Η κυβέρνηση μοιάζει να επιδιώκει να ρίξει όλο το βάρος στο ζήτημα της αντιμετώπισης της πανδημίας, καθώς πλέον είναι εμφανές ότι προοιωνίζονται ένα δύσκολο φθινόπωρο και ένας ακόμα δυσκολότερος χειμώνας, με αυξημένα κρούσματα, χαμηλό εμβολιαστικό ρυθμό και πολίτες που μοιάζουν παραζαλισμένοι από τις εξελίξεις.
Το μήνυμα που η κυβέρνηση αποφάσισε να στείλει πρωτίστως είναι ότι η ανοχή έχει τελειώσει και ήρθε η ώρα της άσκησης πίεσης στους πολίτες εκείνους που αρνούνται να εμβολιαστούν. Έτσι προχώρησε στη λήψη μέτρων τα οποία ουσιαστικά τους αποκλείουν από πολλές κοινωνικές δραστηριότητες και ταυτόχρονα τους επιβαρύνουν οικονομικά με διαρκή τεστ, ακόμα και για τις πιο απλές δραστηριότητες, ώστε να υποχρεωθούν εντέλει να εμβολιαστούν.
Το πόσο αποτελεσματικά θα αποδειχθούν τα μέτρα αυτά μένει να αποδειχθεί, ωστόσο στην ουσία το μήνυμα που περνάει είναι ότι πλέον δεν πρόκειται να ανεχθεί άλλα μπρος – πίσω από τους πολίτες στο ζήτημα των εμβολιασμών και της υψηλότερης προστασίας από την πανδημία.
Πάντως, οι κινήσεις της κυβέρνησης δείχνουν απουσία ενιαίας στρατηγικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας, καθώς πριν από μόλις μερικούς μήνες τα μέλη της εξέφραζαν την άποψη ότι το εμβολιαστικό πρόγραμμα θα προχωρήσει με μεγάλη ταχύτητα και η ανοσία της αγέλης θα επιτευχθεί ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι ή στις αρχές του φθινοπώρου.
Το πρόβλημα είναι ότι καθώς ο ρυθμός των εμβολιασμών πέφτει, η κυβέρνηση δείχνει να μην μπορεί να απαντήσει πειστικά στο τι μπορεί να γίνει για να αναστραφεί η συγκεκριμένη εικόνα και η χώρα να ξαναμπεί σε ρυθμούς που θα διασφαλίσουν ότι το νέο κύμα δεν θα πλήξει τη χώρα μας με μεγάλη σφοδρότητα. Ένα κύμα πάντως που δείχνει ήδη «τα δόντια του» με τον αριθμό – ρεκόρ κρουσμάτων που ανακοινώθηκε την Τρίτη το απόγευμα.
Στην ουσία αυτό που παρατηρείται είναι μια αναστροφή της κατάστασης που επικράτησε στην αρχή του εμβολιαστικού προγράμματος, όταν υπήρχε ενδιαφέρον για εμβολιασμούς, αλλά λιγοστές δόσεις, ενώ τώρα που υπάρχει επάρκεια εμβολίων η κυβέρνηση δείχνει να μην μπορεί να πείσει τους πολίτες να σπεύσουν στα εμβολιαστικά κέντρα.
Στο πλαίσιο αυτό καταφεύγει σε σκληρά μέτρα, τα οποία ωστόσο είναι αμφίβολο αν και κατά πόσο θα πετύχουν και αν θα φέρουν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα, δηλαδή τη ραγδαία αύξηση των εμβολιασμών. Το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να προχωρήσει σε νέο λοκντάουν, κάτι το οποίο έχει αποκλειστεί σε όλους τους τόνους, οπότε αναζητά τρόπους να αποφύγει να γίνει η κατάσταση τόσο εκρηκτική ώστε τα περιοριστικά μέτρα να καταστούν αναπόφευκτα.
«Ο σχεδιασμός και η πρόθεση που υπάρχει αυτή τη στιγμή δεν είναι να πάμε σε ένα γενικό λοκντάουν και σε γενικευμένους περιορισμούς σαν κι αυτούς που ζήσαμε το προηγούμενο διάστημα. Δεν αποκλείεται εκεί που η κατάσταση γίνεται ανησυχητική και ξεπερνά τους δείκτες ασφαλείας που έχουν τεθεί από τους επιστήμονες, να παίρνουμε μέτρα στοχευμένα» τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου μιλώντας χθες το πρωί στον ΑΝΤ1.
