσιο τζίρο έως 5 δισ. ευρώ. Η PADI, ο πιο σημαντικός οργανισμός παγκοσμίως στην εκμάθηση και διάθεση πιστοποιήσεων κατάδυσης, παρέχει σε ετήσια βάση κατά μέσο όρο 900.000 πιστοποιήσεις έχοντας παρουσία σε πάνω από 200 προορισμούς και χώρες.
Βασική ιδέα της πρότασης για την Κρήτη είναι η αξιοποίηση της πρωτότυπης τεχνογνωσίας που έχει αναπτύξει στο συγκεκριμένο τομέα το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε και αναφέρεται στη χρησιμοποίηση καινοτομικού τύπου τεχνητών ενδιαιτημάτων για τη δημιουργία οργανωμένων υποθαλάσσιων «οάσεων» που προσφέρονται για κατάδυση αναψυχής.
Σύμφωνα με το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε, η κατασκευή ενός δικτύου παρόμοιων υποθαλάσσιων τεχνητών οάσεων αναψυχής στην Περιφέρεια Κρήτης μπορεί να υποκαταστήσει, ως ένα βαθμό, τη σύγχρονη τάση για ίδρυση καταδυτικών πάρκων σε απομακρυσμένες και ευαίσθητες περιβαλλοντικά μεγάλης έκτασης περιοχές του βυθού που παρουσιάζουν ιδιαίτερη οικολογική αξία, υψηλή βιοποικιλότητα και αισθητική αλλά παράλληλα χαρακτηρίζονται από σημαντικά προβλήματα επιτήρησης και προστασίας της θαλάσσιας ζωής.
Με την εφαρμογή της προτεινόμενης καινοτομικής τεχνολογίας, μια σειρά από υποθαλάσσιες τεχνητές οάσεις θα μπορούν άμεσα να εγκατασταθούν πολύ κοντά στα μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα της Κρήτης, σε περιοχές του βυθού ιδιαίτερα μικρής έκτασης, σε μικρά σχετικά βάθη και σε περιοχές που δεν εμφανίζουν κανένα ιδιαίτερο οικολογικό, αλιευτικό ή αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των ακτών της Κρήτης και ιδιαίτερα ο βόρειος τουριστικά αναπτυγμένος άξονας φέρει αυτά τα χαρακτηριστικά. Το έργο επίδειξης της καινοτομικής τεχνολογίας που έχει αναπτύξει το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε για την προώθηση του καταδυτικού τουρισμού στην Κρήτη, θα πραγματοποιηθεί στο Υποθαλάσσιο Βιοτεχνολογικό Πάρκο Κρήτης μία χωροθετημένη περιοχή του βυθού 25 στρεμμάτων που έχει ήδη παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο στο ΕΛΚΕΘΕ.
Η περιοχή αυτή βρίσκεται στην παράκτια ζώνη Γουρνών σε μικρή απόσταση από τις χερσαίες ερευνητικές εγκαταστάσεις του Κέντρου. Το Υποθαλάσσιο Βιοτεχνολογικό Πάρκο Κρήτης προσφέρεται για την εγκατάσταση του έργου καθώς έχουν ήδη εγκριθεί οι απαιτούμενες αδειοδοτήσεις. Η πειραματική διάταξη των υποθαλάσσιων εγκαταστάσεων της πρότυπης Όασης Κατάδυσης Αναψυχής αποτελείται από 40 μονάδες καινοτομικών τεχνητών ενδιαιτημάτων (υφάλων) τεχνολογίας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.
Το υλικό κατασκευής των μονάδων είναι ειδικής σύνθεσης σκυρόδεμα. Τα τεχνητά ενδιαιτήματα τοποθετούνται στο βυθό σε συστάδες ώστε να υπάρχει εναρμόνιση της διάταξης τους με τη χάραξη καταδυτικών διαδρομών. Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Κρήτης με 212.000 ευρώ.