Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αποτέλεσε ορόσημο για την πολιτική ζωή της σύγχρονης Ελλάδας. Έζησε από την πολιτική σκηνή όλα τα γεγονότα που σημάδεψαν την νεότερη ιστορία της χώρας και έφυγε πλήρης ημερών.
Οι πολιτικές του θέσεις συζητήθηκαν όσο λίγων άλλων, ενώ μερικά αποφθέγματά του έμειναν ιστορικά και συνοδεύουν μέχρι σήμερα την ιστορία της δεξιάς παράταξης.
Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε;
Μία ίσως από τις γνωστότερες φράσεις που χρησιμοποιούσε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, για την οποία είχε δεχθεί και ανελέητη σάτιρα, ήταν το “γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε”.
‘Ανφέρ’
Ο επίτιμος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας χρησιμοποίησε τη λέξη αυτή για να περιγράψει τη συμπεριφορά των ελληνικών κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης απέναντι στον Κωνσταντίνο Γλίξμπουργκ, αλλά η ειρωνεία της τύχης είναι ότι επρόκειτο απλώς για ένα απόσπασμα από μια φράση του.
Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο του 1988 ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πήγε στο Λονδίνο και αποφάσισε να παραχωρήσει συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης σε ομάδα ξένων δημοσιογράφων. Σε ερώτηση για το θέμα της βασιλείας και του δημοψηφίσματος περί της Βασιλευομένης ή Αβασίλευτης Δημοκρατίας στην Ελλάδα (1974), ο Μητσοτάκης απάντησε ότι «ασχέτως αν αυτός είναι αντιβασιλικός, θεωρεί «ανφέρ» (δηλαδή άδικο ή πολιτικώς ανήθικο) τον τρόπο με τον οποίο διεξήχθη το δημοψήφισμα». Φυσικά, όταν η απάντηση – αιχμή μαθεύτηκε στην Ελλάδα, ακολούθησε μπαράζ επικριτών δημοσιευμάτων, ενώ η λέξη ακολούθησε για χρόνια τη σταδιοδρομία του Μητσοτάκη.
Διαπλεκόμενα συμφέροντα
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έπαιξε κεντρικό ρόλο στην ύπαρξη της ιδιωτικής τηλεόρασης, ήταν όμως και αυτός που έβαλε στο πολιτικό λεξιλόγιο τους όρους “διαπλεκόμενα συμφέροντα” και “διαπλοκή”. Ο πρώην πρωθυπουργός είχε υποστηρίξει το 1993 ότι «διαπλεκόμενα οικονομικά και εκδοτικά συμφέροντα» (βλ Αλαφούζος) είχαν συνωμοτήσει εναντίον του, με όργανο τον Αντώνη Σαμαρά που αποχώρησε από τη ΝΔ και ίδρυσε την Πολιτική Άνοιξη, ανοίγοντας το δρόμο για την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη με αφορμή την αποκρατικοποίηση του ΟΤΕ.
Ο όρος δεν αναφερόταν ειδικά στην ιδιωτική τηλεόραση, συνδέθηκε όμως και με τα ιδιωτικά κανάλια, που είχαν υψηλότατη τηλεθέαση, την ώρα που άρχιζε η αντίστροφη μέτρηση για τις εφημερίδες και ενώ το διαδίκτυο δεν είχε ακόμη αλλάξει το τοπίο.
0+0=14%
Ένα μαθηματικό αξίωμα, που φαίνεται ότι είχε μία προφητική χροιά (καθώς, λειτουργούμε σε απόσταση αναπνοής από το μαθηματικό μοντέλο που ακολουθούσε κάθετες μειώσεις μισθών, προς όφελος της ανάπτυξης). Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης προσπαθούσε το 1993 με αυτή τη φράσει να εξηγήσει στους εργαζόμενους ότι, αν το πρώτο εξάμηνο πάρουν 0% αύξηση και το δεύτερο εξάμηνο πάλι 0%, στο τέλος θα βγει κερδισμένος κατά 14%.
