Μέτρα περί τα 2 δισ. ευρώ με κόφτες σχεδιάζει να εφαρμόσει η κυβέρνηση μέσα στον Απρίλιο για τη στήριξη των επιχειρήσεων.
Να σημειωθεί ότι στο κονδύλι για το 2021, που πλέον αγγίζει τα 11,6 δισ. ευρώ, δεν περιλαμβάνονται ουσιαστικά νέες παρεμβάσεις, καθώς τα συγκεκριμένα μέτρα είχαν προαναγγελθεί εδώ και αρκετούς μήνες, παρότι η αγορά ζητάει από την κυβέρνηση «κούρεμα» στα χρέη και γενναία ρύθμιση των οφειλών σε 120 δόσεις.
Πρόκειται για τα προγράμματα επιδότησης πάγιων δαπανών «Γέφυρα 2» και επιστρεπτέα προκαταβολή 7, για τα οποία όμως πλέον θα υπάρχουν αυστηρότερα κριτήρια και προϋποθέσεις προκειμένου να περιοριστεί το κόστος αυτού του λογαριασμού.
Ήδη το ΑΕΠ υποχωρεί σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα. Το καθοδικό σπιράλ στην οικονομία λόγω της επέκτασης του λοκντάουν στις «κόκκινες» περιοχές έχει αυξήσει κατά 50%, στα 750 εκατ. ευρώ, το εβδομαδιαίο κόστος των απωλειών από 500 εκατ. ευρώ που ήταν το προηγούμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας μήνας καραντίνας στο λιανεμπόριο αφαιρεί εισπράξεις 1,4 δισ. ευρώ από τα κρατικά ταμεία.
Για τον λόγο αυτόν πλέον η χρηματοδότηση θα είναι απολύτως εστιασμένη στις επιχειρήσεις εκείνες που βάλλονται περισσότερο από την πανδημική κρίση και η βιωσιμότητά τους βρίσκεται στο κόκκινο.
Θυμίζουμε πάντως ότι πιο σφιχτή ήταν και η χρηματοδότηση στην επιστρεπτέα προκαταβολή 6, η οποία άφησε εκτός έξι στις δέκα επιχειρήσεις, όπως έγινε και με τις αναστολές Μαρτίου, όπου ως κριτήριο τέθηκε ο τζίρος του 2020, με αποτέλεσμα να αποκλειστεί μεγάλος αριθμός εταιρειών.
Τα δεδομένα της επιστρεπτέας 7
Πλέον για την επιστρεπτέα 7 αναμένεται να δοθεί 1 δισ. ευρώ. Το βασικό πρόβλημα για το οικονομικό επιτελείο είναι ποια θα οριστεί ως περίοδος αναφοράς, βάσει της οποίας θα υπολογιστεί η μείωση του τζίρου. Η ουσιαστική αλλαγή που ετοιμάζεται για την έβδομη επιστρεπτέα είναι ότι για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που υποβάλλουν εκδήλωση ενδιαφέροντος θα ληφθεί υπόψη η μείωση του τζίρου του πρώτου τριμήνου του 2021, ξεπερνώντας ουσιαστικά το ένα έτος από τότε που επιβλήθηκαν τα περιοριστικά μέτρα στη χώρα μας.
Όπως έχουν διευκρινίσει πηγές του οικονομικού επιτελείου, λόγω της χρονικής επέκτασης της πανδημίας η σύγκριση δεν θα γίνει με βάση τον τζίρο του 2020, αλλά με αυτόν του 2019. Στα θετικά του οικονομικού σχεδιασμού περιλαμβάνεται και η αλλαγή στους όρους των τριών πρώτων επιστρεπτέων προκαταβολών, καθώς 100.000 επιχειρήσεις, που απασχολούν 230.000 εργαζομένους, δεν θα επιστρέψουν το 30% ή το 50% της κρατικής ενίσχυσης, με βάση τις απώλειες στον τζίρο του 2020. Συγκεκριμένα:
● Για όσες επιχειρήσεις είχαν κατά το έτος 2020 μείωση τζίρου τουλάχιστον 15% σε σχέση με το 2019 δεν επιστρέφεται το 30%.
● Για όσες επιχειρήσεις είχαν κατά το έτος 2020 μείωση τζίρου τουλάχιστον 30% σε σχέση με το 2019 δεν επιστρέφεται το 50%.
● Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 ή άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 δεν επιστρέφεται το 50%, ανεξαρτήτως του τζίρου του 2020.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διατήρηση θέσεων εργασίας, όπως προβλεπόταν σε κάθε κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής. Επιπλέον ισχύει ο όρος ότι οι επιχειρήσεις που είχαν πάνω από 20 εργαζομένους και τους διατηρούν, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα σε κάθε ΚΥΑ, δεν επιστρέφουν το 40% ανεξαρτήτως τζίρου, εκτός εάν με βάση τα παραπάνω εντάσσονται στο πιο ευνοϊκό καθεστώς του 50%.
Η περίοδος αποπληρωμής για όλες τις επιστρεπτέες (1 έως 7) επεκτείνεται από 40 σε 60 δόσεις, με πενταετή περίοδο αποπληρωμής από 31.1.2022 έως 31.1.2027.
