Με αφορμή την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαμόρφωση νέου πλαισίου τουριστικής πολιτικής για την Ευρώπη, με τίτλο «Ευρώπη, ο πρώτος παγκόσμιος τουριστικός προορισμός» (Ανακοίνωση COM(2010) 352), ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σπύρος Δανέλλης, διοργάνωσε εκδήλωση στο Στρασβούργο, με θέμα:“Οι επιδράσεις του Τουρισμού στην Ανάπτυξη των Νησιών”
Η εκδήλωση έγινε στο πλαίσιο της διακομματικής υπό-ομάδας “Νησιά και εξόχως απόκεντρες περιοχές” στην οποία ο ευρωβουλευτής συν-προεδρεύει.
Εκτός του Σπύρου Δανέλλη, ο οποίος μίλησε ως εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών & Δημοκρατών με την ιδιότητα του σκιώδη εισηγητή της έκθεσης γνωμοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το ίδιο θέμα, ομιλητές στην εκδήλωση ήταν ο Ιταλός ευρωβουλευτής Giommaria Uggias, (Φιλελεύθεροι), ο Mathieu Hoeberigs, εκπρόσωπος της μονάδας Ανάπτυξης Τουριστικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεις και Βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο Αντιπεριφερειάρχης Ν. Αιγαίου Γιώργος Πουσσαίος.
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν μέλη της αρμόδιας για τα θέματα αυτά ΜΚΟ “EBCD – European Bureau for Conservation and Development” – δραστηριοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διακομματικής ομάδας για την “Κλιματική Αλλαγή, τη Βιοποικιλότητα και την Αειφόρο Ανάπτυξη”- ευρωβουλευτές και στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στην ομιλία του, ο Σπ. Δανέλλης μεταξύ άλλων τόνισε:
“Αυτό που σφράγισε τις αλλαγές στο σύνολο σχεδόν του νησιωτικού χώρου της Ελλάδας, από τη δεκαετία του ’70, ήταν η ανυπαρξία σχεδιασμού και οργάνωσης της ανάπτυξης. Χρήσεις γης, πολεοδομήσεις οικιστικών περιοχών, προστασία ευαίσθητων περιοχών, φέρουσα ικανότητα, παρέμειναν άγνωστοι όροι. Το μοντέλο ακριβώς που τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται διεθνώς από μια κλιμακούμενη κρίση.
Κυρίαρχο στοιχείο του τουριστικού μας προϊόντος είναι η τριπλή συγκέντρωση: α) θεματική συγκέντρωση γύρω από το κυρίαρχο προϊόν «ήλιος και θάλασσα», β) γεωγραφική συγκέντρωση στο μικρό εύρος της παραλιακής ζώνης και γ) χρονική συγκέντρωση τους θερινούς μήνες. Η ενίσχυση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας των νησιών, μέσω της διαφοροποίησης των προϊόντων και των υπηρεσιών του τουρισμού που προσφέρουν, είναι ένας τρόπος για να επιτευχθεί μια βιώσιμη ανάπτυξη. Αν είμαστε σε θέση να συνδυάσουμε τη διαφοροποίηση αυτή με την αειφόρο χρήση των τοπικών πόρων, κατά τρόπο συμβατό με τη διατήρηση του περιβάλλοντος, τότε θα μεγιστοποιήσουμε τις δυνατότητες για νέα και διαρκή δυναμική σε τοπικό επίπεδο“.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Πουσσαίος σκιαγράφησε την πραγματικότητα του ελληνικού νησιωτικού τουρισμού και παρουσίασε αναλυτικά το “Σύμφωνο των Νησιών”, αναφέροντας χαρακτηριστικά: “Δεκαπέντε δήμαρχοι των νησιών του Αιγαίου και τρεις περιφέρειες έχουν εκφράσει τη δέσμευσή τους για την επίτευξη του Συμφώνου των Νησιών, μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τη μείωση των εκπομπών CO2 κατά τουλάχιστον 20% μέχρι το 2020. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες τον περασμένο Απρίλιο, κατά τη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Ενέργειας, και υπέγραψαν σε μια επίσημη συνάντηση το Σύμφωνο.
Το κύριο πεδίο εφαρμογής της ελληνικής πρωτοβουλίας είναι να επεξεργαστεί πορείες για την ενίσχυση του ρόλου των ευρωπαϊκών νησιών, των περιφερειών και της συμμετοχής τους στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών για τα νησιά.”
Ο πρωτοβουλίες και οι προοπτικές του Συμφώνου αιχμαλώτισαν το ενδιαφέρον των παρευρισκομένων και του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος δεσμεύτηκε να παρακολουθεί τις ελληνικές εξελίξεις επί του θέματος.
Το πολιτικό σκεπτικό της εκδήλωσης
Ο Τουρισμός αποτελεί την τρίτη, ως οικονομικό μέγεθος και πλήθος απασχολουμένων, δραστηριότητα στην Ε.Ε. Πέραν του αφεαυτού οικονομικού δυναμισμού του, συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη των ολιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών της ΕΕ και καλείται να συνδυάσει αποτελεσματικά την τοπική επιχειρηματικότητα με την αειφόρο ανάπτυξη των περιοχών αυτών.
Ο ρόλος των περιφερειακών αρχών και των εθνικών φορέων Τουρισμού είναι καταλυτικός και άμεση η ευθύνη τους στη διαμόρφωση της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής Τουρισμού. Πολιτικής με έμφαση στην κοινωνική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα, πολιτικής που αναζητά ικανοποιητικές απαντήσεις στις ανάγκες ποιότητας ζωής και ευημερίας των τοπικών κοινωνιών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από τη μεριά του, καλείται να οριοθετήσει τους κύριους άξονες αυτής της πολιτικής, το νέο πλαίσιο για τον Τουρισμό στην Ευρώπη. Ήδη ξεκίνησε η συζήτηση με τη μορφή της Έκθεσης: «Ευρώπη: πρώτος παγκόσμιος τουριστικός προορισμός – νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» (COM(2010) 352). Η Έκθεση αποτελεί τη βάση για τη χάραξη μιας ενιαίας ευρωπαϊκής τουριστικής στρατηγικής και το πρώτο επίσημο κείμενο από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, όπου ο τουρισμός ορίζεται ως άξονας ανάπτυξης και ευρωπαϊκής πολιτικής. Πρωταρχικός στόχος της νέας πολιτικής είναι να ανταποκριθεί στις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης του τουριστικού τομέα, ικανοποιώντας ταυτόχρονα τις προϋποθέσεις για κοινωνική και εδαφική συνοχή.
Στην υπό διαμόρφωση νέα ευρωπαϊκή πολιτική τουρισμού, αντιμετωπίζονται πλήθος προκλήσεων και ευκαιριών υιοθέτησης νέων ηθικών αντιλήψεων για την αειφόρο ανάπτυξη. Ο στόχος, π.χ. της ενεργειακής αυτονομίας των ευρωπαϊκών νησιών, το τεράστιο δυναμικό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και ο στόχος της εξοικονόμησης φυσικών πόρων στις τουριστικές δραστηριότητες θα μπορούσε να καταστήσει τα νησιά πρωτοπόρους στην ανάπτυξη τεχνολογικών εφαρμογών και καλών πρακτικών που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών CO2 και στην εν γένει άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.