Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν αναφέρθηκε την Πέμπτη (26 Μαΐου) για έντονο ανταγωνισμό με την Κίνα για τη διατήρηση της υπάρχουσας παγκόσμιας τάξης, αλλά δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιδιώκουν έναν «Ψυχρό Πόλεμο».
Σε μια πολυαναμενόμενη ομιλία που χαρακτηρίστηκε ως η πιο ολοκληρωμένη δήλωση για την Κίνα μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι το Πεκίνο αποτελεί «την πιο σοβαρή μακροπρόθεσμη πρόκληση για τη διεθνή τάξη», παρά την επί μήνες επικέντρωση των ΗΠΑ στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Today from @GWtweets campus, I delivered an address on our approach to the People’s Republic of China, the only country with both the intent to reshape the international order – and the economic, diplomatic, military, and technological power to do it. pic.twitter.com/GKGRc8DD1N
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) May 27, 2022
«Η Κίνα είναι η μόνη χώρα με την πρόθεση να αναδιαμορφώσει τη διεθνή τάξη – και, ολοένα και περισσότερο, την οικονομική, διπλωματική, στρατιωτική και τεχνολογική δύναμη, που μπορεί να το κάνει», δήλωσε ο Μπλίνκεν στο Πανεπιστήμιο George Washington.
«Το όραμα του Πεκίνου θα μας απομακρύνει από τις οικουμενικές αξίες που έχουν στηρίξει τόσο μεγάλο μέρος της παγκόσμιας προόδου τα τελευταία 75 χρόνια», είπε.
«Ο πρόεδρος Μπάιντεν πιστεύει ότι αυτή η δεκαετία θα είναι καθοριστική» πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν εγκαινίασε πρόσφατα ένα νέο χαλαρό εμπορικό πλαίσιο σε ολόκληρη την Ασία και έχει δημιουργήσει ένα φόρουμ με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τον καθορισμό τεχνολογικών προτύπων, προσπάθειες που αποσκοπούν στην ένωση ομοϊδεατών εθνών καθώς η Κίνα κυριαρχεί σε νέους τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
Ο Μπλίνκεν αναγνώρισε μια αυξανόμενη συναίνεση ότι τα άλλα έθνη δεν μπορούν να αλλάξουν την πορεία της Κίνας, λέγοντας ότι υπό τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ έχει γίνει «πιο καταπιεστική στο εσωτερικό, πιο επιθετική στο εξωτερικό».
«Υπάρχει αυξανόμενη σύγκλιση σχετικά με την ανάγκη να προσεγγίσουμε τις σχέσεις με το Πεκίνο με περισσότερο ρεαλισμό», δήλωσε.
Πρόσθεσε όμως: «Εάν αναλάβει συγκεκριμένη δράση για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες που εμείς και πολλές άλλες χώρες έχουμε εκφράσει, θα ανταποκριθούμε θετικά».
«Δεν υπάρχει ψυχρός πόλεμος»
Χωρίς ρητορικές βόμβες ή εκπλήξεις, ο Μπλίνκεν έκανε μια έμμεση αντίθεση με την προσέγγιση της προηγούμενης κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ, η οποία μίλησε με σκληρούς όρους για μια ολοκληρωτική παγκόσμια σύγκρουση με την Κίνα.
Σε ταξίδια στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική, όπου η Κίνα έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια σε υποδομές, ο Μπλίνκεν υποβάθμισε τον ανταγωνισμό και δεν ζήτησε από τα έθνη να πάρουν θέση.
«Δεν επιδιώκουμε συγκρούσεις ή έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο. Αντιθέτως, είμαστε αποφασισμένοι να αποφύγουμε και τα δύο», δήλωσε ο Μπλίνκεν στην ομιλία του.
«Δεν επιδιώκουμε να εμποδίσουμε την Κίνα από το ρόλο της ως μεγάλης δύναμης, ούτε να σταματήσουμε την Κίνα – ή οποιαδήποτε άλλη χώρα για το θέμα αυτό – από το να αναπτύξει την οικονομία της ή να προωθήσει τα συμφέροντα του λαού της», είπε.
Αλλά είπε ότι η υπεράσπιση της παγκόσμιας τάξης, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμφωνιών, θα «καταστήσει δυνατή τη συνύπαρξη και τη συνεργασία όλων των χωρών – συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας-».
Επεσήμανε την κλιματική αλλαγή, λέγοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα – οι δύο μεγαλύτεροι ρυπαντές στον κόσμο – συνεργάστηκαν για να σημειώσουν πρόοδο στην περσινή σύνοδο κορυφής στη Γλασκώβη και ότι ένας υγιής ανταγωνισμός για την καθαρή ενέργεια θα έχει παγκόσμια οφέλη.
Η προθυμία του να συνεργαστεί έρχεται ακόμη και όταν κατηγόρησε εκ νέου το Πεκίνο ότι πραγματοποιεί γενοκτονία κατά της μειονότητας των Ουιγούρων και κατήγγειλε επίσης τη «βίαιη εκστρατεία» στο Θιβέτ και την καταστολή στο Χονγκ Κονγκ.
Επανεστίαση στην Ασία
Λέγοντας ότι η Κίνα θα «δοκιμάσει την αμερικανική διπλωματία όπως τίποτα άλλο που έχουμε δει στο παρελθόν», ο Μπλίνκεν ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός «Οίκου της Κίνας» εντός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τον συντονισμό της πολιτικής σε όλες τις περιοχές.
Η ομιλία του Μπλίνκεν – που αναβλήθηκε από τις αρχές του μήνα, αφού βρέθηκε θετικός στο Κόβιντ-19 – έρχεται στον απόηχο ενός ταξιδιού του Μπάιντεν στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα και μιας πρώτης στο είδος της συνόδου κορυφής της Ουάσινγκτον με ηγέτες της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Ο Γιόσουα Σίφρινσον, ειδικός σε θέματα πολιτικής μεγάλων δυνάμεων στο Κέντρο Wilson, δήλωσε ότι ο Μπάιντεν εμφανίστηκε πρόθυμος να κατευθύνει την εξωτερική πολιτική 15 μήνες μετά την έναρξη μιας θητείας που σημαδεύτηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, την απόσυρση από το Αφγανιστάν και την πανδημία Covid.
«Προσπαθεί να απομακρυνθεί από το να τσακώνεται (whack-a-mole) στην εξωτερική πολιτική και να επιστρέψει προς τη στρατηγική μακροπρόθεσμη νοοτροπία που ήθελε να έχει βγαίνοντας», είπε.
Ο Μπάιντεν τη Δευτέρα προκάλεσε κύματα στο Τόκιο προσφέροντας την πιο ρητή δέσμευση εδώ και δεκαετίες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υπερασπιστούν στρατιωτικά την Ταϊβάν σε περίπτωση εισβολής του Πεκίνου, το οποίο διεκδικεί την αυτοδιοικούμενη δημοκρατία.
Ο Μπάιντεν επέμεινε και πάλι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παρεκκλίνουν από τη μακροχρόνια στάση τους και δήλωσε ότι το Πεκίνο ήταν αυτό που προκάλεσε εντάσεις, μεταξύ άλλων με σχεδόν καθημερινές στρατιωτικές πτήσεις κοντά στο νησί.
«Ενώ η πολιτική μας δεν έχει αλλάξει, αυτό που έχει αλλάξει είναι ο αυξανόμενος εξαναγκασμός του Πεκίνου», δήλωσε ο Μπλίνκεν.