Ανησυχητική είναι η διεύρυνση του Ειδικού Λογαριασμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ) ο οποίος συγκεντρώνει τα έσοδα από τις χρεώσεις ΥΚΩ που πληρώνουν οι καταναλωτές ρεύματος για την κάλυψη του επιπλέον κόστους ηλεκτροδότησης των κατοίκων στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.
Μέσω των χρεώσεων ΥΚΩ, ουσιαστικά, οι νησιώτες πληρώνουν την ίδια τιμή της κιλοβατώρας με εκείνη των καταναλωτών που ηλεκτροδοτούνται από το διασυνδεδεμένο σύστημα, στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Διεύρυνση ελλείμματος
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) αρμόδιος φορέας για την τήρηση του ΕΛΥΚΩ καταγράφει από τον περασμένο Απρίλιο του 2023 τη διεύρυνση του ελλείμματος.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία το σωρευτικό έλλειμμα του διαστήματος Απριλίου – Οκτωβρίου 2023 έχει ανέλθει στα 230 εκατ. ευρώ και οι εκτιμήσεις θέλουν στο τέλος του 12μηνου να ανέλθει στα 310 εκατ. ευρώ.
Για να γίνει αντιληπτός ο τρόπος λειτουργίας του ΕΛΥΚΩ οι καταναλωτές πληρώνουν μέσα από τους λογαριασμούς ρεύματος τις χρεώσεις ΥΚΩ, τις συγκεντρώνουν οι πάροχοι, οι οποίοι και τις αποδίδουν.
Όταν ο λογαριασμός είναι ελλειμματικός – έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν – οι πάροχοι καλύπτουν το κόστος από δικά τους κεφάλαια και στη συνέχεια ο ΕΛΥΚΩ τους επιστρέφει τα ποσά.
Λόγω της μαύρης τρύπας που διαπιστώνεται τώρα, το έλλειμμα επιμερίζεται σε όλους τους παρόχους.
Γιατί δημιουργήθηκε το έλλειμμα
Το έλλειμμα σύμφωνα με πληροφορίες δημιουργήθηκε αφενός λόγω της πτώσης των τιμών της ενέργειας και αφετέρου λόγω της αυξημένης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Έτσι, αυξήθηκε το κόστος που πρέπει να καλυφθεί για την υψηλότερη ζήτηση ρεύματος, ενώ την ίδια στιγμή λόγω της μείωσης των τιμών ενέργειας τα έσοδα από τις ΥΚΩ δεν αρκούν για να καλύψουν τη διαφορά.
Πέραν αυτού ποσό 65 εκατ. ευρώ είχε αντληθεί την περίοδο της ενεργειακής κρίσης για να καλυφθούν οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος μέσω του ΤΕΜ.
Οι γνωμοδοτήσεις
Με βάση τελευταίο νόμο του 2022 ο ΔΕΔΔΗΕ που ελέγχει τις χρηματοροές του ΕΛΥΚΩ όταν εντοπίσει έλλειμμα στον λογαριασμό οφείλει να ενημερώσει τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων καθώς και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οι πληροφορίες θέλουν τον Διαχειριστή να εντοπίζει το πρόβλημα σε γνωμοδότηση του και να κάνει γνωστό πως το έλλειμμα θα πρέπει να καλυφθεί είτε με αύξηση των χρεώσεων ΥΚΩ είτε με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Η ΡΑΑΕΥ επίσης κινητοποιήθηκε και γνωμοδότησε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προτείνοντας την κάλυψη του ελλείμματος από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Εναπόκειται πλέον στις αποφάσεις της κυβέρνησης για τον τρόπο κλεισίματος της μαύρης τρύπας, η οποία επί της ουσίας στην παρούσα φάση επιβαρύνει τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Σύμφωνα με πληροφορίες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξετάζει μία συνδυαστική λύση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Στο τραπέζι είναι η χρηματοδότηση μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, ενώ οι εκτιμήσεις θέλουν πως από το 2025 και έπειτα ο ΕΛΥΚΩ θα είναι πλεονασματικός καθώς θα έχουν ολοκληρωθεί ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όπως αυτή της Κρήτης με την Αττική, με αποτέλεσμα τη μείωση του μεγάλου κόστους κάλυψης του ενεργειακού κόστους των ντιζελοκίνητων μονάδων στα νησιά αλλά και τον περιορισμό της επιβάρυνσης των καταναλωτών.