Έκθεση-αφιέρωμα στον Ελ Γκρέκο, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 400 χρόνια από τον θάνατό του, εγκαινιάζεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο στις 3 Δεκεμβρίου. Τη έκθεση θα πλαισιώσουν έργα μοναδικά, τα οποία για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο ελληνικό και διεθνές κοινό.

Η έκθεση, με τίτλο «Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον Ελ Γκρέκο», επιδιώκει να εντάξει τον καλλιτέχνη και το πρώιμο έργο του στο πνευματικό και καλλιτεχνικό περιβάλλον της Κρήτης του 16ου αιώνα.

Την έκθεση πλαισιώνουν έργα μοναδικά, όπως η εικόνα του Γεωργίου Κλόντζα με θέμα «Κήρυγμα σε εκκλησία» από τον ναό των αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ στο Σαράγεβο (Παλαιά Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία), ο χειρόγραφος κώδικας «Χρονογραφία» από τη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας του ίδιου καλλιτέχνη, καθώς και ο χειρόγραφος κώδικας με θέμα τις «Εννεάδες» του Πλωτίνου από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας στη Βιέννη.

Η εικόνα του Γεωργίου Κλόντζα είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται σε περιοδική έκθεση και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εικόνες από το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα. Μάλιστα είναι ενδεικτική της ιστορικής πραγματικότητας της εποχής όπου διαφαίνεται αύξηση του αριθμού των φτωχών στις κρητικές πόλεις με συνακόλουθα κοινωνικά προβλήματα.

Στις σελίδες της πολύτιμης «Χρονογραφίας» συνυφαίνονται η ιστορία του ανθρώπου από την έξωση των πρωτόπλαστων έως τη Δευτέρα Παρουσία, η κατάληψη χριστιανικών εδαφών από τους Οθωμανούς, προφητείες για την τελική τους ήττα και η ιστορία της Κρήτης.

Τέλος, ο χειρόγραφος κώδικας με θέμα τις «Εννεάδες» του Πλωτίνου έχει σπάνια εικονογράφηση και σχολιασμό των φύλλων του από τον κρητικό ζωγράφο Μάρκο Μπαθά.

Άλλα έργα που θα εκτεθούν και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα είναι ο πίνακας με θέμα «Ο Γάμος στην Κανά» του εργαστηρίου του Μιχαήλ Δαμασκηνού και δείγματα πολυτελούς οικοσκευής από το Μουσείο Κορέρ της Βενετίας. Το Άγιον Όρος συμμετέχει στην έκθεση με τμήματα επιστυλίου τέμπλου του Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά, με σκηνές από τη ζωή του Χριστού από τη Μονή Ιβήρων, καθώς και με την αμφιπρόσωπη εικόνα με θέμα την Κοίμηση της Θεοτόκου και την Κλίμακα του Ιωάννου Σιναΐτου από τη Μονή Παντοκράτορος.

Επίσης, θα παρουσιαστεί σημαντικός αριθμός έργων και αρχαιολογικών αντικειμένων από μουσεία, συλλογές, μητροπόλεις και μονές της Ελλάδας. Θα υπάρχει, τέλος, ποικίλο αδημοσίευτο ανασκαφικό υλικό από περιφερειακές μονάδες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και ειδικά της Κρήτης, το οποίο φωτίζει άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του νησιού κατά τον 16ο αιώνα.