Ο Αμερικανός γερουσιαστής προειδοποιεί για μαζική απώλεια εκατομμυρίων θέσεων εργασίας λόγω της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής – «Οι πολυεθνικές θα γίνουν πλουσιότερες, οι εργαζόμενοι φτωχότεροι»
«Ένα ζήτημα τεράστιας σημασίας που δεν συζητάμε όσο πρέπει»
Σε μια εποχή πολλαπλών κρίσεων — από τον πόλεμο στη Γάζα και την άνοδο του αυταρχισμού έως την καταστροφή του κλίματος και τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων — ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς θέλησε να αναδείξει ένα ακόμη, ίσως πιο υπόγειο αλλά εξίσου απειλητικό φαινόμενο: τη ραγδαία άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της ρομποτικής.
«Όλοι συμφωνούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική θα έχουν έναν μεταμορφωτικό αντίκτυπο στον κόσμο. Το ερώτημα δεν είναι αν θα αλλάξουν τη ζωή μας, αλλά ποιοι θα ωφεληθούν και ποιοι θα πληρώσουν το τίμημα», σημείωσε ο Σάντερς, ο μακροβιότερος ανεξάρτητος γερουσιαστής στην ιστορία των ΗΠΑ και επικεφαλής της Επιτροπής Υγείας, Εκπαίδευσης, Εργασίας και Συντάξεων της Γερουσίας.
«Οι δισεκατομμυριούχοι δεν επενδύουν στην AI για το καλό της ανθρωπότητας»
Ο Σάντερς κατήγγειλε ότι οι πιο ισχυροί επιχειρηματίες του πλανήτη — μεταξύ τους οι Ίλον Μασκ, Λάρι Έλισον, Μαρκ Ζούκερμπεργκ και Τζεφ Μπέζος — ρίχνουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης όχι για να βελτιώσουν τη ζωή των εργαζομένων, αλλά για να αυξήσουν τα κέρδη τους.
«Μήπως ξαγρυπνούν τη νύχτα ανησυχώντας για τις οικογένειες που ζουν από μισθό σε μισθό; Δύσκολο να το πιστέψω. Το κάνουν γιατί η επένδυση στην AI και στη ρομποτική θα αυξήσει τον ήδη ασύλληπτο πλούτο και την ισχύ τους», είπε.
Σύμφωνα με τον Σάντερς, το αποτέλεσμα θα είναι μια πρωτοφανής μεταφορά πλούτου:
«Οι πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου θα γίνουν ακόμα πλουσιότεροι, ενώ εκατομμύρια εργαζόμενοι θα χάσουν τις δουλειές και το εισόδημά τους».
«Τα ρομπότ θα αντικαταστήσουν δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους»
Η προειδοποίηση του Αμερικανού γερουσιαστή είναι σαφής: η αυτοματοποίηση απειλεί τον πυρήνα της εργατικής τάξης.
Ο ίδιος υπενθύμισε ότι εταιρείες όπως η Tesla σχεδιάζουν να κατασκευάσουν «εκατομμύρια ρομπότ», ενώ η Amazon έχει ήδη 27.000 απολύσεις από το 2022 και χρησιμοποιεί πάνω από ένα εκατομμύριο ρομπότ στις αποθήκες της — αριθμό που σύντομα θα ξεπεράσει τους ανθρώπινους εργαζομένους.
Παραδείγματα από την Ασία δείχνουν πού οδεύουμε:
«Το 2016, η Foxconn — ο κατασκευαστής προϊόντων της Apple και της Google — αντικατέστησε 60.000 εργάτες σε ένα μόνο εργοστάσιο με ρομπότ. Τώρα σχεδιάζει πλήρως αυτοματοποιημένες μονάδες παραγωγής».
Η εξέλιξη δεν περιορίζεται στη βιομηχανία. Όπως υπογράμμισε ο Σάντερς, οι οδηγοί φορτηγών, ταξί και λεωφορείων κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από την αγορά εργασίας, καθώς οι εταιρείες μεταφορών πειραματίζονται ήδη με αυτόνομα οχήματα.
«Αυτό δεν είναι επιστημονική φαντασία. Ήδη η FedEx χρησιμοποιεί αυτόνομα φορτηγά στο Τέξας, η Walmart για παραδόσεις στο Άρκανσο, ενώ στην Καλιφόρνια και την Αριζόνα κυκλοφορούν ταξί χωρίς οδηγό».
100 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε κίνδυνο στις ΗΠΑ
Ο Σάντερς παρουσίασε έκθεση της Επιτροπής Υγείας, Εκπαίδευσης, Εργασίας και Συντάξεων, σύμφωνα με την οποία η τεχνητή νοημοσύνη, η αυτοματοποίηση και η ρομποτική θα μπορούσαν να εξαλείψουν σχεδόν 100 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Οι επιπτώσεις αφορούν όλους τους κλάδους:
-
40% των νοσηλευτών,
-
47% των οδηγών φορτηγών,
-
64% των λογιστών,
-
65% των βοηθών διδασκαλίας,
-
89% των εργαζομένων στη γρήγορη εστίαση.