Επιδότηση με κουπόνια
Σε ό,τι αφορά τις πάγιες δαπάνες, το ύψος της επιδότησης είναι στα 500 εκατ. ευρώ για τα πάγια έξοδα των επιχειρήσεων και βρίσκεται ακόμη σε διαδικασία σχεδιασμού. Πηγές λένε ότι θα προχωρήσει η επιδότηση επιχειρήσεων με εργαζομένους μέσω «κουπονιών», τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή μελλοντικών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Συγκεκριμένα η επιχείρηση θα έχει το δικαίωμα να επιλέξει το ποσό της ενίσχυσης που θέλει να κατανείμει για την πληρωμή φορολογικών οφειλών και το ποσό που θέλει να χρησιμοποιήσει για την πληρωμή ασφαλιστικών οφειλών. Η ενίσχυση θα υπολογιστεί ως ποσοστό των πάγιων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2020 και δεν έχουν καλυφθεί από τις ενισχύσεις που έχουν δοθεί από το κράτος.
Από το ποσό που δικαιούται κάθε επιχείρηση θα αφαιρούνται οι κρατικές ενισχύσεις που έχει λάβει τους προηγούμενους μήνες, όπως είναι τα κονδύλια από τις επιστρεπτέες προκαταβολές και το πρόγραμμα Συν-Εργασία. Σε περίπτωση που μια επιχείρηση δικαιούται επιδότηση πάγιων δαπανών, π.χ., 200.000 ευρώ και έχει λάβει από τις επιστρεπτέες 100.000 ευρώ, τότε η επιδότηση που θα λάβει θα είναι 100.000 ευρώ.
Το ποσοστό της ενίσχυσης θα διαφοροποιείται με βάση την πτώση του τζίρου, καθώς θα είναι υψηλότερο για επιχειρήσεις που είχαν πτώση τζίρου άνω του 60%. Παράλληλα, θα υπάρχουν και ανώτατα όρια στο ύψος της ενίσχυσης
Νέα “Γέφυρα” εν όψει
Στο πρόγραμμα «Γέφυρα 2» η κρατική επιδότηση της δόσης κυμαίνεται από τα 600 ευρώ έως και 50.000 ευρώ για τα επιχειρηματικά δάνεια και τις οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών προς τις τράπεζες που θα ενταχθούν βάσει αυστηρών εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων. Στόχος του προγράμματος είναι η στήριξη μικρών επιχειρήσεων αλλά και ελεύθερων επαγγελματιών, με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Θα επιδοτεί τη δόση επιχειρηματικών δανείων για διάστημα οκτώ μηνών. Η επιδότηση θα ξεκινά από το 90% για τα ενήμερα δάνεια και το 80% για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία όμως πρώτα θα πρέπει να ρυθμιστούν με την τράπεζα. Το ποσοστό της επιδότησης θα βαίνει μειούμενο, όπως συμβαίνει και με το πρόγραμμα «Γέφυρα» για τα στεγαστικά δάνεια με υποθήκη την πρώτη κατοικία.
Το συγκεκριμένο μέτρο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή τον Απρίλιο. Όσον αφορά τη διαδικασία των αιτήσεων, θα γίνεται ηλεκτρονικά και θα ολοκληρώνεται γρήγορα χωρίς την υποβολή δικαιολογητικών. Σημειώνεται ότι για το πρώτο τρίμηνο του 2021 έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή το πρόγραμμα επιδότησης τόκων ενήμερων επιχειρηματικών δανείων.
Σε ό,τι αφορά τα ενοίκια επαγγελματικής μίσθωσης, θα διατηρηθεί και τον Απρίλιο και βλέπουμε…
Δειλό άνοιγμα της αγοράς
Βέβαια το πλάνο του σχεδιασμού μιλά για σταδιακό άνοιγμα της αγοράς με επανεκκίνηση της εστίασης προς το τέλος Απριλίου και μόνο σε εξωτερικούς χώρους. Ωστόσο σε ό,τι αφορά τις άλλες δραστηριότητες, όπως τα γυμναστήρια, οι κινηματογράφοι, οι αίθουσες δεξιώσεων κ.λπ., δεν υπάρχει σαφής εικόνα.
Αυτό που πάντως διαμηνύουν σε όλους τους τόνους τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου είναι ότι οι πόροι δεν είναι απεριόριστοι, υπενθυμίζοντας ότι θα καλυφθεί στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό σημαντικό μέρος από τις ζημίες που έχουν υποστεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα καλυφθεί το σύνολο.
“Ψαλιδισμένο” δώρο Πάσχα
Τέλος, «ψαλιδισμένο» αναμένεται να δοθεί το φετινό δώρο Πάσχα σε χιλιάδες εργαζόμενους που είναι ή θα μπουν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας μέσα στο χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου μέχρι 30 Απριλίου και λαμβάνουν την αποζημίωση ύψους 534 ευρώ.
Να σημειωθεί πως το δώρο Πάσχα θα υπολογιστεί για χιλιάδες εργαζόμενους σε αναστολή σύμβασης εργασίας με βάση την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ. Έτσι, αν κάποιοι λάμβαναν μισθό μικρότερο του προαναφερθέντος ποσού, θα βγουν κερδισμένοι, ενώ όσοι λάμβαναν υψηλότερο θα υποστούν σημαντικές απώλειες.
Η καταβολή του δώρου Πάσχα αντιστοιχεί στο διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως και τις 30 Απριλίου 2021 και οι εργαζόμενοι θα το λάβουν ανάλογα με το διάστημα που έχουν εργαστεί ή το ποσό αναστολής. Έτσι όσο περισσότερες είναι οι ημέρες αναστολής που έχει μπει ο εργαζόμενος τόσο μεγαλύτερες είναι οι απώλειες από το δώρο Πάσχα 2021.
Ωστόσο κανονικά αναμένεται να το λάβουν οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που δουλεύουν κανονικά εν μέσω πανδημίας.