Οι θεραπείες με σωματίδια άλφα, οι οποίες έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται τελευταία, παρατείνοντας τη ζωή ασθενών με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη που έχει κάνει μετάσταση στα οστά, άνοιξαν νέους ορίζοντες στους ερευνητές, οι οποίοι ξεκίνησαν να τις δοκιμάζουν και σε άλλες ανθεκτικές μορφές καρκίνου.
Οι συγκεκριμένες θεραπείες βασίζονται στη στοχευμένη μεταφορά των σωματιδίων άλφα -ακτινοβολία υψηλής ενέργειας αλλά μικρής εμβέλειας- στα καρκινικά κύτταρα (Targete Alpha Therapy – TAT). Με τον τρόπο αυτό συμβάλλουν στη θεραπεία του καρκίνου -καθώς μπλοκάρουν όλους τους μηχανισμούς αντίστασης της νόσου- μειώνοντας παράλληλα τις βλάβες στους γειτονικούς υγιείς ιστούς, όπως επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο η Anna Minchom, ογκολόγος στο Νοσοκομείο Royal Marsden του Λονδίνου και στο Ινστιτούτο Έρευνας του Καρκίνου, η οποία συμπληρώνει: «Ο στόχος με τη θεραπεία αυτή είναι η εστιασμένη καταστροφή των καρκινικών κυττάρων, χωρίς να βλάπτονται οι υγιείς ιστοί που βρίσκονται στην γύρω περιοχή».
Η στοχευμένη θεραπεία σε έναν δύσκολο καρκίνο του προστάτη
Ήδη, μελέτες σε ασθενείς και δεδομένα από την καθημερινή κλινική πράξη έχουν δείξει ότι με την πρώτη αυτή καινοτόμα θεραπεία, το διχλωριούχο ράδιο-223, παρατείνεται σημαντικά και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής σε άνδρες με ευνουχοάντοχο μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, ο οποίος έχει δώσει μεταστάσεις στα οστά.
Το διχλωριούχο ράδιο-223 στοχεύει επιλεκτικά σε περιοχές με αυξημένο οστικό μεταβολισμό, όπως οι οστικές μεταστάσεις, και εκπέμπει σωματίδια άλφα που προκαλούν κυτταρικό θάνατο. Αυτό καταστρέφει άμεσα τα καρκινικά κύτταρα και βοηθά στη διάσπαση του κύκλου των οστικών μεταστάσεων, χωρίς να προκαλεί σοβαρή βλάβη στον περιβάλλοντα ιστό.
Όπως μας εξηγεί ο ογκολόγος παθολόγος Αναστάσιος Μπούτης «το ραδιοϊσότοπο αυτό έχει την ιδιότητα ταχείας απόδοσης υψηλής ενέργειας σε σχετικά πολύ μικρότερη απόσταση, από ότι τα β σωματίδια που έχουν χρησιμοποιηθεί παλαιότερα σε ιατρικές εφαρμογές, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της τοξικής επίδρασης στα γειτονικά όργανα και ιδιαίτερα στο μυελό των οστών».
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η θεραπεία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες μορφές καρκίνου που δίνουν μεταστάσεις στα οστά, «σε οστικές μεταστάσεις από άλλους συμπαγείς όγκους, όπως ο καρκίνος του μαστού ή του πνεύμονα ή πρωτοπαθή νεοπλάσματα των οστών. Τέτοιες χρήσεις ήδη ερευνώνται στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών» όπως μας λέει ο κ. Μπούτης.
Η έρευνα συνεχίζεται με διαφορετικά μόρια και για άλλες μορφές καρκίνου
Ωστόσο, η εμπειρία που αποκτήθηκε με αυτό το πρώτο εγκεκριμένο TAT ραδιοϊσότοπο οδήγησε τους επιστήμονες να διερευνήσουν κατά πόσο παρόμοιες στοχευμένες θεραπείες με άλλα ραδιενεργά ισότοπα, όπως τα συμπλέγματα Θορίου – 227 (TCT ) θα μπορούσαν να αποτελέσουν νέες θεραπείες για ασθενείς με υποτροπιάζοντες ή δύσκολα αντιμετωπίσιμους τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του προστάτη, του μαστού και του αίματος, καθώς και του μεσοθηλιώματος.
«Τα συμπλέγματα Θορίου – 227 βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο. Τα πρώτα αποτελέσματα από τη χρήση τους σε ποντίκια ήταν πολύ καλά. Σε ανθρώπους ακόμα δεν έχουμε αποτελέσματα. Η έρευνα βρίσκεται στη φάση 1 . Τώρα θέλουμε να αποδείξουμε ότι το φάρμακο είναι ασφαλές για τον άνθρωπο και να αποκλείσουμε κάποιες σοβαρές πιθανές παρενέργειες του. Όταν η μελέτη περάσει στη φάση 2 και 3 θα μπορούμε να μάθουμε περισσότερα για την αποτελεσματικότητα του στον άνθρωπο» εξηγεί στο ΑΠΕ η Dr. Anna Minchom.
Οι στοχευμένες θεραπείες με συμπλέγματα θορίου είναι ερευνητικές και δεν έχουν εγκριθεί για χρήση στην αγορά. Όμως οι ερευνητές ελπίζουν ότι με αυτές ίσως καταφέρουν στο άμεσο μέλλον να ξεπεράσουν πολλούς από τους μηχανισμούς αντίστασης του καρκίνου σε ασθενείς με όγκους που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες.
Η έρευνα για τις θεραπείες TTCs πραγματοποιείται στο Όσλο της Νορβηγίας, ενώ η παραγωγή του Θορίου -227 και το διχλωριούχου ραδίου -223, γίνεται στο Ινστιτούτο Ενέργειας της χώρας, που βρίσκεται έξω από τη νορβηγική πρωτεύουσα.