«Δηλαδή, δεν μιλάμε για περιοριστικά μέτρα της ίδιας διάστασης και φύσης με την προηγούμενη περίοδο. Δεν θα πάμε σε λογικές κλεισίματος της εστίασης ή των νυχτερινών κέντρων. Προτεραιότητά μας είναι να θωρακίσουμε την κοινωνία, το σύστημα Υγείας και να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας, απέναντι στην απειλή, η οποία επιμένει. Γι’ αυτό πρέπει να εμβολιαστούμε όλοι» εξήγησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
«Δεν διχάζουμε»
Ο πρωθυπουργός, πάντως, από το βήμα της Βουλής, στη χθεσινή συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών για τις πυρκαγιές, έκανε μια σύντομη αναφορά στα μέτρα κατά της πανδημίας που αποφάσισε η κυβέρνηση. «Δεν προσπαθούμε να διχάσουμε κανέναν. Παρά τις προσπάθειές μας είμαστε σήμερα λίγο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε ό,τι αφορά στον εμβολιασμό. Σήμερα δυστυχώς πάνω από το 90% των διασωληνωμένων είναι ανεμβολίαστοι» είπε αρχικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός, αφού πρώτα σημείωσε ότι «δεν είδα την αντιπολίτευση να βάζει πλάτη στην επιχείρηση εμβολιασμού. Έχω βάσιμες αμφιβολίες στο κατά πόσο συμμετέχετε στην προσπάθεια πειθούς της κοινωνίας», εκτίμησε πως «όλες οι χώρες θα οδηγηθούν σε αντίστοιχους περιορισμούς σε ό,τι αφορά τους ανεμβολίαστους. Ας αφήσουμε λοιπόν κατά μέρους τα περί διχασμού».
«Υπάρχει μια μεγάλη πλειοψηφία ορθολογικών πολιτών με κοινωνική ευθύνη και μια μειοψηφία πολιτών που ακόμα αρνούνται και προσπαθούμε να τους πείσουμε» είπε ο Μητσοτάκης και κατέληξε λέγοντας χαρακτηριστικά πως «αυτό δεν είναι διχασμός. Καθιστούμε σαφές ότι όσοι φέρθηκαν υπεύθυνα δεν θα πληρώσουν τη νύφη».
Σκληρή γραμμή
Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, πως σε σκληρή γραμμή εμφανίστηκε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, ο οποίος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών σε περίπτωση που επιδεινωθούν τα υγειονομικά δεδομένα. «Αν αυτό κριθεί αναγκαίο από τους ειδικούς, θα προχωρήσουμε και σε άλλες υπηρεσίες» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Πέτσας αναφερόμενος στο θέμα της επέκτασης της σχετικής οδηγίας σε εκπαιδευτικούς, αστυνομικούς και στρατιωτικούς, μιλώντας στην ΕΡΤ και στην εκπομπή «… Από τις έξι».
Όπως εξήγησε ο Πέτσας, «το προηγούμενο χρονικό διάστημα προσπαθήσαμε να πείσουμε τους πολίτες ότι είναι καλό για τον εαυτό τους και τους γύρω τους να εμβολιαστούν. Όταν τα ποσοστά εξακολουθούν να παραμένουν στα επίπεδα που βρίσκονται σήμερα, όταν ένα εκατομμύριο πολίτες τον Αύγουστο προτίμησαν να κάνουν τις διακοπές τους και να μην εμβολιαστούν, πρέπει να προστατεύσουμε την οικονομική και την κοινωνική δραστηριότητα».
Αναφερόμενος, ειδικότερα, στα μέτρα που αποφάσισε η κυβέρνηση και κυρίως στην απόφαση να πληρώνουν οι ανεμβολίαστοι τα rapid test, ο Πέτσας δήλωσε πως «τα πάντα στη ζωή έχουν ένα κόστος για τις επιλογές μας. Όταν 8 – 9 μήνες προσπαθούμε να πείσουμε τους συμπολίτες μας να κάνουν το εμβόλιο, τα οποία έχουμε διαθέσει δωρεάν, κάποια στιγμή θα πρέπει να προστατεύσουμε και τα χρήματα των φορολογουμένων και να δώσουμε σαφές κίνητρο στους ανεμβολίαστους να το κάνουν».
Σύμφωνα μάλιστα με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών, «το να πληρώνει κανείς το rapid test από την τσέπη του είναι ένα επιπλέον κίνητρο για να κάνει το εμβόλιο και όχι να είναι ο ελεύθερος χρήστης, ο “τζαμπατζής”, ο οποίος χρησιμοποιεί δωρεάν τις δομές, όταν κάποιοι άλλοι πληρώνουν γι’ αυτό. Πρέπει να αναλάβει και αυτός ένα κόστος».
Τα μέτρα
Τα μέτρα που αποφάσισε η κυβέρνηση για το πώς θα πορευθούμε από εδώ και πέρα μπροστά στο τέταρτο κύμα του κορωνοϊού παρουσίασε την Τρίτη ο Βασίλης Κικίλιας. Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας:
– Από την 1η Σεπτεμβρίου προχωράει η εφαρμογή της αναστολής εργασίας για τους υγειονομικούς που δεν έχουν εμβολιαστεί.
– Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αφορά και ιδιώτες γιατρούς και φαρμακοποιούς.
– Από 13 Σεπτεμβρίου 2021 υποχρεωτικά τεστ για όσους δεν έχουν εμβολιαστεί.
– Οι ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι θα κάνουν ένα rapid test την εβδομάδα με δαπάνη τους – 10 ευρώ το τεστ.
