Του Φώτη Ποντικάκη *
Με κάθε τρόπο προσπαθεί η κυβέρνηση να επιβάλει ιδιώτες και καύση των σκουπιδιών στο μέγα ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Βλέποντας τα τεράστια χρηματικά ποσά που διακυβεύονται, μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα επιδιώκουν με τις ευλογίες της κυβέρνησης τη δημιουργία εργοστασίων καύσης σκουπιδιών, αδιαφορώντας για τα προβλήματα υγείας που προκαλούν.
Η καύση των σκουπιδιών, ιδιαίτερα όταν ανάμεσά τους υπάρχουν πλαστικά, εκλύει διοξίνες στην ατμόσφαιρα, οι οποίες είναι καρκινογόνες. Και βέβαια, τα υπολείμματα της καύσης, η τέφρα είναι άλλο ένα μεγάλο πρόβλημα στη διαχείρισή τους.
Κι αν οι λόγοι δημόσιας υγείας κι οι επιπτώσεις στο περιβάλλον δεν αρκούν για να πούμε όχι στην καύση, ας αναλογιστούμε τι είδους πολίτες εκπαιδεύει η λογική της καύσης: Στέλνει το μήνυμα, «καταναλώνετε εσείς και δημιουργείτε σκουπίδια, και θα έρθει η ιδιωτική εταιρεία με ή χωρίς το Δήμο σας, να τα μαζέψει και να τα κάψει». Προωθεί από τη μια πλευρά τον καταναλωτισμό και από την άλλη την ανευθυνότητα των πολιτών.
Παράλληλα, προσπαθεί να τους πείσει ότι είναι «φυσικό» να υπάρχουν «θυσιασμένες ζώνες», κάποιες περιοχές που πρέπει να θυσιαστούν, να δεχτούν τη ρύπανσή μας, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη μόλυνση του νερού και του εδάφους από αυτό τον τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων. Αυτό κατευθείαν παραπέμπει στην υποτιθέμενη «αναγκαιότητα» της κοινωνικής ανισότητας: Οι κάτοικοι των περιοχών όπου δημιουργούνται μονάδες καύσης σκουπιδιών, είναι οι «άτυχοι», αυτοί που θυσιάζονται μαζί με τις περιοχές τους, για να μπορούν οι υπόλοιποι να καταναλώνουν ανενόχλητοι ολοένα και περισσότερα και να δημιουργούν περισσότερα σκουπίδια.
Κόντρα σε αυτή τη λογική των «θυσιασμένων ζωνών» και της δικαιολόγησης της κοινωνικής ανισότητας, σταθήκαμε στα Χανιά και στην Κρήτη επιλέγοντας ως λύση τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση, κομποστοποίηση και ανακύκλωση των απορριμμάτων ξεκινώντας από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 στα Χανιά. Ήταν τότε που οι κάτοικοι του Ακρωτηρίου κινητοποιούνταν ενάντια στον σκουπιδότοπο του Κουρουπητού, όπου τα σκουπίδια αυτοαναφλέγονταν και καίγονταν ανεξέλεγκτα. Η πρόταση του οικολογικού κινήματος από το 1986 για τη λύση της Ανακύκλωσης αγνοήθηκε από την Αριστερά της εποχής που διοικούσε το Δήμο κι υιοθετήθηκε χρόνια αργότερα, μετά το 1991.
Σήμερα, τα Χανιά πρωτοπορούν πανελλαδικά στην μείωση, ανακύκλωση, κομποστοποίηση και ανακύκλωση των απορριμμάτων, χάρη στη μεγάλη μάχη που έδωσε το οικολογικό κίνημα στη δεκαετία του 1980 εδώ. Ακολούθησε ο συντονισμός των περιβαλλοντικών οργανώσεων της Κρήτης κι η εκστρατεία που οδήγησε στην υιοθέτηση αυτού του μοντέλου συνολικά στην Περιφέρεια Κρήτης, μειωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση.
Οι πράσινες ιδέες πρωτοπορούν και δίνουν λύσεις σε μεγάλα κοινωνικά ζητήματα. Καιρός αυτή η φωνή να δυναμώσει.
* Μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Πράσινων που συμμετέχουν στη συμμαχία «Πράσινο και Μωβ»