Από τον Aaron Maté / Substack
Το 2019, ο Ζελένσκι εξελέγη με συντριπτική εντολή από τον λαό να κάνει ειρήνη με τη Ρωσία. Όπως προειδοποίησε ο Stephen F. Cohen εκείνο το έτος, οι ΗΠΑ επέλεξαν να σταθούν στο πλευρό της ακροδεξιάς της Ουκρανίας και να πυροδοτήσουν τον πόλεμο.
Μια ζεστή μέρα του Οκτωβρίου του 2019, ο διαπρεπής καθηγητής Ρωσικών Σπουδών Stephen F. Cohen και εγώ καθίσαμε στο Μανχάταν για την τελευταία μας προσωπική συνέντευξη (ο Cohen πέθανε τον Σεπτέμβριο του 2020 σε ηλικία 81 ετών ).
Η Βουλή ετοιμαζόταν να παραπέμψει τον Ντόναλντ Τραμπ για το πάγωμα των αποστολών όπλων στην Ουκρανία, ενώ πίεζε την κυβέρνησή να ερευνήσει τον Τζο Μπάιντεν και τον γιο του Χάντερ. Τα μέσα ενημέρωσης κατακλύζονταν από τη φρενίτιδα μιας προεδρίας που βρισκλόταν σε κίνδυνο. Αλλά ο καθηγητής Κοέν, ένας από τους κορυφαίους μελετητές της Ρωσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανησυχούσε για το τι θα σήμαιναν οι εξελίξεις στην Ουάσιγκτον για τον μακροχρόνιο πόλεμο μεταξύ της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ ουκρανικής κυβέρνησης και των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία ανταρτών στο Ντονμπάς.
Σε εκείνο το σημείο, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας βρισκόταν μόλις λίγους μήνες σε μια προεδρική προεδρία που είχε κερδίσει με τη δέσμευσή του να τερματίσει τη σύγκρουση του Ντονμπάς. Αντί να υποστηρίξουν την ειρηνευτική εντολή του Ουκρανού ηγέτη, οι Δημοκρατικοί στο Κογκρέσο κατηγορούσαν τον Τραμπ επειδή εμπόδισε για λίγο τη ροή όπλων που τροφοδοτούσαν τον πόλεμο. Όπως οι Δημοκρατικοί σύμμαχοί του θέλουν τώρα να ξεχνούν, ο Πρόεδρος Ομπάμα αρνήθηκε να στείλει αυτά τα ίδια όπλα από φόβο μήπως παρατείνει τον πόλεμο και εξοπλίσει τους Ναζί . Εγκαταλείποντας την πολιτική του Ομπάμα, οι Δημοκρατικοί, προειδοποίησε ο Κοέν, απειλούν να σαμποτάρουν την ειρήνη και να ενισχύσουν την ακροδεξιά στην Ουκρανία.
«Ο Ζελένσκι έθεσε υποψηφιότητα ως υποψήφιος πρόεδρος για την ειρήνη», εξήγησε ο Κοέν. «Κέρδισε την εντολή με τεράστια πλειοψηφία για να προχωρήσει στην ειρήνη. Άρα, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διαπραγματευτεί με τον Βλαντιμίρ Πούτιν». Υπήρχε όμως ένα μεγάλο εμπόδιο. Οι Ουκρανοί φασίστες «είπαν ότι θα απομακρύνουν και θα σκοτώσουν τον Ζελένσκι εάν συνεχίσει σε αυτή τη γραμμή των διαπραγματεύσεων με τον Πούτιν… Η ζωή του απειλείται κυριολεκτικά από ένα οιονεί φασιστικό κίνημα στην Ουκρανία».
Η ειρήνη θα μπορούσε να έρθει, τόνισε ο Κοέν, μόνο υπό έναν όρο. «Ο Ζελένσκι δεν μπορεί να προχωρήσει σε πλήρεις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία με τον Πούτιν, εκτός αν η Αμερική τον στηρίξει», είπε. «Ίσως αυτό να μην είναι αρκετό, αλλά αν ο Λευκός Οίκος δεν ενθαρρύνει τη λύση μέσω διπλωματίας, ο Ζελένσκι δεν έχει καμία πιθανότητα να διαπραγματευτεί το τέλος του πολέμου. Οπότε το διακύβευμα είναι εξαιρετικά υψηλό».