– Οι ανεμβολίαστοι εκπαιδευτικοί και ακαδημαϊκοί, εργαζόμενοι σε τουρισμό, εστίαση, τηλεοπτικές παραγωγές θα πρέπει να κάνουν δύο rapid test την εβδομάδα.
– Οι μαθητές δύο self test την εβδομάδα.
– Οι φοιτητές δυο υποχρεωτικά rapid την εβδομάδα με δαπάνη του φοιτητή.
– Για ταξίδια με αεροπλάνο, πλοίο και ΚΤΕΛ απαιτείται υποχρεωτικό rapid test από 17 ετών και άνω και self test οι νεότερης ηλικίας, και αυτό με δαπάνη των πολιτών.
– Σε δημόσιες δομές θα μπορούν να κάνουν τεστ μόνο εμβολιασμένοι και συμπτωματικοί.
– Σε όλους τους κλειστούς χώρους θα μπαίνουν μόνο εμβολιασμένοι ή νοσήσαντες.
– Σε γήπεδα επίσης μόνο εμβολιασμένοι.
– Σε κλειστά θέατρα, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και σινεμά μόνο εμβολιασμένοι ή νοσήσαντες, ενώ οι ανεμβολίαστοι θα μπορούν να έχουν κάνει ένα rapid test 48 ώρες πριν.
– Σε κλειστά γυμναστήρια μόνο εμβολιασμένοι ή νοσήσαντες αλλά και ανεμβολίαστοι με rapid test 48 ώρες πριν.
– Σε όλους τους κλειστούς χώρους εργασίας ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να γνωρίζει αν οι εργαζόμενοι είναι εμβολιασμένοι ή ανεμβολίαστοι.
– Υποχρεωτική μάσκα παντού,τόσο σε κλειστούς όσο και σε ανοικτούς χώρους όπου υπάρχει συνάθροιση.
Κάλυψη αστοχιών στις πυρκαγιές
Φυγή προς τα εμπρός επιχειρεί να κάνει η κυβέρνηση, καθώς πλησιάζει το φθινόπωρο με όλα τα ζητήματα τα οποία εγείρει και τις παγίδες που μπορεί να κρύβει. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η χθεσινή πρωτοβουλία του πρωθυπουργού της συζήτησης στη Βουλή για τις καταστροφικές πυρκαγιές των προηγούμενων ημερών. Γνωρίζοντας, ωστόσο, ότι θα αντιμετωπίσει πρόβλημα σκληρής κριτικής από όλες τις πτέρυγες της αντιπολίτευσης για την αντίδραση του «επιτελικού κράτους» στη μάχη με τα πύρινα μέτωπα.
«Η δημόσια συγγνώμη μου ήταν μια προσωπική, ηθική στάση, αλλά πάνω απ’ όλα πολιτική πράξη με μήνυμα. Η συγγνώμη δεν είναι μόνο αναγνώριση ευθύνης, αλλά και σύνθημα για δράση, κάλεσμα να διδαχθούμε από μια αρνητική εμπειρία, ώστε να μπορέσουμε να γίνουμε καλύτεροι» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Κατά τη διάρκεια των τοποθετήσεών του στην Ολομέλεια ο Μητσοτάκης επιχείρησε να «απονευρώσει» την επίθεση σύσσωμης της αντιπολίτευσης, αποδεχόμενος τα λάθη και τις παραλείψεις και σε δεύτερο χρόνο προσπάθησε να δώσει προοπτική περιγράφοντας τόσο τις κινήσεις ενίσχυσης της Πολιτικής Προστασίας και της πυροσβεστικής όσο και τα μέτρα στήριξης των πυρόπληκτων στην Εύβοια και αλλού. Ουσιαστικά θέλησε να καταδείξει ότι η κυβέρνηση γνωρίζει αφενός τι πήγε στραβά στη μάχη με τις φλόγες και αφετέρου ότι διαθέτει σχέδιο για την επόμενη μέρα.
Υπακούοντας στη ρητορική και τη στρατηγική που από την αρχή έχει χαράξει ο Μητσοτάκης, ουσιαστικά επιχείρησε να απαλύνει τις εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν από τις αστοχίες της κυβέρνησης στο ζήτημα των πυρκαγιών, αξιοποιώντας, ταυτόχρονα, και το επιχείρημα της κλιματικής αλλαγής για να δείξει ότι η κυβέρνηση, αν και προετοιμασμένη, βρέθηκε μπροστά σε πρωτοφανή φαινόμενα, τα οποία δύσκολα θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν.
Οι τόνοι πάντως ανέβηκαν κατακόρυφα στη Βουλή όταν ο πρωθυπουργός, απαντώντας στη σκληρή κριτική που άσκησε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αναφέρθηκε στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι. «Σας ασκήσαμε κριτική για το άθλιο επικοινωνιακό σόου που στήσατε ενώ γνωρίζατε ότι υπήρχαν νεκροί. Ποτέ δεν ζητήσατε συγγνώμη, δεν έχετε ούτε σήμερα καμία ενσυναίσθηση. Ο λαός θα θυμάται πως στη μία τραγωδία μετρούσαμε στρέμματα και στην άλλη φέρετρα» είπε ο Μητσοτάκης.