Μετά το επιτυχημένο, από ό,τι φαίνεται, «πείραμα» της Χρυσής Βίζας, δηλαδή της χορήγησης άδειας παραμονής στην Ελλάδα, σε πολίτες τρίτων χωρών αντί 250 χιλιάδων ευρώ, η κυβέρνηση σχεδιάζει να βγάλει προς «πώληση» και την ελληνική υπηκοότητα σε…επενδυτές που θα είναι διατεθειμένοι όμως να καταβάλλουν σχεδόν το δεκαπλάσιο τίμημα.
Το σχέδιο χορήγησης ελληνικής υπηκοότητας έρχεται σε μια στιγμή που αρκετοί επενδυτές, οι οποίοι προέρχονται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναζητούν, λόγω Brexit, νέο προορισμό για την αγορά ακινήτων.
Έτσι λοιπόν, οι πολίτες τρίτων χωρών που θέλουν να γίνουν Ευρωπαίοι και «με τη βούλα» μέσω της ελληνικής υπηκοότητας θα πρέπει να βάλουν το χέρι πολύ βαθιά στην τσέπη καθώς καλούνται να αποκτήσουν ακίνητη περιουσία αξίας τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ.
Η επένδυση αυτή θα τους καθιστά αυτόματα μόνιμους κάτοικους Ελλάδας, παρέχοντάς τους ταυτόχρονα το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τη χώρα ως τόπο φορολογικής κατοικίας για τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.
Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα της «Χρυσής Βίζας» θεσπίστηκε το 2013 και προβλέπει τη χορήγηση όχι υπηκοότητας, αλλά πενταετούς άδειας διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών που αποκτούν ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα αξίας τουλάχιστον 250.000 ευρώ.
Σύμφωνα λοιπόν με το σχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση, θα χορηγείται ελληνική υπηκοότητα σε πολίτη τρίτης χώρας που αποκτά κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα αξίας τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ.
Την ελληνική υπηκοότητα θα μπορεί να λάβει πολίτης τρίτης χώρας ακόμη και εάν έχει αποκτήσει την ακίνητη περιουσία αξίας τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ μέσω νομικού προσώπου, υπό την προϋπόθεση ότι οι μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια θα ανήκουν εξ ολοκλήρου στον ίδιο. Ο ίδιος θα πρέπει, επίσης, να καθίσταται μόνιμος κάτοικος Ελλάδας με κατοικία αγοραίας αξίας τουλάχιστον 500.000 ευρώ και να καταβάλλει ετησίως τουλάχιστον 50.000 ευρώ ως έξοδα συντήρησης της κατοικίας.
Ζητούνται εκατομμυριούχοι…
Προκειμένου να αποφευχθούν απάτες, το σχέδιο προβλέπει συγκεκριμένες δικλίδες ασφαλείας. Ειδικότερα, για να χορηγηθεί η υπηκοότητα, θα πρέπει το τίμημα της ακίνητης περιουσίας να καταβληθεί ολοσχερώς και κατά την υπογραφή του συμβολαίου αγοράς.
Το τίμημα θα καταβάλλεται με δίγραμμη τραπεζική επιταγή ή με κατάθεση τραπεζικού εμβάσματος στον λογαριασμό του δικαιούχου. Ο λογαριασμός πρέπει να τηρείται σε ελληνική τράπεζα ή σε πιστωτικό ίδρυμα που τελεί υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Επιπλέον, σχεδιάζεται να τεθεί όριο στον αριθμό των πολιτογραφήσεων που θα επιτρέπονται κάθε χρόνο, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι 200 ετησίως.
Αίτηση για τη λήψη ελληνικής υπηκοότητας θα μπορούν να υποβάλλουν και οι άμεσοι συγγενείς του αρχικού αιτούντος. Για τους μεν συζύγους θα προβλέπεται να υποβάλλουν ταυτόχρονα αίτηση, ενώ για τα παιδιά και τους γονείς τους η αίτηση θα επιτρέπεται να υποβάλλεται αφού έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πολιτογράφησης του πολίτη τρίτης χώρας.
Η Ελλάδα ακολουθεί το μοντέλο απονομής ιθαγενείας της Κύπρου. Η Κύπρος, η Μάλτα, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βουλγαρία και η Ολλανδία είναι οι τέσσερις χώρες που εφαρμόζουν προγράμματα πολιτογράφησης σε επενδυτές ακινήτων που προέρχονται από τρίτες χώρες.
Τι ισχύει στις άλλες χώρες
Μάλιστα, το πρόγραμμα που σχεδιάζει η ελληνική κυβέρνηση παρουσιάζει κάποιες ομοιότητες με αυτό της Κύπρου.
Ειδικότερα, στην Κύπρο το ελάχιστο όριο αξίας ακίνητης περιουσίας για την απόκτηση διαβατηρίου είναι τα 2 εκατ. ευρώ, αλλά δεν υπάρχει η απαίτηση να καθίσταται ο αιτών μόνιμος κάτοικος.