‘Σε 10 χρόνια, θα το έχουμε ξεχάσει’
Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας επέφερε το 1991 την ανεξαρτητοποίηση της ως τότε “ομόσπονδης Δημοκρατίας της Μακεδονίας”, η οποία διεκδικούσε την ονομασία “Δημοκρατία της Μακεδονίας”. Αρχικά το θέμα χειρίστηκε ο τότε υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς, τον οποίο απομάκρυνε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης τον Απρίλιο του 1992, αναλαμβάνοντας ο ίδιος το Υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πέτυχε να πείσει την Ευρωπαϊκή Ένωση στη Σύνοδο της Λισαβόνας να υιοθετήσει πλήρως τις ελληνικές θέσεις. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία παρά την απόφαση της Συνόδου της Λισαβόνας επέμεναν στην εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης, αρχή της οποίας ήταν η είσοδος του κράτους αυτού στον ΟΗΕ με το προσωρινό όνομα “Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας” (ΠΓΔΜ – FYROM).
Ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δηλώνει ότι το όνομα που θα λάβουν τα Σκόπια ότι δεν έχει μεγάλη σημασία, γιατί κανείς δεν θα το θυμάται σε 10 χρόνια. Η φράση αυτή αποτυπώθηκε το 1993 στο πολιτικό λεξιλόγιο και αναφέρεται στο Μακεδονικό.
Η χρήση του ονόματος της “Μακεδονίας”, από τα Σκόπια αποτελεί μέχρι σήμερα ένα φλέγον εθνικό και πολιτικό ζήτημα.
Δεν κάνει το παιδί γι’ αυτή τη δουλειά
Όταν συζητείτο η εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε σχολιάσει το γεγονός με μια φράση κοφτή και περιεκτική: «Δεν κάνει γι’ αυτή τη δουλειά το παιδί». Η ατάκα αυτή για τον γιο του μεγάλου του αντιπάλου, Ανδρέα Παπανδρέου, είχε προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων.
Η Ελλάδα ικέτης του ΔΝΤ
Ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ είχε εμφανιστεί προφητικός σε ομιλία του το 1994 στη Βουλή, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την επερχόμενη κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας: «Το πρόβλημα δεν είναι ότι τώρα κινδυνεύει να υποτιμηθεί η δραχμή. Το τραγικότερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι ότι δεν αντέχει τα βάρη και τα ελλείμματα και ότι δεν είναι μακριά η στιγμή που η Ελλάδα θα καταντήσει ικέτης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου». Η Ελλάδα του κ. Παπανδρέου θα έχει την τύχη της Τουρκίας της Τσιλέρ, έλεγε το 1994 ο Κ. Μητσοτάκης.
Για τη δολοφονία Μπακογιάννη
Στις 26 Σεπτεμβρίου 1989, ο Παύλος Μπακογιάννης έπεσε νεκρός από τα πυρά των εκτελεστών της 17 Νοέμβρη. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε ομιλία του στη Βουλή έκανε λόγο για “πολιτική δολοφονία” και ευχήθηκε να είναι η τελευταία. “Είναι μία πολιτική δολοφονία που προστίθεται σε μια μακρά αλυσίδα δολοφονιών που προηγήθηκαν. Αποτελεί σκληρό πλήγμα για τη Νέα Δημοκρατία. Κι αποτελεί δεινή δοκιμασία για μένα και την οικογένειά μου. Πρέπει όμως αυτή την ώρα της μεγάλης δοκιμασίαςε να σταθούμε όλοι μας όρθιοι. Να προστατέψουμε τη Δημοκρατία και τους Θεσμούς της.
Σε ό, τι με αφορά, εγώ μια ευχή έχω να εκφράσω: Να είναι το αίμα του Παύλου Μπακογιάννη το τελευταίο αίμα που χύνεται άδικα σε αυτό τον τόπο” είχε δηλώσει.