Σε κατάσταση πείνας βρέθηκαν 821,6 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως το 2018, έναντι 811 τον περασμένο χρόνο, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση που δημοσιοποιήθηκε σήμερα από οργανισμούς του ΟΗΕ, οι οποίοι διαπιστώνουν με λύπη ότι πρόκειται για την τρίτη συναπτή χρονιά αύξησης.
Έπειτα από δεκαετίες πτώσης, ο υποσιτισμός έχει ενισχυθεί από το 2015. Μεταξύ των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης που έχουν οριστεί για το 2030, η προοπτική ενός κόσμου χωρίς κανέναν άνθρωπο σε κατάσταση υποσιτισμού αποτελεί μια «τεράστια πρόκληση», σημειώνεται στην έκθεση.
Με τίτλο «Η κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στον κόσμο», το έγγραφο συνετάχθη από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), το Ταμείο του ΟΗΕ για τα Παιδιά (UNICEF), το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (PAM) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
«Για να προστατεύσουμε την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, είναι απαραίτητο να εφαρμόσουμε οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές με τις οποίες θα εμποδίσουμε πάση θυσία τους δυσμενείς οικονομικούς κύκλους, αποφεύγοντας να ελαττώσουμε τις απαραίτητες υπηρεσίες όπως τις φροντίδες υγείας και την εκπαίδευση» τονίζεται στην έκθεση.
Απευθύνοντας έκκληση για έναν «δομικό μετασχηματισμό» που θα περιλαμβάνει τους άπορους, οι συντάκτες της έκθεσης ζητούν «την ενσωμάτωση των προβληματισμών για την επισιτιστική ασφάλεια και διατροφή στις προσπάθειες μείωσης της φτώχειας», συνεχίζοντας τη μάχη, ταυτόχρονα, εναντίον των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων και τον αποκλεισμό κοινωνικών ομάδων.
Ο υποσιτισμός πλήττει πολλές ηπείρους: την Αφρική (αφορά σχεδόν το 20% του πληθυσμού, όπου ένας στους πέντε ανθρώπους βρίσκεται αντιμέτωπος με την πείνα), τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (λιγότερο από 7%) και την Ασία (άνω του 12%).
Προσθέτοντας τον αριθμό των ανθρώπων που υποφέρουν από την πείνα με τον αριθμό των ανθρώπων που πλήττονται από επισιτιστική ανασφάλεια, υπολογίζεται πως περισσότεροι από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων το 8% ζει στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, δεν έχουν τακτική πρόσβαση σε υγιή, θρεπτικά και επαρκή τρόφιμα.
Σε κάθε ήπειρο, οι γυναίκες είναι πιθανότερο να βρίσκονται σε κατάσταση πείνας σε σύγκριση με τους άνδρες, αν και η μεγαλύτερη διαφορά καταγράφεται στη Λατινική Αμερική.
Εξάλλου, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) κρίνει ότι η πρόοδος που έχει επιτευχθεί είναι ανεπαρκής για την υλοποίηση του στόχο του 2030 προκειμένου να μειωθεί στο μισό ο αριθμός των παιδιών που διαγιγνώσκονται με καθυστέρηση στην ανάπτυξη. Σήμερα, 149 εκατομμύρια παιδιά βρίσκονται αντιμέτωπα με αυτό το φαινόμενο.
Παραδόξως, η έκθεση τονίζει ότι ο αριθμός των υπέρβαρων και παχύσαρκων ανθρώπων συνεχίζει να αυξάνεται σε όλες τις περιοχές, ιδίως στα παιδιά σχολικής ηλικίας και τους ενήλικες.
Το 2018, περίπου 40 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών ήταν υπέρβαρα. Το 2016, 131 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 5-9 ετών, 207 εκατομμύρια έφηβοι και 2 δισεκατομμύρια ενήλικες ήταν υπέρβαροι, σύμφωνα με την έκθεση.
Και οι πλούσιοι έγιναν… πλουσιότεροι
Την ίδια στιγμή ο συνολικός πλούτος της ανθρωπότητας αυξήθηκε και φέτος, αγγίζοντας τα 317 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο συνεχίζει να κατανέμεται εξωφρενικά άνισα, αφού το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 85%, ενώ το φτωχότερο 50% λιγότερο από το… 1%!
