Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου είναι το μοναδικό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργεί στην Περιφερειακή Ενότητα των Χανίων.
Για τη φετινή σχολική χρονιά προσφέρει εννέα εκπαιδευτικά προγράμματα για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς των Χανίων στα οποία μπορούν να συμμετέχουν σχολικές ομάδες μετά από Αίτησή τους (που υποβάλλεται στον Υπεύθυνο Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσής τους μετά από πρόσκληση που απευθύνει το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων). Τα προγράμματα αυτά υλοποιούνται είτε στην έδρα του ΚΠΕ στον Κεφαλά Αποκορώνου είτε στο πεδίο (Παλιά Πόλη Χανίων, Λίμνες Αγιάς και Κουρνά) ή και στο χώρο του σχολείου.
Από την επαναλειτουργία του ΚΠΕ Βάμου το Νοέμβριο του 2011 έως τον Ιούλιο του 2015 συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά προγράμματα, τις δράσεις ευαισθητοποίησης πολιτών και τα Σεμινάρια που διοργάνωσε το ΚΠΕ Βάμου 14.668 άτομα, εκ των οποίων οι 3.611 ήταν εκπαιδευτικοί και ενήλικες πολίτες.
Την προηγούμενη σχολική χρονιά σε εκπαιδευτικά προγράμματα μονοήμερα ή διήμερα του ΚΠΕ Βάμου συμμετείχαν 92 εκπαιδευτικοί και 1017 μαθητές από 39 σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και 63 εκπαιδευτικοί και 531 μαθητές από 21 σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Παράλληλα, το ΚΠΕ Βάμου συντονίζει τη λειτουργία τριών θεματικών Δικτύων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, ενός Εθνικού Δικτύου για τα Σπήλαια (35 σχολεία με 74 εκπαιδευτικούς και 1.283 μαθητές), ενός Περιφερειακού Δικτύου για την Ανακύκλωση (29 σχολεία με 62 εκπαιδευτικούς και 1.330 μαθητές) κι ενός Τοπικού Δικτύου για τους Σχολικούς Κήπους (49 σχολεία με 107 εκπαιδευτικούς και 1.477 μαθητές). Στα Δίκτυα αυτά συμμετέχουν αρκετοί εκπαιδευτικοί και μαθητές από σχολεία του Δήμου Χανίων.
Αξίζει εδώ να τονίσουμε ότι στα προγράμματα του ΚΠΕ συμμετέχουν εκπαιδευτικοί και μαθητές από ολόκληρη τη χώρα, οπότε η λειτουργία του ΚΠΕ δε συμβάλλει μόνο στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση αλλά και στην προβολή του φυσικού πλούτου της Περιφερειακής Ενότητας των Χανίων (και της Κρήτης) αλλά και των επιτευγμάτων της όπως η πρωτοπόρος λειτουργία προγραμμάτων ανακύκλωσης και ο οικοτουρισμός με προμετωπίδα τον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς και τις προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα στον Αποκόρωνα.
Στις δράσεις του ΚΠΕ Βάμου περιλαμβάνονται συμβολικοί καθαρισμοί παραλιών, Ημέρες Δράσης για την Επαναχρησιμοποίηση και Μείωση των σκουπιδιών (με τη συμμετοχή 1820 μαθητών και 150 εκπαιδευτικών πέρσι), Σεμινάρια για εκπαιδευτικούς και πολίτες, παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για χρήση από τα σχολεία, Επιμορφωτικές κι ενημερωτικές Ημερίδες κ.ά.
Όλες οι παραπάνω δράσεις τα προηγούμενα χρόνια βασίζονταν στη χρηματοδότηση μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων που εξασφάλιζε το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Φέτος, ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει πότε θα υπάρξει χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ υπάρχει η διαβεβαίωση (μέχρι στιγμής) ότι θα υπάρξει μια αρχική μικρή χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Σε κάθε περίπτωση, και ανεξάρτητα από το τι θα κάνει το Υπουργείο με τα ευρωπαϊκά προγράμματα και τον κρατικό προϋπολογισμό, η λειτουργία του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου θα πρέπει να γίνει υπόθεση των τοπικών αρχών, μιας και είναι το μοναδικό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Περιφερειακής Ενότητας κι υπάρχουν πολλά ζητήματα για τα οποία χρειάζεται η αλλαγή στάσης των πολιτών και πολιτικής σε σχέση με το περιβάλλον (ανακύκλωση, καταπάτηση ελεύθερων χώρων, προστασία μνημείων και Παλιάς Πόλης, κυκλοφοριακή αγωγή, εγκατάλειψη αδέσποτων ζώων, καταστροφή ακτών και χώρων πρασίνου, εγκατάλειψη της υπαίθρου και της τοπικής παραγωγής, ανάγκη στροφής σε ποιοτικά βιολογικά αγροτικά προϊόντα, καταπολέμηση παχυσαρκίας μέσα από την παραδοσιακή υγιεινή διατροφή, προώθηση εναλλακτικών οικολογικών μορφών τουρισμού κ.ο.κ).
Πρέπει λοιπόν κι οι Δήμοι κι η Περιφέρεια κι όλοι οι τοπικοί φορείς να μπουν ενεργά στη στήριξη της λειτουργίας των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της περιοχής τους και να προωθήσουν συνεργασίας προς όφελος του τόπου τους.
Φώτης Ποντικάκης
Υπεύθυνος του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου
ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ
