Γράφει ο Μανόλης Αλεξάκης
Σκεφτόμουν με αφορμή τις αυτοδιοικητικές εκλογές του επόμενου μήνα, πως έχουν συμπληρωθεί πενήντα χρόνια από την πρώτη γενιά αυθαιρέτων στη χώρα μας.
Θα ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία μια που:
α) το 2014 ξεκινά η νέα χρηματοδοτική περίοδος το 2ο ΕΣΠΑ
β) η κρίση έφερε όσα κακά έφερε στη χώρα μας, όμως είναι μια αφορμή για επαναπροσδιορισμό στόχων και σαφώς μας οδηγεί σε αναζήτηση νέων ρόλων, ατομικών και κοινωνικών, να αντιμετωπίζαμε με σοβαρότητα το ζήτημα Περιβάλλον και δομημένο – αστικό Τοπίο.
Αναφέρομαι στο κομβικό θέμα της δόμησης, κυρίως της αυθαίρετης που μαστίζει και έχει φορτώσει με πολλές πληγές, όμορφες περιοχές της χώρας μας και της ιδιαίτερης πατρίδας μου της Κρήτης.
Σκεφτόμουν λοιπόν πως έχουμε πια τη γνώση, την εμπειρία, πιθανόν και τα χρήματα.
Ας διατεθούν λοιπόν για περιβαλλοντικές βελτιώσεις, πολεοδομικές παρεμβάσεις σχεδιασμένες, προκειμένου να αποκαταστήσουμε, όμορφους παραλιακούς οικισμούς και όχι μόνο.
Ευτυχώς που οι φυσικές αντοχές των οικημάτων αυτών, που κατασκευάστηκαν, όπως κατασκευάστηκαν, φτάνουν στο τέλος τους. Θα ήταν λοιπόν πολύ χρήσιμο, μια σειρά κυρίως τουριστικών περιοχών που χωρίς λογική και σχέδιο, δίχως στιλ αρχιτεκτονικό, απλώς καταστράφηκαν, να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε την αποδόμηση τους ή την αισθητική τους βελτίωση, προκειμένου να ξαναβρούν σε ένα ορίζοντα των επόμενων είκοσι χρόνων, την ταυτότητα τους και την ομορφιά τους. Αναφέρομαι για παράδειγμα στο Δήμο Χερσονήσου, Μαλίων αλλά και άλλες παράλιες περιοχές Λέντας, Τρεις Εκκλησιές κτλ.
Με την επιλογή αυτή, οι περιοχές αυτές θα ξαναβρούν το κομμένο νήμα της συλλογικής τους μνήμης. Θα έχουν ελπίδες να ενταχθούν σε χώρους όπου η πολιτισμική τους ταυτότητα θα είναι αναγνωρίσιμη και ταυτοποιήσιμη.
Η συνέχεια αυτή διεκόπει με τρόπο βίαιο τις τελευταίες δεκαετίες, όπου η απότομη και χωρίς σχέδιο, προοπτική, τουριστική ανάπτυξη, οι αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο, προκάλεσαν ρήξη της ηθικής και κοινωνικής συνέχειας, οδήγησαν στην εισβολή νέων ρόλων, συγκρότησαν νέες μορφές εξουσίας. Αποτέλεσμα όλων αυτών των ανατροπών στάθηκε η ριζική αναστάτωση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής διάταξης.
Λέω λοιπόν, τώρα που μέσα στη συμφορά ανακάμπτουν ισορροπίες και επιχειρούνται φυσικότερες λογικές ανάπτυξης, λειτουργίες, πως είναι μια μεγάλη ευκαιρία να επουλώσουμε πληγές που ανοίξαμε στο φυσικό περιβάλλον καθώς και να αποκαταστήσουμε αστικούς και ημιαστικούς χώρους, παραδοσιακούς οικισμούς.
Με τον τρόπο αυτό πριμοδοτείται μια λογική αρμονικής συνύπαρξης και σεβασμού στο περιβάλλον. Ξέρετε μόνο εμάς δεν ενοχλεί η ασχήμια αυτή! Πολλοί φίλοι που κάνουν διακοπές στη χώρα μας, μιλούν με αγάπη και πόνο για την καταστροφή της φυσικής ομορφιάς, κεφάλαιο μοναδικό που και αυτό το σπαταλήσαμε ασυλλόγιστα.
Ας παρθεί λοιπόν τώρα μια τέτοια απόφαση! Να επανορθώσουμε σε όλα τα επίπεδα. Για να ξανακυλήσει ο χρόνος στη φυσική του κοίτη και να ξαναπροβάλει το κάθε ελληνικό τοπίο την ομορφιά του, στην τελετουργική του φυσική και κοινοτική διάσταση. Γιατί μόνο τότε θα λειτουργήσει ο χώρος και ο χρόνος, έτσι που να αναπτυχθεί μια νέα σχέση ουσιαστική του υλικού με τον πνευματικό πολιτισμό.
Με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσουν και πάλι νόημα ουσιαστικό τα σύμβολα εκείνα που για αιώνες τροφοδότησαν την ψυχή μας, την κοινωνία μας και νοηματοδοτούσαν τις ενδοκοινοτικές μας σχέσεις, βασισμένες στο έθος, αναδεικνύοντας τρόπους σκέψης και μέσα έκφρασης, δικά μας, στηριγμένα στις ρίζες μας ανοικτά σε κάθε πρόκληση, εξεταστικά στο εύκολο και το δήθεν που ο νεοπλουτισμός ο δανεικός μας έσπειρε και εντέλει μας θέρισε.
* Μανόλης Αλεξάκης ευρωπαίος πολιτικός πρόσφυγας