Σε πλήρη αποκλιμάκωση, τουλάχιστον προσώρας, οδεύει η κρίση ανάμεσα σε Κόσοβο και Σερβία μετά τις χθεσινές συγκρούσεις που ξέσπασαν μετά την απόφαση της Πρίστινας να αποσύρει όλες τις ταμπέλες κυκλοφορίας που είναι στη σερβική γλώσσα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι Σέρβοι στο βόρειο Κόσοβο άρχισαν να απομακρύνουν τα οδοφράγματα από τις κεντρικές οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία.
Όπως μεταδίδει η σερβική δημόσια τηλεόραση (RTS), έχουν ήδη απομακρυνθεί τα βαριά φορτηγά που έκλειναν τους δρόμους και άρχισε να καθαρίζεται το οδόστρωμα από τα χαλίκια και τις πέτρες.
Αναμένεται ότι νωρίς το απόγευμα θα έχει ολοκληρωθεί η απομάκρυνση των οδοφραγμάτων και θα ανοίξουν οι συνοριακές διαβάσεις Γιάρινιε και Μπίρνιακ που είχαν αποκλειστεί.
Στο βόρειο Κόσοβο σήμερα επικρατεί ηρεμία, δεν πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις από την πλευρά των Σέρβων ενώ και η παρουσία της αστυνομίας είναι διακριτική.
Η κυβέρνηση του Κοσόβου, μετά τις αντιδράσεις των Σέρβων, αποφάσισε χθες, Κυριακή, το βράδυ να αναστείλει για ένα μήνα την εφαρμογή της απόφασης για αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας με κοσοβάρικες πινακίδες. Καταλυτικό ρόλο για την αποκλιμάκωση της έντασης διαδραμάτισαν οι ΗΠΑ ζητώντας από την κυβέρνηση του Κοσόβου να αναβάλει την απόφαση για τις πινακίδες ώστε να αποφευχθούν σοβαρά επεισόδια.
Σημειώνεται πως χθες το απόγευμα, δύο οδικές αρτηρίες που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία αποκλείστηκαν από Σέρβους που έστησαν οδοφράγματα τοποθετώντας βαριά φορτηγά οχήματα κάθετα στον δρόμο.
Στον αποκλεισμό των δρόμων οι Σέρβοι προέβησαν μετά από πληροφορία ότι οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας του Kοσόβου κατευθύνονται προς τα διοικητικά σύνορα με την Σερβία. Η πληροφορία αυτή ωστόσο διαψεύστηκε από τον διοικητή του βορείου τομέα της αστυνομίας της πόλης Μιτρόβιτσα, Μπέσιμ Χότι.
«Να αρθούν αμέσως όλα τα οδοφράγματα»
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ καλωσόρισε χθες βράδυ μέσω Twitter την απόφαση που έλαβε η Πρίστινα καλώντας με τη σειρά του «να αρθούν αμέσως όλα τα οδοφράγματα».
Χθες βράδυ, εκατοντάδες Σέρβοι του Κοσόβου συγκέντρωσαν φορτηγά, βυτιοφόρα και άλλα βαριά οχήματα σε δρόμους που οδηγούν στα σημεία διέλευσης Γιάρινιε και Μπρνιακ.
Οι Σέρβοι του Κοσόβου δεν αναγνωρίζουν την εξουσία της Πρίστινας, ούτε την ανεξαρτησία του Κοσόβου. Παραμένουν πιστοί στο Βελιγράδι, από το οποίο εξαρτώνται οικονομικά.
Σε διάγγελμά του χθες ο σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε ότι η κατάσταση «δεν ήταν ποτέ πριν τόσο περίπλοκη» στο Κόσοβο για τη Σερβία και τους Σέρβους που ζουν εκεί.
Μίλησε για ατμόσφαιρα «αναβρασμού» και διεμήνυσε πως εάν οι Σέρβοι του Κοσόβου γίνουν στόχος επίθεσης, «η Σερβία θα νικήσει».
Από την πλευρά του, ο Άλμπιν Κούρτι κατηγόρησε τον κ. Βούτσιτς πως πυροδοτεί «ταραχές». «Οι επόμενες ώρες, ημέρες και εβδομάδες μπορεί να είναι δύσκολες και προβληματικές», προειδοποίησε ο κοσοβάρος πρωθυπουργός μέσω Facebook.
Τον Σεπτέμβριο στο βόρειο Κόσοβο είχαν επίσης υπάρξει εντάσεις, μετά την απόφαση της Πρίστινας να απαγορεύσει την κυκλοφορία αυτοκινήτων με σερβικές πινακίδες στο έδαφος της χώρας. Καταγράφονταν καθημερινές διαδηλώσεις και αποκλεισμοί δρόμων προς τις δύο συνοριακές διελεύσεις.
Η δύναμη του NATO στο Κόσοβο, η KFOR, ανακοίνωσε χθες πως παρακολουθεί στενά την κατάσταση και είναι έτοιμη να επέμβει «εάν τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα».
Ιταλοί στρατιωτικοί θεάθηκαν στη Μιτρόβιτσα χθες. Η δύναμη του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού διαθέτει κάπου 3.770 στρατιωτικούς.
Το 2013, τα μέρη συμφώνησαν να αρχίσουν διάλογο με την υποστήριξη της ΕΕ, προκειμένου να επιλυθούν οι διαφορές τους και να εξομαλυνθούν οι σχέσεις τους, αλλά ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί.
Παρέμβαση και από Ρωσία
Η ρωσική διπλωματία χαρακτηρίζει τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο απόδειξη της αποτυχίας της μεσολαβητικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και καλεί την Πρίστινα, τις ΗΠΑ και την ΕΕ «να σταματήσουν τις προκλήσεις και να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο (σ.σ Κόσοβο)».
Σχόλιο της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρίας Ζαχάροβα που διανεμήθηκε την Κυριακή το βράδυ στα ρωσικά ΜΜΕ αναφέρει:
«Η απόφαση των ‘αρχών’ στην Πρίστινα να αρχίσουν από την 1η Αυγούστου την εφαρμογή αβάσιμων ‘κανόνων’, που επιβάλλουν διακρίσεις, σχετικά με την εξαναγκαστική αντικατάσταση των προσωπικών εγγράφων και των πινακίδων κυκλοφορίας (των αυτοκινήτων) των Σέρβων της περιοχής είναι ακόμη ένα βήμα προς την εκδίωξη του σερβικού πληθυσμού από το Κοσσυφοπέδιο, την εκτόπιση των θεσμών των Σέρβων του Κοσόβου οι οποίοι διασφαλίζουν την προστασία των δικαιωμάτων των Σέρβων κατοίκων από την αυθαιρεσία των ριζοσπαστών της Πρίστινας με επικεφαλής τον ‘πρωθυπουργό’ Άλμπιν Kούρτι.
Οι ηγέτες του Κοσσυφοπεδίου γνωρίζουν ότι οι Σέρβοι δεν θα μείνουν αμέτοχοι όταν πρόκειται για ευθεία επίθεση στις ελευθερίες τους και σκόπιμα προχωρούν στην όξυνση, προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή σενάριο βίας. Εννοείται ότι στην κόψη του ξυραφιού της επίθεσης βρίσκεται επίσης το Βελιγράδι, το οποίο η Δύση θέλει επιπλέον να ‘εξουδετερώσει’ με τα χέρια των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.
Καλούμε την Πρίστινα και τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που βρίσκονται πίσω της, να σταματήσουν τις προκλήσεις και να σεβαστούν τα δικαιώματα των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο.
Αυτή η εξέλιξη των γεγονότων αποτελεί άλλη μια απόδειξη της αποτυχίας της διαμεσολαβητικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης ένα παράδειγμα ως προς το ποια θέση προετοίμασαν για τη Σερβία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτείνοντας στο Βελιγράδι να συμφιλιωθεί de facto με τη στέρηση των δικαιωμάτων των συμπατριωτών του».