Στην ηγέτιδα της ακροδεξιάς νεοφιλελεύθερης αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας Μαρία Κορίνα Ματσάδο απονεμήθηκε το φετινό βραβείο Νόμπελ, αφήνοντας με… άδεια χέρια τον Αμερικανό πρόεδρο.

Η φετινή απονομή του σημαντικού βραβείου επισκιάστηκε από την εκστρατεία πίεσης του Αμερικανού προέδρου προκειμένου να αναγκάσει την επιτροπή να τον ανακηρύξει νικητή.

Η απόφαση βέβαια, της επιτροπής για την επιλογή της να βραβεύσει μια μεγάλη αντίπαλο του Νικολάς Μαδούρο ίσως και να… καταλαγιάσει λίγο την οργή του Ντόναλντ Τραμπ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση: Η νορβηγική επιτροπή Νόμπελ αποφάσισε να απονείμει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης στην Μαρία Κορίνα Ματσάδο για την ακούραστη προσπάθειά της να προωθήσει τα δημοκρατικά δικαιώματα για τον λαό της Βενεζουέλας και για τη μάχη της να επιτύχει μια δίκαιη και ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία».

Φανατική εχθρός του τσαβισμού, η Μαρία Κορίνα Ματσάδο, έχει υποστηρίξει στο παρελθόν τις κυρώσεις κατά της Βενεζουέλας, ενώ έχει εκφραστεί υπέρ της ξένης επέμβασης για να απομακρυνθεί ο Μαδούρο από την εξουσία. Ως πολιτικός είναι εκπρόσωπος των πιο νεοφιλελεύθερων πολιτικών, με διεθνή ΜΜΕ να την έχουν χαρακτηρίσει ως τη «Μάργκαρετ Θάτσερ της Λατινικής Αμερικής», υπέρμαχος ιδιωτικοποιήσεων και δραστικής μείωσης του κράτους.

Πριν από μερικούς μήνες, ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ είχε εκφραστεί θετικά για την Ματσάδο, καθώς είναι ξεκάθαρο πως ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επιλέξει να μεγαλώσει το μέτωπο απέναντι στο Καράκας, όπως αποδεικνύεται και από τις τελευταίες αμερικανικές κινήσεις.

Οι εκλογές του 2024

Κεντρικός ήταν ο ρόλος της Ματσάδο το καλοκαίρι του 2024, όταν ο Νικολάς Μαδούρο είχε κερδίσει τις προεδρικές εκλογές.

Τότε η πρώην βουλεύτρια και πραγματική ηγέτιδα της αντιπολίτευσης είχε προλειάνει το έδαφος με έωλες καταγγελίες πως θα υπάρξει νοθεία στις εκλογές. Στη συνέχεια έσπευσε να ανακοινώσει ως νικητή τον Εντμούντο Γκονσάλες, υποψήφιο του PUD, υποστηρίζοντας ότι είχε στα χέρια της πρακτικά που του έδιναν συντριπτική νίκη.

Τότε είχε αναρτήσει περίπου 24.000 πρακτικά , χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επαλήθευσης, τα οποία φέρονται να κατέγραφαν νίκη του Γκονσάλες με 67,2% έναντι ενός 30,4% του Μαδούρο.

Η Ματσάδο μαζί με τον Γκονσάλες είχαν κάνει και κοινή δήλωση καλώντας τον στρατό να παρέμβει για να «συνοδεύσει τον λαό» προκειμένου να πέσει ο Μαδούρο. 

Μετά την είσοδό της στην πολιτική στις αρχές της δεκαετίας του 2000 αγωνιζόμενη για ένα δημοψήφισμα κατά του Ούγκο Τσάβες, η Ματσάδο κατέστησε την πτώση του τσαβικού καθεστώτος σκοπό ζωής.

Η φήμη της απογειώθηκε στις προκριματικές εκλογές της αντιπολίτευσης τον Οκτώβριο του 2023, όταν κατήγαγε σαρωτική νίκη λαμβάνοντας ποσοστό που ξεπερνούσε το 90% των ψήφων, σε μια επίδειξη ισχύος με 3 εκατομμύρια ψηφοφόρους.

Γρήγορα έγινε το φαβορί των δημοσκοπήσεων φτάνοντας στο σημείο να της αποδοθεί το προσωνύμιο «λιμπερταδόρα» (απελευθερώτρια). «Λιμπερταδόρ» αποκαλείται ο Σιμόν Μπολίβαρ. Παρά τη μεγάλη δημοτικότητά της, η Ματσάδο, η οποία έχει σπουδάσει μηχανικός και είναι μητέρα τριών παιδιών, εμποδίστηκε να είναι υποψήφια στις προεδρικές εκλογές του 2024.

Μαρία Κορίνα Ματσάδο: Ανάμεσα στον φιλελευθερισμό και την ακροδεξιά ρητορική

Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο αποτελεί μια από τις πιο γνωστές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης. Εδώ και χρόνια διαμορφώνει ένα προφίλ που εντάσσεται στον φιλελεύθερο-δημοκρατικό χώρο, υπέρ του κράτους δικαίου, των ατομικών ελευθεριών και της ελεύθερης αγοράς.

Έχει δημόσια υποστηρίξει τον γάμο ομοφύλων και την ιατρική χρήση της κάνναβης, ενώ έχει ζητήσει θεσμικό διάλογο για το δικαίωμα στην άμβλωση — θέσεις που, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, την απομακρύνουν από τη ρητορική της άκρας δεξιάς.

Το κόμμα της, Vente Venezuela, είναι μέλος της Liberal International, της ίδιας διεθνούς πολιτικής οικογένειας που συμμετέχουν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες της Βρετανίας και το FDP της Γερμανίας. Πρόκειται δηλαδή για έναν χώρο φιλελεύθερο-κεντροδεξιό και όχι για ένα ακροδεξιό σχήμα.

