Οι καμπάνες είχαν ξεκινήσει να χτυπούν πένθιμα στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, στο Ηράκλειο, κι όλο και περισσότεροι πιστοί – κάθε ηλικίας – συνέρρεαν για να λάβουν μέρος σε μία “ειρηνική διαμαρτυρία” για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
“Ένταση και έκταση προσευχής”, ήταν το μήνυμα που έστειλε η τοπική Εκκλησία, ώστε “να φύγει η προσευχή μας από εδώ και να φτάσει στην Αγια Σοφια, στο Μέγα Μοναστήρι, στα πόδια της Παναγίας μας, να κατατεθεί μαζί με ένα δάκρυ του καθενός από εμάς”.
Αρχιεπίσκοπος Κρήτης: “Με το κεφάλι ψηλά, να πάρουμε δύναμη”
Έψαχνε, αλλά δεν έβρισε λόγια να εκφραστεί ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ειρηναίος: “Αυτή την ώρα, αυτή τη στιγμή, αυτό που νιώθουμε, αυτό που έχουμε μέσα μας, αυτό που έχω μέσα μου εγώ -προσωπικώς – δεν μπορώ να το εκφράσω. Μόνο να είμαστε Έλληνες. Να είμαστε γένος, να είμαστε αυτοί που είμαστε και τίποτε άλλο. Με το κεφάλι ψηλά, να πάρουμε δύναμη”.
Επίσκοπος Κνωσού: Οι Τούρκοι “δεν τολμούν” να αντικρίσουν την Παναγία
Λίγα λεπτά πριν την πένθιμη κωδωνοκρουσία, ο Θεοφιλέστατος Αρχιγραμματέας της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης και Επίσκοπος Κνωσού κ. Πρόδρομος Ξενάκης, εξωτερίκευε τα συναισθήματά στα ΜΜΕ: “Είναι μια μέρα πένθους. Γράφεται στην ιστορία του κόσμου τούτου με μαύρα γράμματα. Η Αγια – Σοφια, το Μέγα Μοναστήρι, η μεγάλη Εκκλησία του γένους μας, σήμερα παραδίδεται μετά από την προκλητική και προσβλητική απόφαση του Τούρκου Προέδρου, στην ισλαμική πίστη ως τζαμί. Είναι κάτι που όλους μας πονά. Θα μου επιτρέψετε όμως να πω, πώς είναι κάτι που υπερβαίνει την Ορθόδοξη πίστη και το βίωμα όλων μας: Έρχεται να προσβάλλει κάθε άνθρωπο που έχει σεβασμό στον Πολιτισμό, στην Ιστορία · κάθε άνθρωπο ο οποίος επιλέγει να προάγει τον διάλογο, ο οποίος μπορεί να συγχωρεί μαζί με άλλους ανθρώπους σε τούτο τον κόσμο, που όλοι μαζί ζούμε”.
Η Εκκλησία της Κρήτης με ένα τρόπο συμβολικό, “αλλά βαθιά ουσιαστικό” σ’ αυτή την “ειρηνική διαμαρτυρία”, προσκαλώντας όλους τους ανθρώπους σε προσευχή: “Να υψώσουμε όλοι μαζί τα χέρια μας στην Υπεραγία Θεοτόκο. Να ψάλλουμε όλοι μαζί το “τη Υπερμάχω”, λέγοντας όλοι στην Παναγία μας “ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε”.
Δεν θα πάψει ποτέ αυτή η Πόλη να είναι Θεοτοκοσκέπαστη, όσο θα στέκει αυτός ο κόσμος. Όλα τα υπόλοιπα είναι ανθρώπινα πράγματα και σχήματα, που τελειώνουν μαζί με εκείνους που τα ενεργούν.
Τι κι αν έκρυψαν σήμερα την ιερή μορφή Της στην Αγια Σοφια, εκεί στο θόλο που στέκει αγέρωχη η Παναγία με τα χέρια Της ανοιχτά σε στάση δεήσεως.
Τι κι αν την έκρυψαν πίσω από λευκά πανιά – ίσως γιατί δεν μπορούν να την βλέπουν, ίσως γιατί δεν θέλουν να την αντικρίσουν. Ίσως γιατί δεν τολμούν να το κάνουν. Εκείνη όμως δεν παύει να βλέπει. Δεν παύει να ευλογεί, δεν παύει να αγιάζει”.
Ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης εξέφρασε για άλλη μια φορά την συμπαράστασή του στον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, που σηκώνει αυτόν “τον ατελεύτητο σταυρό της Μεγάλης Εκκλησίας. Η Μητέρα μας Εκκλησία ξέρει ότι δοξάζεται στον Σταυρό Της, όπως ο Χριστός μας δοξάστηκε πάνω στον Σταυρό Του”.
“Μακάρι να αποδειχθώ ψεύτικος προάγγελος κακών”
Ιδιαίτερα ανήσυχος για την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί τον τελευταίο καιρό στην νοτιοανατολική Μεσόγειο, εμφανίστηκε ο Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος Βερνιδάκης:
“Σήμερα είναι μια ιδιαίτερα μέρα για τον ελληνισμό, για την Χριστιανοσύνη, για όλον τον δυτικό κόσμο.
Δεν αρκεί να λέμε ότι θλιβόμαστε κι ότι μας πονάει η κατάσταση αυτή. Θα πρέπει με κάθε τρόπο να αντιδράσουμε και να διαδηλώσουμε την αντίθεσή μας για την μετατροπή αυτού του παγκόσμιου μνημείου, αυτού του μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, από μουσείο σε τζαμί.
Όλοι πρέπει να εκφράσουμε, όχι μόνο την δυσαρέσκειά μας αλλά, την έντονη αντίδρασή μας. Και να μην ξεχνάμε ότι είναι ένα πρώτο βήμα που δείχνει τις προθέσεις της γείτονος και αυτών που έχουν τα ηνία στην εξουσία.
Μακάρι να αποδειχθώ ψεύτικος προάγγελος κακών, γιατί η κατάσταση το τελευταίο διάστημα στην ανατολική Μεσόγειο άλλα δείχνει.
Εύχομαι η Χάρις του Θεού να μας ενδυναμώσει όλους μας, να σταθούμε από τον πιο υψηλά ιστάμενο στην Ελλάδα έως τον τελευταίο πολίτη, στο ύψος των περιστάσεων και να αντιδράσουμε όπως πρέπει και να αντιδρούμε όπως πρέπει, κάθε φορά που επιβάλλεται”.
Η συγκίνηση, τα δάκρυα και η ατάκα
Η ατμόσφαιρα θύμιζε Μεγάλη Παρασκευή, και κάποιοι πιστοί δυσκολεύονταν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους. Ποιος ξέρει; Ίσως από κατάνυξη, ίσως από αγωνία – μπορεί κι όλα μαζί.
Ο Επίσκοπος Κνωσού Πρόδρομος Ξενάκης τους ενθάρρυνε: “Ο αρχιεπίσκοπος στέλνει ένα μήνυμα πίστης και αισιοδοξίας. Να έχετε πίστη και να προσεύχεστε”.
Αργότερα, εξερχόμενος του Ναού και προπορευόμενος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης, ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου – γνωστός για το χιούμορ του – θέλησε να ελαφρύνει κι άλλο το κλίμα: “Είδατε, παντού χρειάζεται ένας Πρόδρομος!” γύρισε και είπε, αστειευόμενος σε μερικούς πιστούς.
Οι απορίες των τουριστών, το σταύρωμα και το “god bless you”
Στον προαύλιο χώρο του Αγίου Μηνά, ο Επίσκοπος Κνωσού έπιασε την κουβέντα με νεαρό ζευγάρι τουριστών, το οποίο και σταύρωσε και ευλόγησε με την – αγγλιστί! – ευχή: “god bless you”!
Κι άλλοι τουρίστες, νεαρής επίσης ηλικίας, απόρησαν από όσα συνέβαιναν μπροστά τους, ενώ ανακρουόταν κι ο Ακάθιστος Ύμνος. “Μα τι συμβαίνει εδώ” ρώτησε νεαρός Γάλλος. Μόλις έλαβε τις πληροφορίες που ήθελε, απάντησε ο ίδιος: “Δεν ξέρω και πολλές λεπτομέρειες, αλλά δείχνουμε σεβασμό”.
“Η Αγία Σοφία ζει μέσα μας. Αν μου πουν ότι τα ψηφιδωτά δάκρυσαν, δεν θα εκπλαγώ” είπε μία άλλη κυρία, εκ μέρους του γηγενούς ποιμνίου. “Η Παναγία είναι μέσα στην καρδιά μας, θα μας βοηθήσει” συμπλήρωσε μία άλλη γυναίκα.