Η επακόλουθη δίκη για την παραπομπή Τραμπ, και η σύγκρουση Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών στις ΗΠΑ έκτοτε, κατέστησαν σαφές ότι η Ουάσιγκτον δεν είχε κανένα συμφέρον από το να στηρίξεις της προσπάθειες του Ζελένσκι για ειρήνη και κάθε συμφέρον να πυροδοτήσει τον πόλεμο του Ντονμπάς τον οποίο είχε εκλεγεί για να τερματίσει. Το εκκωφαντικό μήνυμα που ακούστηκε από το Κογκρέσο, που ενισχύθηκε θερμα σπό τα ΜΜΕ των ΗΠΑ (συμπεριλαμβανομένων των προοδευτικών μέσων) χωρίς σχεδόν καμία διαφωνία, ήταν ότι όταν πρόκειται για τον εμφύλιο πόλεμο της Ουκρανίας, οι ΗΠΑ έβλεπαν την ακροδεξιά της Ουκρανίας ως συμμάχους και τους αμάχους της ως τροφή για τα κανόνια.
Η μάχη της Ουκρανίας εναντίον των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία ανταρτών, κατέθεσε ο αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και ο μάρτυρας της παραπομπής Τζορτζ Κεντ, διεξήχθη από το «ουκρανικό ισοδύναμο των παραστρατιωτικών οργανώσεών μας στον αγώνα μας για ανεξαρτησία το 1776». Στην εναρκτήρια δήλωσή του στη δίκη του Τραμπ, ο επικεφαλής της παραπομπής εκ μέρους των Δημοκρατικών Άνταμ Σιφ ανέφερε επιδοκιμαστικά μια άλλη φράση του Κεντ:
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες βοηθούν την Ουκρανία και τον λαό της, ώστε να μπορέσουμε να πολεμήσουμε τη Ρωσία εκεί ώστε να μην χρειαστεί να πολεμήσουμε τη Ρωσία εδώ».
Αν και η παραπομπή του Τραμπ απέτυχε να τον απομακρύνει από το αξίωμα, πέτυχε να εδραιώσει τους στόχους του πολέμου με αντιπροσώπους των βασικών υποστηρικτών του: αντί να υποστηρίξει την ειρηνευτική εντολή του Ζελένσκι, η Ουκρανία θα χρησιμοποιηθεί για να «πολεμήσει τη Ρωσία εκεί».
Χρησιμοποιώντας την Ουκρανία για να αιμορραγήσει τη Ρωσία, οι ΗΠΑ έδειξαν την περιφρόνησή τους για οτιδήποτε ισχυρίζονται ότι υπερασπίζονται στην Ουκρανία, δηλαδή, τη δημοκρατία και την ασφάλειά της.
Αντιμετωπίζοντας την Ουκρανία ως αποθήκη αμερικανικών όπλων, οι ΗΠΑ συμμετείχαν με τους Ουκρανούς φασίστες στο σαμποτάζ των Συμφωνιών του Μινσκ του 2015 που θα μπορούσαν να βάλουν τέλος στον εμφύλιο πόλεμο που προκλήθηκε από ένα πραξικόπημα που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ τον προηγούμενο χρόνο.
Οι Συμφωνίες του Μινσκ ζητούσαν να παραχωρηθεί στον ρωσόφωνο πληθυσμό της Ουκρανίας στο ανατολικό Ντονμπάς περιορισμένη αυτονομία και σεβασμός για τη γλώσσα τους. Αυτή η προοπτική ήταν απαράδεκτη για τους ακροδεξιούς εθνικιστές και τους Ναζί που ενισχύθηκαν από το πραξικόπημα του Μαϊντάν το 2014 που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ.
"google ad"
«Η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι ένα σημαντικό μέρος της σημερινής κυβέρνησης του Κιέβου — και των διαδηλωτών που την έφεραν στην εξουσία — είναι πράγματι φασίστες», έγραψαν δύο ειδικοί με εξέχοντα δυτικά think tanks στο Foreign Policy τον Μάρτιο του 2014 , έναν μήνα μετά το πραξικόπημα. .
Οι φασίστες είχαν μπλοκάρει την ειρήνη στο Ντονμπάς σε κάθε βήμα. Όταν η ουκρανική κυβέρνηση ψήφισε έναν «ειδικό νόμο» για την προώθηση των συμφωνιών του Μινσκ τον Αύγουστο του 2015, το κόμμα Svoboda και άλλες ακροδεξιές ομάδες προχώρησαν σε βίαιες συγκρούσεις που σκότωσαν τρεις Ουκρανούς στρατιώτες και άφησαν δεκάδες τραυματίες. Ο τότε πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, ο οποίος είχε υπογράψει το Μινσκ σε μια εποχή που ο Πρόεδρος Ομπάμα αντιστεκόταν στη βαριά δικομματική πίεση να εξοπλίσει την Ουκρανία, πήρε το μήνυμα και αρνήθηκε να υποστηρίξει το τέλος της συμφωνίας από την Ουκρανία.