Θεωρείται μια σχετικά γρήγορη διαδικασία, καθώς μέσα σε έξι μήνες μπορεί ο αιτών να αποκτήσει την κυπριακή ιθαγένεια.
Στην Κύπρο πρόσφατα τέθηκε πλαφόν έκδοσης 700 διαβατηρίων κατ’ έτος, προκειμένου να αμβλυνθούν οι σχετικές αντιδράσεις.
Στην Ολλανδία, απαιτείται επένδυση σε ακίνητα ύψους τουλάχιστον 1,25 εκατ. ευρώ προκειμένου αρχικά ο πολίτης τρίτης χώρας να λάβει άδεια διαμονής και ύστερα από πέντε χρόνια επιτρέπεται να του χορηγηθεί και ολλανδικό διαβατήριο.
Στη Μάλτα, προϋπόθεση είναι κάποιος να αγοράσει ακίνητη περιουσία αξίας τουλάχιστον 350.000 ευρώ ή να μισθώσει ακίνητο με ετήσιο ενοίκιο τουλάχιστον 16.000 ευρώ για τουλάχιστον πέντε χρόνια. Επίσης, απαιτείται να επενδύσει τουλάχιστον 150.000 ευρώ σε άυλους τίτλους. Επίσης, οι αιτούντες θα πρέπει να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο απαιτείται ελάχιστη επένδυση 2 εκατ. στερλινών προκειμένου μετά πέντε χρόνια να αιτηθεί κάποιος την απόκτηση της βρετανικής υπηκοότητας.
Στη Βουλγαρία, το ελάχιστο ύψος επένδυσης για την απόκτηση ιθαγένειας, χωρίς μάλιστα απαιτήσεις διαμονής, είναι 1 εκατ. λεβ ή περίπου 511.000 ευρώ.
Πολύ περισσότερες είναι οι χώρες που έχουν προγράμματα χορήγησης άδειας διαμονής, παρόμοια με αυτό της Χρυσής Βίζας. Πέραν της Ελλάδας, παρόμοια προγράμματα εφαρμόζουν οι ακόλουθες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Πάντως, παρότι στην Ελλάδα, η Χρυσή Βίζα χορηγούνταν αρχικά για πέντε έτη, πλέον η νομοθεσία προβλέπει ότι διατηρεί την ισχύ της όσο ο δικαιούχος κατέχει το ακίνητο. Μετά από μερικά χρόνια, μάλιστα, ο ιδιοκτήτης λαμβάνει αυτόματα την υπηκοότητα για τον ίδιο και την οικογένειά του, γεγονός που του εξασφαλίζει το «ευρωπαϊκό» διαβατήριο –ένα δέλεαρ που συγκινεί ιδιαίτερα τους Κινέζους.
Νέα «αγορά»
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής που έχει τον συντονισμό, από τις 10 άδειες διαμονής που δόθηκαν το 2013, οπότε και ξεκίνησε το πρόγραμμα, φτάσαμε στις 1.570 μέσα στους πρώτους δέκα μήνες του 2017.
Η εξέλιξη αυτή έχει τροφοδοτήσει τη δημιουργία μιας νέας αγοράς, καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες ακινήτων και επενδυτές σπεύδουν να καλύψουν τη ζήτηση που υπάρχει.
Ειδικά τα διαμερίσματα στην Αθήνα έχουν γίνει ανάρπαστα. Οι επενδυτές έχουν ιδιαίτερη προτίμηση για κατοικίες σε παραθαλάσσιες περιοχές, ειδικά τα νότια προάστια της Αθήνας και τον Πειραιά, καθώς έχουν συνδυάσει την Ελλάδα με τη θάλασσα.
Αν και το πρόγραμμα της Χρυσής Βίζας, όπως αναφέρεται και πιο πάνω, εφαρμόζεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως ο χαμηλός φόρος μεταβίβασης και το γεγονός ότι θεωρείται ασφαλής χώρα. Μάλιστα χάρη στη γεωγραφία και τη μορφολογία της, την έντονη ηλιοφάνεια και τις πανέμορφες παραλίες η χώρα μας καθίσταται ελκυστική όχι μόνο για επενδύσεις, αλλά και για μόνιμη διαμονή.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, υπάρχει προβληματισμός τόσο στις ελεγκτικές υπηρεσίες όσο και στην Ε.Ε. για το ενδεχόμενο τα προγράμματα προσέλκυσης πλούσιων επενδυτών που έχουν δημιουργήσει αρκετές χώρες, μεταξύ τους και η Ελλάδα, να χρησιμοποιούνται για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Για τον σκοπό αυτό οι φορολογικές αρχές, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, αναμένεται στο προσεχές διάστημα να ελέγχουν πιο προσεκτικά τους μεσίτες ακινήτων αλλά και τους συμβολαιογράφους που θα εμπλέκονται στη διαδικασία.