Ωστόσο, η πορεία και οι πολιτικές της συμμαχίες δείχνουν μια αντίφαση που προβληματίζει ακόμη και τους υποστηρικτές της.

Από την έρευνα για συνωμοσία έως την «αγκαλιά» του Τραμπ Τζούνιορ

Το 2014, οι αρχές της Βενεζουέλας ξεκίνησαν έρευνα εις βάρος της Ματσάδο, καθώς φερόταν να είχε συζητήσει με αξιωματούχους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη δολοφονία του τότε προέδρου Νικολάς Μαδούρο. Αν και η υπόθεση δεν οδήγησε σε καταδίκη, σκίασε την πολιτική της εικόνα.

Πρόσφατα, η ίδια εμφανίστηκε στο podcast του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, όπου ο γιος του Αμερικανού προέδρου παρομοίασε τις διώξεις εναντίον της με εκείνες που αντιμετωπίζει ο πατέρας του, χαρακτηρίζοντάς τη «θεματοφύλακα του δυτικού πολιτισμού» μαζί με τον Ντόναλντ Τραμπ, τον Χαβιέρ Μιλέι, τη Τζόρτζια Μελόνι και τον Ναγίμπ Μπουκέλε.

Η Ματσάδο ανταπέδωσε τις φιλοφρονήσεις, χαρακτηρίζοντας το «καθεστώς Μαδούρο» ως «συμμορία που συνεργάζεται με εχθρούς των ΗΠΑ όπως η Χεζμπολάχ και το Ιράν». Προχώρησε ακόμη πιο πέρα, περιγράφοντας τη Βενεζουέλα ως «εγκληματικό κέντρο της Αμερικής», «ασφαλές καταφύγιο για όλους τους εχθρούς των δυτικών δημοκρατιών» και «πραγματική απειλή για την ασφάλεια και την ευημερία των Ηνωμένων Πολιτειών».

Στο ίδιο πλαίσιο, κατήγγειλε ότι «χιλιάδες βενεζουελάνικα διαβατήρια έχουν παραδοθεί σε ισλαμιστές τρομοκράτες».

Η Ματσάδο υποστήριξε ότι η Βενεζουέλα χρειάζεται «αποφασιστική και επείγουσα βοήθεια από τις ΗΠΑ για να τερματίσει ειρηνικά την κυριαρχία του Μαδούρο», παρουσιάζοντας την πιθανή αμερικανική παρέμβαση ως ωφέλιμη «τόσο για τους Αμερικανούς όσο και για τους Βενεζουελάνους».

Η φιλελεύθερη που συνομιλεί με τους εθνικιστές της Ευρώπης

Αν και διακηρύσσει τον φιλελεύθερο προσανατολισμό της, η Ματσάδο έχει συνδεθεί στενά με την εθνικιστική δεξιά της Ευρώπης.

Σε πρόσφατη βιντεοκλήση με τη συμμαχία “Πατριώτες”, που φιλοξενήθηκε από το ισπανικό Vox, ευχαρίστησε δημόσια τους ηγέτες που «στήριξαν τον αγώνα της Βενεζουέλας». Πρόκειται για ηγέτες που προωθούν αντιμεταναστευτική ατζέντα και αμφισβητούν βασικά κοινωνικά δικαιώματα.

Στην ίδια συζήτηση, η Ματσάδο αρνήθηκε την ύπαρξη έμφυλης βίας, κατήγγειλε «την εκστρατεία δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων» ως προσπάθεια «καταστροφής των δυτικών αξιών» και εξέφρασε κατανόηση για τα πολιτικά συστήματα του Φράνκο και του Μουσολίνι, τα οποία χαρακτήρισε «συστήματα που κράτησαν ενωμένους τους λαούς τους».

Αυτές οι τοποθετήσεις έρχονται σε αντίθεση με τις φιλελεύθερες αρχές που επισήμως υπερασπίζεται, δημιουργώντας ένα παράδοξο προφίλ πολιτικού που ισορροπεί ανάμεσα στην αγορά και στον αυταρχισμό.

Από τον Γκουαϊδό στην πρόταση στρατιωτικής επέμβασης

Η Ματσάδο υπήρξε ένθερμη υποστηρίκτρια της προσωρινής κυβέρνησης του Χουάν Γκουαϊδό, που αναγνωρίστηκε για σύντομο διάστημα από τις ΗΠΑ και την ΕΕ.

Όταν όμως το εγχείρημα κατέρρευσε, η ίδια πρότεινε ανοιχτά την πιθανότητα ξένης στρατιωτικής επέμβασης ως μόνη λύση για την «απελευθέρωση» της Βενεζουέλας από το καθεστώς Μαδούρο.

Η ρητορική αυτή —που θυμίζει τις πιο επεμβατικές φάσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής— έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό τόσο εντός της χώρας της όσο και διεθνώς.

Οργή από τον Λευκό Οίκο

Ο διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου, Στίβεν Τσανγκ, αντέδρασε οξύτατα, δηλώνοντας πως «η Επιτροπή Νόμπελ απέδειξε ότι βάζει την πολιτική πάνω από την ειρήνη».

Όπως είπε, «ο πρόεδρος Τραμπ θα συνεχίσει να συνάπτει ειρηνευτικές συμφωνίες σε όλο τον κόσμο, να τερματίζει πολέμους και να σώζει ζωές. Έχει την καρδιά ενός ανθρωπιστή και δεν θα υπάρξει ποτέ κάποιος σαν αυτόν που μπορεί να μετακινήσει βουνά με τη δύναμη της θέλησής του».