Το Ινστιτούτο είναι ο διατηρητής των εθνικών συλλογών υποτροπικών ειδών και ήδη κάποια από αυτά, όπως το αβοκάντο, έχουν ιδιαίτερα αυξημένη παραγωγή στην Κρήτη από αγρότες που επενδύουν σε νέα είδη. Οι νέοι ερευνητές τούς προσφέρουν επιστημονική υποστήριξη με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας και της ανθεκτικότητας των ειδών, συμβάλλοντας στην αγροτική ανάπτυξη του τόπου.
Πρωτοφανείς καταστάσεις και απειλές ακόμα και για τη ζωή τους βιώνουν οι εργαζόμενοι και οι ερευνητές στο παράρτημα του Ινστιτούτου Υποτροπικών Φυτών, Ελιάς και Αμπέλου στα Χανιά. Συστηματικοί καταπατητές λυμαίνονται επί χρόνια τις γεωργικές εκτάσεις ενός δημόσιου φορέα που ασχολείται με την αγροτική έρευνα, φτάνοντας μέχρι και σε βιαιοπραγίες εις βάρος εργαζομένων αλλά και δημοσιογράφων.
Το τελευταίο περιστατικό έλαβε χώρα την Τρίτη 1 Οκτωβρίου κατά την ξενάγηση του δημοσιογράφου της εφημερίδας «Χανιώτικα Νέα», Γιώργου Κώνστα, στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου από την ερευνήτρια Τερέζα Τζατζάνη.
Οπως καταγγέλλουν και οι δύο, δέχτηκαν απρόκλητη επίθεση από κάτοικο της περιοχής, που αρχικά προσπαθούσε να διαρρήξει την είσοδο της περίφραξης και στη συνέχεια επιτέθηκε με ένα σπασμένο ποτήρι στον δημοσιογράφο αλλά και στην ερευνήτρια, σπάζοντας τελικά το τζάμι του αυτοκινήτου της.
Αιτία ήταν οι παρατηρήσεις που δέχτηκε για τις συνεχείς παραβιάσεις του λουκέτου και για τις κλοπές που σημειώνονται τόσο στα λάστιχα ποτίσματος όσο και στους καρπούς των δέντρων που καλλιεργεί το Ινστιτούτο. Μέχρι στιγμής ο δράστης, αν και έχει ταυτοποιηθεί, παραμένει ασύλληπτος.
«Δεν είναι η πρώτη φορά που βιώνουμε απειλές, αλλά αυτή τη φορά το πράγμα ξέφυγε» λέει στην «Εφ.Συν.» η κ. Τζατζάνη.
«Οι εκτάσεις του Ινστιτούτου παρέμεναν επί χρόνια έρμαιο στις διαθέσεις καταπατητών. Τα τελευταία δύο χρόνια έγιναν προσλήψεις ερευνητών και το Ινστιτούτο άρχισε να παράγει ξανά επιστημονική γνώση προς όφελος των καλλιεργητών της Κρήτης και όλης της Ελλάδας.
»Αυτό δεν άρεσε στους καταπατητές, που έχασαν τη βολή τους. Συχνά βρίσκουμε τρύπες στην περίφραξη για να περνάνε ζώα ή ακόμα και ολόκληρα αυτοκίνητα, ενώ έχουν φτάσει ακόμα και να σπάζουν τα λουκέτα και να τα αντικαθιστούν με δικά τους, κλειδώνοντάς μας ουσιαστικά έξω από τον χώρο της δουλειάς μας» λέει η ίδια.
Για το περιστατικό της Τρίτης ο δημοσιογράφος Γιώργος Κώνστας λέει στην «Εφ.Συν.»:
«Μέχρι τώρα είχα καταγράψει μόνο τις αναφορές των ερευνητών για δολιοφθορές, καταπατήσεις και απειλές σε βάρος τους. Δυστυχώς βρέθηκα στη θέση τους, να δεχθώ ευθεία απειλή και επίθεση με ποτήρι που έσπασε μπροστά μου κάτοικος της περιοχής, προτάσσοντάς το προς το κεφάλι μου και λέγοντάς μου ότι θα με σκοτώσει.