Σύμφωνα με την έκθεση World Wealth Report 2018 που δημοσιοποιήθηκε χθες -και η οποία συντάσσεται κάθε χρόνο από το Τμήμα Ερευνών του ελβετικού τραπεζικού κολοσσού Credit Suisse- ο παγκόσμιος πλούτος αυξήθηκε στη διάρκεια του 12μηνου που εξέπνευσε στα τέλη του φετινού Ιουνίου κατά 14 τρισ. δολάρια ή 4,6%, στα 317 τρισ. δολάρια
Της αύξησης αυτής ηγήθηκαν οι ΗΠΑ, οι οποίες στο εν λόγω δωδεκάμηνο αύξησαν τον συνολικό τους πλούτο κατά 6 τρισ. δολάρια. Οι ΗΠΑ -αν και βασικές υπεύθυνες για το χρηματοπιστωτικό κραχ του 2008 και την παγκόσμια ύφεση που ακολούθησε- μεγεθύνουν διαρκώς τα τελευταία 10 χρόνια τον πλούτο τους. Ο πλούτος ανά ενήλικο Αμερικανό αυξήθηκε κάθε χρόνο μετά το 2008, ακόμη και το 2014-2015 όταν ο συνολικός παγκόσμιος πλούτος υποχώρησε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν υπεύθυνες για το 40% της συνολικής αύξησης του παγκόσμιου πλούτου από το 2008 και για το 58% της αύξησης από το 2013. Η Credit Suisse εκτιμά πάντως ότι -χωρίς να υποτιμά τις θετικές επιπτώσεις των πολιτικών Τραμπ στις χρηματοπιστωτικές αγορές- αυτή η αδιάκοπη περίοδος αύξησης του πλούτου στις ΗΠΑ είναι αναπόφευκτο να τελειώσει κάποια στιγμή.
Η ελβετική τράπεζα θεωρεί ωστόσο ότι η συνεχιζόμενη άνοδος των αξιών στις χρηματιστηριακές αγορές αποτέλεσε τη βασική αιτία μεγέθυνσης του πλούτου τόσο στις ΗΠΑ όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, η άνοδος της αξίας των μετοχών και άλλων χρηματοοικονομικών επενδυτικών προϊόντων ήταν υπεύθυνη για το 41% της αύξησης του πλούτου παγκοσμίως φέτος.
Αυξανόμενο ρόλο διαδραματίζει όμως, σύμφωνα με την έκθεση, και η ταχύτερη άνοδος της αξίας μη χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων που κατέχει συνήθως η μεσαία τάξη, ειδικά σε Κίνα, Ευρώπη και Ινδία.
Ανοδος της Κίνας
Δύο άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά της φετινής έκθεσης της Credit Suisse είναι το γεγονός ότι 40% του παγκόσμιου πλούτου το κατέχουν πλέον γυναίκες, όπως και η εδραίωση της Κίνας στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας ιεραρχίας του πλούτου. Η Κίνα ξεπερνά πλέον σε όρους πλούτου την Ιαπωνία, παρότι ο μέσος πλούτος ανά ενήλικα σε αυτήν παραμένει πολύ χαμηλότερα από το αντίστοιχο επίπεδο της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου.
Ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο που αναδεικνύει τέλος η έκθεση είναι η συνέχεια της τεράστιας ανισότητας στην κατανομή του παγκόσμιου πλούτου. Το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει λιγότερο από 1% του παγκόσμιου πλούτου, ενώ το πλουσιότερο 10% το 85% και το πλουσιότερο 1% σχεδόν το 50%.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα μερίδια του πλουσιότερου 1% και 10% στον συνολικό παγκόσμιο πλούτο είχαν μειωθεί μεταξύ 2000 και 2008. Το 1% είδε για παράδειγμα μέσα σε αυτήν την περίοδο το μερίδιό του να συρρικνώνεται από το 47% στο 43%. Η τάση αυτή όμως αντιστράφηκε μετά το κραχ του 2008.
Ειδικά το πλουσιότερο 1% είδε το μερίδιό του στον παγκόσμιο πλούτο να ξεπερνά ακόμη και τα επίπεδα του 2000. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά, σύμφωνα με τους αναλυτές της Credit Suisse, εν μέρει την εκρηκτική άνοδο της αξίας των χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων και του μεγέθους τους στο συνολικό περιουσιακό χαρτοφυλάκιο των πλούσιων νοικοκυριών.
Μετά την κρίση του 2008 και με τη βοήθεια των χαλαρών νομισματικών πολιτικών των κεντρικών τραπεζών, των πολυδάπανων πολιτικών διάσωσης του τραπεζικού συστήματος και της ενίσχυσης αγορών από τις κυβερνήσεις, οι αξίες αυτές βρέθηκαν στη στρατόσφαιρα, εκτοξεύοντας τον πλούτο των κατόχων τους, δηλαδή των πλούσιων νοικοκυριών.
Η Credit Suisse πιστεύει πάντως ότι η αυξανόμενη ανισότητα στην κατανομή του παγκόσμιου πλούτου δεν θα συνεχιστεί. Υπογραμμίζει σχετικά ότι το μερίδιο των χρηματοπιστωτικών αξιών στον συνολικό παγκόσμιο πλούτο έφτασε ήδη στο ανώτατο δυνατό επίπεδο (peak) το 2015 και έκτοτε υποχωρεί.
Τονίζει ακόμη ότι τα μερίδια των πλουσιότερων 10% και 5% του παγκόσμιου πληθυσμού στον παγκόσμιο πλούτο παραμένουν στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2016, ενώ το μερίδιο του πλουσιότερου 1% υποχώρησε από 47,5% στο 47,2%. Ακόμη και έτσι όμως παραμένει τεράστιο σε σχέση με όσα κατέχουν 3,5 δισ. άνθρωποι. Και φυσικά επικίνδυνο για το σύνολο της ανθρωπότητας και τον πλανήτη.
topontiki.gr, efsyn.gr