Του Νίκου Μπασιά
Η φωτογραφία μου, «Σαν ωραίες γυναίκες γυμνές, τούτες οι μέρες οι καλοκαιρινές», δεν είναι απλά μια οπτική απεικόνιση· είναι μια σιωπηλή, ποιητική στιγμή.
Η ποίηση της Καρέλλη γίνεται ένας ποιητικός καθρέφτης του έργου, αναδεικνύοντας ό,τι το έργο μου υπαινίσσεται, και το αντίστροφο. Οι δύο δημιουργίες συνομιλούν, εκφράζοντας την ίδια ουσία μέσα από διαφορετικά μέσα.
“Σαν ωραίες γυναίκες οι μέρες
του καλοκαιριού, με φωτεινά μέλη,
εκτείνονται μπρος στα μάτια μας,
με καλή νωχέλεια, ευχάριστη”
Η εικόνα των «ωραίων γυναικών» στο ποίημα της Ζωής Καρέλλη δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένα ανθρώπινα πρόσωπα, αλλά μεταφορικά προσεγγίζει το καλοκαίρι, τη φύση και την ομορφιά του κόσμου. Όπως οι γυναίκες στην ποίηση είναι «ωραίες», έτσι και οι μέρες του καλοκαιριού, με τη φωτεινότητά τους, είναι «ωραίες» και γεμάτες ζωή.
Στην λήψη μου, αυτή η μεταφορά συνδέεται με τα απαλά χρώματα που δημιουργούν μια αίσθηση φυσικής ομορφιάς, με έναν τρόπο που ενσωματώνει την αθωότητα και τη μαγευτική απλότητα της φύσης, παρόμοια με την αποδοχή της ομορφιάς των «ωραίων γυναικών». Η φύση στην φωτογραφία είναι ήρεμη και αποπνέει μια γαλήνη που μοιάζει με την “καλή νωχέλεια” και τη χάρη των γυναικών του καλοκαιριού στην ποίηση.
“ευχαριστημένοι κι εμείς, κοιτάζουμε
τα λαμπρά χέρια απ’ το σώμα τους,
που απλώνονται απάνω μας,
για να μας περιβάλλουν”.
Η Καρέλλη γράφει για «τα λαμπρά χέρια απ’ το σώμα τους, που απλώνονται απάνω μας».
Οι γυναίκες του καλοκαιριού δεν περιορίζονται σε ένα σημείο, αλλά κυριαρχούν σε όλο το τοπίο με τη χάρη τους, σαν μια φυσική επέκταση της ζωής και του χρόνου.
Στην σύνθεσή μου, αυτό το συνδυασμένο στοιχείο της φύσης και της ανθρώπινης παρουσίας αποτυπώνεται μέσω του μικρού δέντρου, το οποίο, ενώ δεν έχει ανθρώπινη μορφή, ενσωματώνει την αίσθηση της ζωής και της ανάπτυξης με τρόπο που ενθυμίζει τη φυσική ομορφιά και παρουσία των γυναικών του καλοκαιριού.
Το μικρό δέντρο στον πίνακα στέκεται μόνο του, σαν μια μορφή που δεν φοβάται να διεκδικήσει την παρουσία του μέσα στον αφαιρετικό χώρο. Στην ποίηση της Καρέλλη, αυτή η σταθερότητα συνδέεται με την περηφάνια και τη δύναμη που έχουν οι γυναίκες όταν είναι ωραίες.
“με την έκθαμβη προσφορά των,
με την έντονη περηφάνεια,
μ’ εκείνη τη σταθερότητα
που έχουν οι γυναίκες
όταν είν’ ωραίες”
Το δέντρο γίνεται το σύμβολο αυτής της αυτοπεποίθησης, ένα σημείο αναφοράς σε έναν χώρο που μοιάζει ατελείωτος.
Η φράση «Σαν ωραίες γυναίκες, γυμνές, τούτες οι μέρες οι καλοκαιρινές, υπάρχουν με τη στιλπνότητα των λαμπρών σωμάτων» βρίσκει μια εικαστική αντήχηση στην φωτογραφία μου, όπου η απλότητα της σύνθεσης αποκαλύπτει μια φυσική, αυθεντική ομορφιά.
Η φωτογραφία, όπως οι γυναίκες του ποιήματος, είναι «γυμνή» από περιττά στοιχεία. Το τοπίο δεν χρειάζεται διακοσμητικές λεπτομέρειες· αφήνεται στην απλότητά του, όπως ένα σώμα που αναδεικνύεται από τη φυσική του χάρη. Αυτή η στιλπνότητα δεν είναι κραυγαλέα· είναι υπαινικτική. Τα χρώματα δεν είναι έντονα αλλά μοιάζουν να αιωρούνται, διατηρώντας μια εσωτερική λάμψη. Αυτή η αρμονία των τόνων αποδίδει τη φυσική κομψότητα των καλοκαιρινών ημερών, όπως και τη γοητεία του γυναικείου σώματος που τόσο όμορφα περιγράφεται.
Το χρώμα του ουρανού δεν φωνάζει, αλλά ψιθυρίζει, υποδηλώνοντας τη γοητεία των στιγμών που δεν αποκαλύπτονται πλήρως, αλλά αφήνουν μια υπόσχεση. Μία υπόσχεση της Καρέλλη “για τις Νύχτες γεμάτες έρωτα, κρυφό και μυστικό” που θα ακολουθήσουν.