»Δεν ξέρω πραγματικά τι άλλο περιμένουν να γίνει οι αρμόδιοι φορείς για να δράσουν. Δήμος, Περιφέρεια, βουλευτές είναι ευχαριστημένοι με την κατάσταση αυτή; Οπως έμαθα, η αστυνομία προτείνει στους ερευνητές κάθε φορά που πηγαίνουν στα χωράφια να την ενημερώνουν ώστε να στέλνει συνοδεία περιπολικό. Αγροτική έρευνα συνοδεία αστυνομίας μόνο στο… Φαρ Ουέστ θα μπορούσα να φανταστώ».
Πολιτικές πλάτες
Το Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών, Ελιάς και Αμπέλου είναι φορέας που υπάγεται στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και εποπτεύεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Στις εκτάσεις 70 στρεμμάτων που διαθέτει στα Χανιά καλλιεργούνται νέα είδη που μπορούν λόγω κλίματος να ευδοκιμήσουν στην Ελλάδα, όπως αβοκάντο, μάνγκο, τσεριμόγια, πεκάν, χουρμάδες, φεϊζόα, γκουάβα, μακαντάμια κ.ά.
Το Ινστιτούτο είναι ο διατηρητής των εθνικών συλλογών υποτροπικών ειδών και ήδη κάποια από αυτά, όπως το αβοκάντο, έχουν ιδιαίτερα αυξημένη παραγωγή στην Κρήτη από αγρότες που επενδύουν σε νέα είδη.
Οι νέοι ερευνητές τούς προσφέρουν επιστημονική υποστήριξη με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας και της ανθεκτικότητας των ειδών, συμβάλλοντας στην αγροτική ανάπτυξη του τόπου.
Ολα αυτά δεν μπορούν να γίνουν αν δεν ευδοκιμούν οι πειραματικές καλλιέργειες στα κτήματα του Ινστιτούτου, λέει στην «Εφ.Συν.» ο διευθυντής του φορέα, Ανδρέας Ντούλης.
«Ζητάμε επιτέλους από την αστυνομία να παίξει τον ρόλο της και να προστατέψει τη δημόσια περιουσία. Οι καταγγελίες μας είναι συνεχείς και δυστυχώς δεν έχουν επιβληθεί κυρώσεις στους καταπατητές. Ζητάμε επίσης από την πολιτεία να προχωρήσει σε ενίσχυση του προσωπικού με υποστηρικτικές ειδικότητες, όπως φύλακες, ειδικούς τεχνίτες για τις ανάγκες των καλλιεργειών και της περίφραξης κτλ.» τονίζει ο ίδιος.
Πληροφορίες που φτάνουν στην «Εφ.Συν.» κάνουν λόγο για γνωστές οικογένειες κτηνοτρόφων της περιοχής οι οποίοι, αν και έχουν συλληφθεί στο παρελθόν για καταπατήσεις, συνεχώς αφήνονται ελεύθεροι. Οι ίδιοι μάλιστα επικαλούνται ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις, αναφέροντας συνέχεια και εν είδει εκφοβισμού το όνομα του δικηγόρου τους (πρώην βουλευτής της Ν.Δ. στα Χανιά, που υπήρξε και πολιτειακός παράγοντας).
Εκτός από το αδίκημα της καταπάτησης, ελλοχεύει κίνδυνος και για τη δημόσια υγεία, τονίζει στην «Εφ.Συν.» η κ. Τζατζάνη. «Στις καλλιέργειες του Ινστιτούτου δοκιμάζουμε την ανταπόκριση των φυτών σε διάφορα λιπάσματα και πειραματικές μεθόδους. Οι καρποί που κατά καιρούς κλέβουν οι καταπατητές δεν πρέπει να καταναλώνονται πριν περάσει η επίδραση των φαρμάκων. Την περασμένη εβδομάδα κλάπηκαν καρποί μακαντάμια που είχαν ψεκαστεί και θα έχουν βλαβερές συνέπειες αν φτάσουν στην αγορά για κατανάλωση από το κοινό» αναφέρει η ίδια.