Τον Απρίλιο του 2019, ο Ζελένσκι εξελέγη με το συντριπτικό 73% των ψήφων με την υπόσχεση να αλλάξει πορεία η χώρα. Στην εναρκτήρια ομιλία του τον επόμενο μήνα , ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «δεν φοβάται να χάσει τη δημοτικότητά μου» και ότι «είναι έτοιμος να εγκαταλείψει τη θέση – αρκεί να έρθει η ειρήνη».
Όμως οι ισχυρές ακροδεξιές και νεοναζιστικές πολιτοφυλακές της Ουκρανίας κατέστησαν σαφές στον Ζελένσκι ότι η επίτευξη ειρήνης στο Ντονμπάς θα είχε πολύ μεγαλύτερο κόστος.
Τι θα συνέβαινε;
«Θα έχανε τη ζωή του», απάντησε ο συνιδρυτής του Δεξιού Τομέα, Ντμίτρο Ανατολίγιοβιτς Γιαρός, τότε διοικητής του Ουκρανικού Εθελοντικού Στρατού, μία εβδομάδα μετά την εναρκτήρια ομιλία του Ζελένσκι . «Θα κρεμαστεί σε κάποιο δέντρο στο Khreshchatyk – αν προδώσει την Ουκρανία και αυτούς τους ανθρώπους που πέθαναν στην Επανάσταση και τον Πόλεμο».
Μαζί με τις απειλές για τη ζωή του, ο Ζελένσκι αντιμετώπισε άμεσα εμπόδια στην ειρηνευτική του εντολή σε πολλαπλά μέτωπα.
Όταν ο Ζελένσκι ταξίδεψε στο Ντονμπάς τον Οκτώβριο του 2019 για να προωθήσει τις εκλογές για τις περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες, ήρθε αντιμέτωπος με θυμωμένα μέλη του τάγματος νεοναζί Azov που διαδήλωναν με το σύνθημα «Όχι στη συνθηκολόγηση».
Σε μια ανταλλαγή που καταγράφηκε σε βίντεο, ο Ζελένσκι διαπληκτίστηκε με ένα μέλος του Αζόφ για τις εκκλήσεις του προέδρου για αποχώρηση του στρατού.
«Είμαι ο πρόεδρος αυτής της χώρας. Είμαι 41 χρονών. Δεν είμαι χαμένος. Ήρθα σε εσάς και σας είπα: αφαιρέστε τα όπλα», παρακάλεσε ο Ζελένσκι.
#UkraineRussiaWar: This video is from 2019. It shows a confrontation between Zelensky and a member of Azov battalion in the Donbas region. Zelensky demands that the neo-nazis lay down their arms. The fighter refuses.
Zelensky is NOT running the show. The neo-nazis are. pic.twitter.com/738NMFyIY3— Denis Rogatyuk (@DenisRogatyuk) April 3, 2022
Όμως ο Ζελένσκι συνάντησε την περιφρόνηση. Οι ίδιες ακροδεξιές δυνάμεις δημιούργησαν ένα ένοπλο σημείο ελέγχου για να καθυστερήσουν μια ουκρανική στρατιωτική αποχώρηση. Χιλιάδες ακροδεξιοί και εθνικιστές διαδηλωτές, επευφημούμενοι από τη φιλελεύθερη διανόηση και κρατώντας φωτοβολίδες ως πυρσούς, παρέλασαν επίσης στο Κίεβο.
Όταν η γραμματέας Τύπου του Ζελένσκι, Ιούλια Μέντελ, «επέστησε την προσοχή στην μεγάλη απώλεια αμάχων» στο Ντονμπάς, «την οποία κατηγόρησε στην αλόγιστη χρήση των ανταποδοτικών πυρών από τις κυβερνητικές δυνάμεις», βρέθηκε ξαφνικά αντιμέτωπη με «εισαγγελική κλήση», είπε η Κάθριν Κουίν, δικαστής της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων τον Απρίλιο του 2020, ένα χρόνο μετά την εκλογή του Ζελένσκι.
Η αναγνώριση από την Μέντελ των δεινών των άμαχων στο Ντονμπάς, παρατήρησε η Κουίν, προέκυψε από την «δέσμευση της εκστρατείας του Ζελένσκι να μεταχειριστεί τους κατοίκους των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία θυλάκων περισσότερο σαν Ουκρανούς», – κάτι που για τους υποστηριζόμενους από τις ΗΠΑ ακροδεξιούς εθνικιστές δεν ισχύει αφού δεν πιστεύουν στην ισότητα όλων των Ουκρανών..