Ακόμη και τα λεγόμενα “λευκά κολάρα” απειλούνται. Ο CEO της Ford, Τζιμ Φάρλι, εκτίμησε ότι η μισή σχεδόν λευκή απασχόληση στις ΗΠΑ μπορεί να εξαφανιστεί μέσα σε δέκα χρόνια. Ο Ίλον Μασκ δήλωσε φέτος ότι, στο μέλλον, «κανείς δεν θα έχει δουλειά — και αν θέλει, θα εργάζεται ως χόμπι».
«Αν ο Μασκ και ο Γκέιτς έχουν έστω και μισό δίκιο στις προβλέψεις τους, τι θα απογίνουν οι δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανοί που δεν θα μπορούν να βρουν δουλειά γιατί οι δουλειές απλώς δεν θα υπάρχουν;» ρώτησε ο Σάντερς.
«Η εργασία είναι κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης»
Πέρα από την οικονομική διάσταση, ο Σάντερς τόνισε τη βαθιά ψυχολογική και κοινωνική επίδραση που θα έχει η απώλεια της εργασίας.
«Η εργασία, είτε είσαι καθαριστής είτε χειρουργός, είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι άνθρωποι θέλουν να είναι παραγωγικοί, να συμβάλλουν στις κοινότητές τους. Τι θα συμβεί όταν αυτό αφαιρεθεί από τη ζωή μας;»
Κατά τον ίδιο, η μαζική αυτοματοποίηση απειλεί να αποανθρωποποιήσει την κοινωνία και να «επαναπροσδιορίσει το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος».
Από την απειλή στη λύση: «Η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί τους ανθρώπους, όχι τους δισεκατομμυριούχους»
Ο Σάντερς αναγνώρισε ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να φέρει οφέλη, αλλά μόνο αν τεθεί στην υπηρεσία της κοινωνίας. Πρότεινε μια σειρά από ριζοσπαστικά μέτρα για να εξισορροπηθεί η ανισότητα που προκαλούν οι τεχνολογικές εξελίξεις:
-
Καθιέρωση 32ωρης εργάσιμης εβδομάδας χωρίς μείωση μισθού.
«Σήμερα οι Αμερικανοί εργαζόμενοι είναι 400% πιο παραγωγικοί απ’ ό,τι στη δεκαετία του ’40. Η αύξηση της παραγωγικότητας πρέπει να μεταφραστεί σε περισσότερο ελεύθερο χρόνο και όχι σε απολύσεις».
-
Συμμετοχή των εργαζομένων στα διοικητικά συμβούλια.
«Οι εργαζόμενοι πρέπει να εκλέγουν τουλάχιστον το 45% των μελών των διοικητικών συμβουλίων, όπως συμβαίνει στη Γερμανία».
-
Καθολικό πρόγραμμα μερισμού κερδών και εργατικής ιδιοκτησίας.
«Οι εργαζόμενοι πρέπει να κατέχουν τουλάχιστον το 20% των μετοχών των εταιρειών στις οποίες δουλεύουν».
-
Επιβολή “φόρου ρομπότ” σε εταιρείες που αντικαθιστούν ανθρώπους με μηχανές, με τα έσοδα να επενδύονται σε κοινωνικά προγράμματα και επανεκπαίδευση εργαζομένων.
«Δεν χρειαζόμαστε απλώς μια πιο αποτελεσματική κοινωνία — χρειαζόμαστε μια πιο ανθρώπινη κοινωνία»
Ο Σάντερς έκλεισε με μια έκκληση για δημόσια συζήτηση και πολιτική δράση:
«Η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική θα μεταμορφώσουν βαθιά τη χώρα μας. Το ζήτημα είναι αν αυτή η μεταμόρφωση θα ωφελήσει όλους ή μόνο μια χούφτα δισεκατομμυριούχους. Δεν χρειαζόμαστε απλώς μια πιο αποτελεσματική κοινωνία. Χρειαζόμαστε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι ζουν πιο υγιείς, πιο ευτυχισμένοι και πιο πλήρεις ζωές».
«Η συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει τώρα — και χρειαζόμαστε τη συμμετοχή όλων σας», κατέληξε ο Αμερικανός γερουσιαστής.
Η προειδοποίηση που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε
Το μήνυμα του Μπέρνι Σάντερς είναι ξεκάθαρο: αν η κοινωνία δεν θέσει δημοκρατικά όρια στην τεχνητή νοημοσύνη, το τίμημα θα το πληρώσει η εργατική τάξη — και μαζί της, η ίδια η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Η τεχνολογία, προειδοποιεί, μπορεί να μας οδηγήσει σε έναν κόσμο χωρίς εργασία, αλλά και χωρίς σκοπό. Το ερώτημα είναι αν θα το επιτρέψουμε.
Δεν μπορούν όλοι να πληρώσουν. Και το σεβόμαστε.
Αν βρίσκεσαι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, συνέχισε να μας διαβάζεις δωρεάν. Η ενημέρωση πρέπει να παραμένει προσβάσιμη για όλους.
Αν όμως μπορείς, στήριξέ μας σήμερα. Ορίστε δύο καλοί λόγοι για να το κάνεις:
- Η στήριξή σου ενισχύει άμεσα την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας μας.
- Κοστίζει λιγότερο από έναν καφέ και η διαδικασία διαρκεί λιγότερο από 1 λεπτό.
Επίλεξε σήμερα να γίνεις συνδρομητής ή δωρητής.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
