«Επείγει ν΄ αρχίσει η ανασυγκρότηση και στα Χανιά»
Ο νέος Νόμος 4384/2016 « Αγροτικοί Συνεταιρισμοί , μορφές συλλογικής οργάνωσης του αγροτικού χώρου» φιλοδοξεί να εξαλείψει τις παθογένειες του παρελθόντος, (θαλασσοδάνεια, κακοδιοίκηση, απανωγραψίματα, ημετερισμός, σπατάλες, καταχρήσεις κλπ). Να διορθώσει ό,τι σώζεται. Κυρίως όμως φιλοδοξεί να εμποδίσει την επανάληψή τους.
Κατηγορήθηκε το νομοθέτημα ότι εισάγει υπέρμετρο κρατικό παρεμβατισμό. Η συζήτηση για το πόσος παρεμβατισμός είναι αναγκαίος ή ανεκτός, πρέπει να αναπτυχθεί σε σχέση με την υπάρχουσα σήμερα κατάσταση. Ποιος θα αρνηθεί ότι ένα μέρος από την καταβαράθρωση των αγροτικών συνεταιρισμών οφείλεται στην απουσία ουσιαστικής κρατικής εποπτείας; Πολλά από τα οικονομικά εγκλήματα για τα οποία αυτήν την περίοδο λογοδοτούν στη δικαιοσύνη δεκάδες στελέχη του πρώην φαύλου δικομματισμού, θα είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχε ουσιαστικός κρατικός έλεγχος.
Η εποπτεία των Συνεταιρισμών από το Κράτος είναι συνταγματική υποχρέωση, (άρθρο 12 του Συντάγματος). Ο βαθμός εποπτείας εξαρτάται από τις συνθήκες. Η εκτίμησή μας είναι ότι στις σημερινές ανώμαλες συνθήκες εάν δεν υπάρξει αυστηρή εποπτεία δεν θα μπορέσουμε να οδηγήσουμε σε εξυγίανση του συνεταιριστικό χώρο. Η κατάσταση επιβάλλει σφιχτή εποπτεία, τόσο και πρωτίστως από τους ίδιους τους συνεταιρισμένους αγρότες. Αυτό μπορεί να επιτυγχάνεται μέσω των εποπτικών συμβουλίων που δημιουργούνται. Βάρος δίδεται και στον κρατικό εποπτικό μηχανισμό που επιβάλλεται να λειτουργεί απρόσκοπτα και αποδοτικά.
Ίσως στο μέλλον όταν θα έχουν δρομολογηθεί Αγροτικοί Συνεταιρισμοί νέου τύπου η εποπτεία να χρειαστεί να μετριαστεί προς χάριν της αυτονομίας. Τώρα όμως η επιτήρηση είναι αναγκαία προϋπόθεση για να μην επαναληφθούν τα φαινόμενα του παρελθόντος. Στην κατεύθυνση αυτήν στοχεύει και η εισαγωγή αυστηρών κυρώσεων σε βάρος εκείνων που θα επιχειρήσουν ξανά να εκμεταλλευτούν προς ίδιον όφελος το συλλογικό πλούτο. Με καινοτόμο διάταξη του νέου νόμου τα πρόσωπα αυτά σε περίπτωση ατασθαλιών θα ενέχονται ακόμη και με την ατομική τους περιουσία.
****
Φυσικά δεν αρκεί η νομοθέτηση.
Το δύσκολο κομμάτι είναι η εφαρμογή. Και εδώ το λόγο τον έχουν οι ίδιοι οι αγρότες και οι συλλογικότητές τους. Έχοντας υπ’ όψιν την αρνητική εμπειρία του παρελθόντος είναι εύλογο να προσβλέπει κανείς στις νεώτερες γενιές, που θα δουν την υπόθεση του Συνεταιρισμών σαν δική τους. Ένα καινούργιο περιβάλλον εμπιστοσύνης και δημιουργίας θα πρέπει ν’ αρχίσει να σχηματίζεται μέσα από τις αξιόπιστες και διαφανείς διαδικασίες. Και αυτό στο πνεύμα του συνεργατισμού και της κοινωνικής οικονομίας.
Είναι, νομίζω, άμεσης προτεραιότητας η ανάγκη ν’ αρχίσει ευρεία και ισότιμη συζήτηση για το πώς θα εισέλθουμε ως Νομός στη νέα εποχή. Με ειλικρίνεια σ’ ό,τι θετικό έχει να επιδείξει το συνεταιριστικό κίνημα στο παρελθόν. Με προσοχή και σεβασμό στις επί μέρους στοχεύσεις καθενός και καθεμίας που θα συμμετάσχουν .
Υλοποιώντας βασική της προγραμματική κατεύθυνση η Κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι μικρά ή μεγάλα συνεταιριστικά σχήματα θα ευνοούνται χρηματοδοτικά. Η πλήρης αξιοποίηση όλων των νομικών και χρηματοδοτικών δυνατοτήτων που παρέχονται, θα επιτρέπει στους μικρούς παραγωγούς να συγκροτήσουν και να λειτουργούν γεωργικές εκμεταλλεύσεις μεγαλύτερης κλίμακας με επιχειρηματικούς όρους αποδοτικότερα .
Στο νομό μας η ταχεία εκκαθάριση των παλιών Ενώσεων με διαφανείς όρους είναι επείγον ζήτημα. Ο αποκλεισμός προσώπων και καταστάσεων που όλοι γνωρίζουμε πόσο συνέβαλαν στην απαξίωση των συνεταιρισμών, είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για να δημιουργηθεί θετικό κλίμα.
Δεν πρέπει να μείνουμε αδρανείς περιμένοντας παθητικά πότε θα υπάρξουν ευνοϊκές εξελίξεις. Με το βλέμμα στο μέλλον και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και στην αξία του τόπου και των ανθρώπων του, ενωτικά και με διορατικότητα, να δημιουργήσουμε από κοινού το κατάλληλο περιβάλλον για την παραγωγική και οικονομική εκτίναξη για την οποία υπάρχουν ασφαλώς όλες οι προϋποθέσεις .