Αν και ο Ζελένσκι αμφιταλαντεύτηκε για το Μινσκ, συνέχισε ωστόσο τις συνομιλίες για την εφαρμογή του. Η ακροδεξιά συνέχισε να εκφράζει τη βίαιη αντίθεσή της σε κάθε βήμα, όπως τον Αύγουστο του 2021, όταν τουλάχιστον οκτώ αστυνομικοί τραυματίστηκαν σε ένοπλες διαδηλώσεις έξω από τα προεδρικά γραφεία.
Οι ακροδεξιές απειλές προς τον Ζελένσκι αναμφίβολα ματαίωσαν μια ειρηνευτική συμφωνία που θα μπορούσε να είχε αποτρέψει τη ρωσική εισβολή.
Μόλις δύο εβδομάδες πριν τα ρωσικά στρατεύματα εισέλθουν στην Ουκρανία, οι New York Times σημείωναν ότι αν ο Ζελένσκι επιθυμούσε τη σύναψη ειρηνευτικής συμφωνίας με τη Ρωσία «θα βρισκόταν αντιμέτωπος με ακραίους πολιτικούς κινδύνους», καθώς η κυβέρνησή του «θα μπορούσε να κλονιστεί και πιθανώς να ανατραπεί» από ακροδεξιές ομάδες αν «συμφωνούσε σε μια ειρηνευτική συμφωνία που στο μυαλό των ακροδεξιών δίνει πάρα πολλά στη Μόσχα».
Ο Γιούρι Χουντιμένκο, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος “Δημοκρατικό Τσεκούρι”, απείλησε ακόμη και τον Ζελένσκι με ξεκάθαρο πραξικόπημα:
«Εάν κάποιος από την ουκρανική κυβέρνηση προσπαθήσει να υπογράψει ένα τέτοιο έγγραφο, ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα βγουν στους δρόμους και αυτή η κυβέρνηση θα πάψει να είναι κυβέρνηση».
Ο Ζελένσκι είχε πάρει ξεκάθαρα το μήνυμα. Αντί να επιδιώξει την εφαρμογή της ειρηνευτικής πλατφόρμας στην οποία εξελέγη, ο Ουκρανός Πρόεδρος συναψε συμμαχίες με την ουκρανική ακροδεξιά που εναντιωνόταν βίαια στην όποια πιθανότητα ειρήνης.
Μόλις στα τέλη Ιανουαρίου, εν μέσω συνομιλιών για μια τελευταία ευκαιρία για τη διάσωση των συμφωνιών του Μινσκ, ο ουκρανός αρχηγός ασφαλείας Oleksiy Danilov που όρισε ο Zelensky δήλωσε αντ’ αυτού ότι «η εκπλήρωση της συμφωνίας του Μινσκ σημαίνει καταστροφή της χώρας».
Στον τελευταίο γύρο των συνομιλιών του Μινσκ τον Φεβρουάριο, μόλις δύο εβδομάδες πριν από την εισβολή της Ρωσίας, ένα «βασικό εμπόδιο», ανέφερε η Washington Post, «ήταν η αντίθεση του Κιέβου στη διαπραγμάτευση με τους φιλορώσους αυτονομιστές».
Η συναίνεση του Ζελένσκι προς τις ναζιστικές δυνάμεις υπογραμμίστηκε πιο πρόσφατα στις 7 Απριλίου, όταν η ομιλία του στο ελληνικό κοινοβούλιο επισκιάστηκε από την προβολή ενός βίντεο με ένα μέλος του νεοναζιστικού τάγματος Azov.
«Νομίζω ότι ο Ζελένσκι ανακάλυψε πολύ γρήγορα ότι λόγω της ουκρανικής ακροδεξιάς, ήταν αδύνατο να εφαρμοστεί τις Συμφωνίες του Μινσκ», δήλωσε ο John Mearsheimer, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγο που προειδοποιεί εδώ και χρόνια ότι οι πολιτικές των ΗΠΑ ωθούν την Ουκρανία σε σύγκρουση με τη Ρωσία.
«…Ο Ζελένσκι καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να τα βάλει μόνος του με την Ουκρανική ακροδεξιά. Οπότε βασικά έχουμε μια κατάσταση όπου ο Ζελένσκι εμποδίζεται από το να εφαρμόσει το πρόγραμμά του».
