Από τον fb λογαριασμό του Δημήτρη Τσίρκα

Στην κοινωνική κουζίνα «ο άλλος άνθρωπος» συμπυκνώθηκε η ανάγκη χιλιάδων ανθρώπων για ένα πιάτο φαΐ, αλλά και πολλών άλλων να τους συνδράμουν προσφέροντας χρήματα ή εθελοντική εργασία.

Γρήγορα προστέθηκε και η επικοινωνιακή εκμετάλλευση από τα ΜΜΕ και πολιτικούς – έτσι έφτασε ο «άλλος άνθρωπος» να βραβεύεται από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Οι πένητες εξασφάλιζαν ένα πιάτο φαΐ και ας παρέμεναν πένητες, οι φιλάνθρωποι καθησύχαζαν κάπως τη συνείδησή τους ανακουφίζοντας τους φτωχούς, χωρίς φυσικά να αντιμετωπίζεται η φτώχεια.

Το κράτος μετέθετε τις ευθύνες του στους ιδιώτες, ενώ οι συστημικοί πολιτικοί και τα ΜΜΕ πουλούσαν ενσυναίσθηση χωρίς ποτέ να χρειαστεί ν’ απαντήσουν: γιατί υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που πεινάνε;

Στην άνοδό του, ο «άλλος άνθρωπος» είχε κάτι για όλους – μια κίνηση αλληλεγγύης που αγκαλιάστηκε πλατιά, μια «σταρτάπ» που απογειώθηκε, μια ιδιωτική πρωτοβουλία που τα κατάφερε εκεί που το κράτος (πάλι) απέτυχε, μια βάιραλ ανθρώπινη ιστορία.

Αλλά όλες οι ιστορίες κάποτε τελειώνουν. Σε αντίθεση όμως με τα παραμύθια, σπάνια το τέλος είναι όμορφο. Ο «άλλος άνθρωπος» αποκαθηλώνεται με απείρως μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι δοξάστηκε.

Και δεν μπορείς να μη διακρίνεις την ανομολόγητη χαρά πίσω από αυτή την αποκαθήλωση. Τη χαρά για την πτώση ενός ακόμα συμβόλου, για την «επιβεβαίωση» ότι όλα γίνονται για το κέρδος, ακόμα και όταν αυτό μασκαρεύεται ως αλληλεγγύη. Ότι δεν υπάρχουν άγγελοι ανάμεσά μας, αλλά μόνο απατεώνες και καθάρματα.

Αν στην άνοδό του ο «άλλος άνθρωπος» λειτούργησε ως άλλοθι του συστήματος για να κρύβει τις αποτυχίες του, στην πτώση του χρησιμεύει ως ηθική νομιμοποίησή του. Μια ακόμη “απόδειξη” ότι αυτοί είμαστε, αυτό το σύστημα μας αξίζει – ο καπιταλιστικός ρεαλισμός.

Πίνακας: Φιλανθρωπία, Ουιλιάμ-Αντόλφ Μπουγκερώ, 1865