‘’Τραγουδώ την ελευθερία, που είναι τόσο αγαπημένη,
Όπως ξέρει, αυτός που για χάρι της πεθαίνει!’’

Δάντης

Οδός Χάληδων:

Οι αδελφοί Χάλη καταγόταν από τον Θέρισο και ήταν φλογεροί πατριώτες και μεγάλοι αγωνιστές. Ξακουστοί οπλαρχηγοί, έλαβαν μέρος σε όλες τις επαναστάσεις εναντίον των Τούρκων και διέθεσαν τη μεγάλη περιουσία τους στον αγώνα για την Λευτεριά της Κρήτης και της Ένωσης της με την Ελλάδα.

Οδός Κόρακα:

Αρχηγός Ανατολικής Κρήτης, ορμούσε αιφνιδιαστικά κατά των τούρκων εξ’ ου και η ονομασία Κόρακας. Φόβος και τρόμος των Τούρκων.

Οδός Σκαλίδη:

Αναγνώστης Σκαλίδης ‘’ο Ελευθερόπτης’’. Γεννήθηκε στα Κύθηρα από διωγμένους και ξεσπιτωμένους Εννιαχωριανούς γονείς. Μεγάλωσε στα Εννιά Χωριά, διδάχτηκε λίγα γράμματα στη Μονή Γωνιάς. Τα Εννιά Χωριά είχαν αναδείξει σπουδαίους αγωνιστές, όπου τους είχε ως πρότυπο και διαμόρφωσαν την προσωπικότητα του. Όπως ήταν ο Καθεκλάς, Γιωργιλάδες, Παπαγιαννάκης, Χρυσαφόπουλος κ. άλλοι που πολέμησαν τον Τούρκο κατακτητή και έδωσαν την ζωή τους για την Λευτεριά μας. Τα Εννιά Χωριά με την εθνεγερσία του 1821 πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος με σφαγή των Περιβολίων και αποκεφαλισμό των θυμάτων το 1823, τη σφαγή 600 γυναικόπαιδων στο Λαφονήσι το 1824, το δουλεμπόριο 150 αιχμαλώτων, το γκρέμισμα 10 εκκλησιών. Με στάχτη και μπαρούτι χτίστηκε ο χαρακτήρας του Σκαλίδη. Γενναίος πολεμιστής αλλά ποτέ αιμοβόρος, σεβόταν τους αιχμαλώτους. Ήταν ο στυλοβάτης όλων των εξεγέρσεων όπου αξιώθηκε να δει Κρητική Βουλή και να είναι ο πρώτος πρόεδρός της.

Για το έργο του έχουν γραφτεί βιβλία όπως του Μανόλη Κ. Κογχυλάκη ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΣΚΑΛΙΔΗΣ ‘’Ο Ελευθερωτής’’. Επίσης στο βιβλίο του Γεωργίου Ι. Παναγιωτάκη: ΚΡΗΤΗ τόμος Β’ γίνεται αναφορά και σε άλλα βιβλία. Τώρα έχω μπροστά μου αυτά και τα αναφέρω.