Απηχώντας τον αείμνηστο φίλο και συνάδελφό του Stephen F. Cohen, ο Mearsheimer τόνισε τον κεντρικό ρόλο των ΗΠΑ σε όσα συμβαίνουν.
«Οι Αμερικανοί θα συμπαραταχθούν με την ουκρανική δεξιά», είπε ο Mearsheimer. «Επειδή οι Αμερικάνοι και η Ουκρανική δεξιά, και οι δύο δεν θέλουν ο Ζελένσκι να κλείσει μια συμφωνία με τους Ρώσους που να φαίνεται ότι κέρδισαν οι Ρώσοι. Αυτός είναι λοιπόν ο κύριος λόγος που είμαι πολύ απαισιόδοξος για την ικανότητα της Ουκρανίας να ξεμπερδέψει με αυτή την κατάσταση».
Ενώ ισχυρίζονται ότι ανησυχούν για τις ζωές της Ουκρανίας, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής του ΝΑΤΟ έχουν κάνει ξεκάθαρη την αδιαφορία τους για τη διπλωματία. Αντίθετα, όπως μου είπε πρόσφατα ο συνταξιούχος ανώτερος διπλωμάτης των ΗΠΑ Chas Freeman , ακολούθησαν μια πολιτική πολέμου ενάντια στη Ρωσίας «μέχρι τον τελευταίο Ουκρανό».
«Ό,τι κάνουμε, αντί να επιταχύνουμε τον τερματισμό των μαχών και κάποιο συμβιβασμό, φαίνεται να στοχεύει στην παράταση των μαχών», είπε ο Freeman, ο πρώην Βοηθός Υπουργός Άμυνας για Θέματα Διεθνούς Ασφάλειας.
Kαι ο Νόαμ Τσόμσκι στο ίδιο μήκος κύματος συμφωνεί ότι η πολιτική των ΗΠΑ ισοδυναμεί με «θανατική καταδίκη» για την Ουκρανία.
Πράγματι, στις 5 Απριλίου, η Washington Post κατέστησε σαφή την επικρατούσα άποψη στην Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες:
«Για ορισμένους στο ΝΑΤΟ, είναι καλύτερο για τους Ουκρανούς να συνεχίσουν να πολεμούν και να πεθαίνουν, παρά να επιτύχουν μια ειρήνη που έρχεται πολύ νωρίς ή με πολύ μεγάλο κόστος για το Κίεβο και την υπόλοιπη Ευρώπη».
Ενώ ισχυρίζεται ρητορικά ότι υποστηρίζει την ουκρανική αυτοδιάθεση, στην πραγματικότητα, η Post πρόσθεσε, «υπάρχουν όρια στους πόσους συμβιβασμούς θα υποστηρίξουν ορισμένοι στο ΝΑΤΟ για να κερδίσουν την ειρήνη». Αυτό είναι αναμφίβολα το μήνυμα που μεταδίδεται στον Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο σε αυτό που ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν περιέγραψε ως «σχεδόν καθημερινή επαφή» με την ομάδα του Ζελένσκι για τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία.
Σαμποτάροντας την ειρηνευτική εντολή του Ζελένσκι και ωθώντας τον να ταχθεί με την ουκρανική ακροδεξιά, οι ΗΠΑ ώθησαν την Ουκρανία σε μια καταστροφή για την οποία ο καθηγητής Κοέν είχε προειδοποιήσει πριν από σχεδόν τρία χρόνια.
«Υπήρξαν στιγμές στην ιστορία, την πολιτική ιστορία, όταν υπάρχει μια ευκαιρία που είναι τόσο καλή και σοφή και τόσο συχνά χάνεται, η ευκαιρία», μου είπε ο Κοέν τον Οκτώβριο του 2019. «Λοιπόν, η ευκαιρία για τον Ζελένσκι, τον νέο πρόεδρο που πέτυχε αυτή την πολύ μεγάλη νίκη, με 70% των ψήφων, για να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία για το τέλος αυτού του πολέμου, πρέπει να την εκμεταλλευτούμε. Αυτό που έπρεπε να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν απλό. Έπρεπε να πουν στον Ζελένσκι: «Προχώρα, σε στηρίζουμε».
Όμως οι ΗΠΑ επέλεξαν να αγνοήσουν τις λογικές εκκλήσεις φωνών όπως ο Κοέν και αντ’ αυτού επέλεξαν να στηρίξουν την ακροδεξιά της Ουκρανίας. Η Ουάσιγκτον σαμπόταρε μια ιστορική ειρηνευτική εντολή και βοήθησε να προκληθεί ένας καταστροφικός πόλεμος.