Του Αθανάσιου Παπαγεωργίου
Αγώνα επιβίωσης, τον τρίτο χρόνο της κρίσης δίνει ο περιφερειακός – τοπικός Τύπος και δεν φαίνεται φως στο τούνελ. Πολλές και παραδοσιακές εφημερίδες βάζουν λουκέτο, ενώ και οι νεότερες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Οσο λιγοστεύουν οι εφημερίδες, τόσο χάνονται πηγές ενημέρωσης και πολυφωνίας, αλλά και οι θέσεις εργασίας δημοσιογράφων.
Συνολική εικόνα της κατάστασης δεν φαίνεται να υπάρχει, καθώς στο δικτυακό τόπο της Ενωσης Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου (ΕΙΕΤ) δεν έχουν αναρτηθεί στατιστικά στοιχεία με τις εφημερίδες που έχουν κλείσει και τις θέσεις εργασίας (δημοσιογράφοι, τεχνικοί κ.λπ.) που χάθηκαν από τις απανωτές μειώσεις προσωπικού. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί αποτυπώνεται μόνο μέσα από τις δηλώσεις των εκπροσώπων του περιφερειακού Τύπου, οι οποίοι ζουν το πρόβλημα, αλλά αισιοδοξούν ότι μπορεί να ξεπεραστεί.
Ο Φάνης Ζουρόπουλος, προέδρος της Ενωσης Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου (ΕΙΕΤ), εκτιμά ότι «ο περονόσπορος που έπεσε στα έντυπα δεν οφείλεται μόνο στο Ιντερνετ αλλά και στα θαλασσοδάνεια, στην αλαζονεία, στο φτωχό τους περιεχόμενο και στη διαπλοκή τους με την εξουσία». Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Κ. Αγοραστός, σε συνάντησή του με το διοικητικό συμβούλιο της Ενωσης Συντακτών Θεσσαλίας στις αρχές του χρόνου, τόνιζε την αναγκαιότητα επιβίωσης του περιφερειακού Τύπου, ο οποίος ενημερώνει την τοπική κοινωνία και αναδεικνύει τα τοπικά προβλήματα.
Τη μάχη της επιβίωσης των επαρχιακών εφημερίδων περιγράφει αναλυτικά ο εκδότης Γιάννης Κορομήλης, από την Κατερίνη, ο οποίος υποστηρίζει ότι η οικονομική ύφεση που ξεκίνησε τα τελευταία έτη και συνεχίζεται, έχει οδηγήσει πολλές εφημερίδες σε κλείσιμο ή σε μετατροπή τους σε εβδομαδιαίες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Κορομήλη:
• Κύριες πηγές εσόδων για τον επαρχιακό τοπικό Τύπο αποτελούν, πέραν της πώλησης των φύλλων εφημερίδας, οι διαφημίσεις, οι αμειβόμενες δημοσιεύσεις και οι συνδρομές. Η διαφήμιση όμως έχει περιοριστεί. Τα υπουργεία και οι κρατικοί Οργανισμοί έχουν πάψει να διαφημίζονται όπως παλαιά.
• Υπάρχουν ανεξόφλητες οφειλές του Δημοσίου στις επαρχιακές εφημερίδες από το 2009. Παράλληλα έχουν μειωθεί οι προκηρύξεις του Δημοσίου και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίες αποτελούν βασικό πόρο των επαρχιακών εφημερίδων. Οι δήμοι έχουν συμπτυχθεί με τα σχέδια «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης», ενώ η κρίση έπληξε και τα δημόσια έργα, με συνέπεια να ελαττώνεται η δημοσίευση αμειβόμενων προκηρύξεων – διακηρύξεων στις εφημερίδες. Για παράδειγμα, η Πιερία είχε 53 κοινότητες και τρεις δήμους, που συνενώθηκαν σε τρεις δήμους.
• Η κρίση χτύπησε και τις διαφημίσεις των μικρών εταιριών και καταστημάτων. Πολλοί επιχειρηματίες προτιμούν το ραδιόφωνο ως πιο οικονομικό μέσο προβολής.
• Οι παραδοσιακές τοπικές εφημερίδες φαίνεται να αντιμετωπίζουν λιγότερα προβλήματα, συγκριτικά με τις νεότερες, επειδή στηρίζονται σε αναγνωστικό κοινό που τις αγοράζει συνδρομητικά. Οσες εφημερίδες στηρίζονται σε συνδρομές επιχειρήσεων βλέπουν τα έσοδά τους να μειώνονται δραματικά. Οι φήμες περί ενδεχόμενου κλεισίματος μιας ημερήσιας τοπικής εφημερίδας λειτουργεί ανασταλτικά στην ψυχολογία των συνδρομητών με αποτέλεσμα τελικά να μειώνονται οι συνδρομές.
• Ο εξοπλισμός μιας επαρχιακής εφημερίδας είναι συνήθως αντίστοιχης τεχνολογίας με αυτόν των εφημερίδων μεγάλης κυκλοφορίας. Η επιδότηση εφημερίδων μέσω ΕΣΠΑ προαπαιτεί από τους ιδιοκτήτες να συμβάλουν με ίδια κεφάλαια ή και με δανεισμό μέσω τραπεζών, με ορατό κίνδυνο, εάν δεν είναι σε θέση να αποπληρώσουν, να οδηγούνται σε πτώχευση.
• Στην προσπάθεια επιβίωσης η εφημερίδα διατηρεί παράλληλα με την έντυπη μορφή και ηλεκτρονική έκδοση, γεγονός που αυξάνει τα έξοδά της.
Οσον αφορά στα μέτρα αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης, αυτά είναι:
• Μείωση του κόστους συνδρομής και ευελιξία εξόφλησης, για να διατηρηθεί ο αριθμός των συνδρομών σε σταθερό αριθμό.
• Μείωση μισθών και προσωπικού.
Είναι γνωστό ότι στις τοπικές εφημερίδες, για να μειώνουν το κόστος λειτουργίας, συνηθίζεται να εργάζονται οι ιδιοκτήτες και μέλη της οικογένειάς τους.
Ο επαρχιακός Τύπος βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα στοίχημα επιβίωσης. Μοιάζει ως ένας ζωντανός οργανισμός που όσο τον αγαπούν, πιστεύουν σε αυτόν και τον φροντίζουν, ζει και μεγαλώνει, και όσο αδιαφορούν, πεθαίνει. Επειδή όμως υπάρχει ανάγκη πλουραλισμού στην ενημέρωση των πολιτών, κάποιες τοπικές εφημερίδες δείχνουν ότι θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Μάλλον θα είναι αυτές που έχουν εμπειρία από δυσκολίες και αυτές που φρόντισαν να είναι έτοιμες για τα δύσκολα χρόνια.
agelioforos.gr