Του Γιάννη Αγγελάκη
Ο Ομπάμα λοιπόν ήρθε στην Ελλάδα. Χρησιμοποιήσε ελληνικές λέξεις, μίλησε για τη Δημοκρατία, αναφέρθηκε μέχρι και στον Αντετοκούμπο. Έβγαλε φωτογραφίες στην Ακρόπολη και έσφιξε με θέρμη το χέρι του Έλληνα πρωθυπουργού δίχως γραβάτα. Ήταν ήρεμος, με σωστή άρθρωση, έδωσε μία άψογη παράσταση.
Έκλεισα την ήχο της τηλεόρασης και παρατηρούσα τις κινήσεις του σώματός του. Το κάθετί έμοιαζε μελετημένο. Κάθε μορφασμός, κάθε κίνηση των χεριών. Όλα προσέδιδαν ένα δυναμισμό και μία καλωσύνη. Όπως θα έπρεπε να είναι ο Πρόεδρος της ηγέτιδας δύναμης του κόσμου. Αποφασιστικός αλλά πράος.
Όμως το φαίνεται μικρή σχέση έχει με το είναι. Γιατί όταν περνάμε το πρώτο στάδιο των εντυπώσεων φανερώνεται ότι η πλειοψηφία αυτών που ειπώθηκαν ήταν σανός, ένα συνοθύλευμα κενολογίων που σκοπό είχε να ακουστεί ευχάριστα, να χαϊδέψει αυτιά, μα δεν είχε καμία επίπτωση.
Κι έτσι, ο Ομπάμα, για το χρέος εξέφρασε τη συμπάθειά του αλλά δεν ανακοίνωσε κάποια ουσιαστική κίνηση που θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στις πλευρές που αντιτίθονται στο κούρεμα. Αντιθέτως επέμεινε στη συνέχιση εφαρμογής των “αναγκαίων μεταρρυθμίσεων” ενώ αν και αναφέρθηκε στα δεινά της λιτότητας, δε ζήτησε να σταματήσουν οι πολιτικές που την τροφοδοτούν. Είναι γνωστό, όταν θες να αποσπάσεις μια εξομολόγηση από έναν εγκληματία για την ενοχή του, πάντα υπάρχει ένας καλός και ένας κακός μπάτσος. Ο καλός είναι ο Ομπάμα και μας χτυπά με κατανόηση την πλάτη, και μιλά εκ μέρους μας υπέρ του κουρέματος του χρέους, μα η Ελλάδα είναι η ένοχη που πρέπει να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις και να υποστεί τη λιτότητα. Αυτό, είναι αναπόφευκτο: “δεν υπάρχει εναλλακτική”.
Για το προσφυγικό αναφέρθηκε με συμπάθεια στο δράμα των προσφύγων και συνεχάρη την Ελλάδα και τους Έλληνες για τη στάση που έχουν τηρήσει. Αλλά ο Ομπάμα δεν είναι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, μιας χώρας με στρατηγικά συμφέροντα στους τόπους που γίνονται οι πολέμοι και γεννούν πρόσφυγες. Πόλεμοι που η χώρα του συμμετέχει ενεργά με στρατεύματα.
Όπως κάθε πρόεδρος ισχυρής χώρας που έρχεται στην Ελλάδα, αφού έκανε το καθήκον του εκφράζοντας τη συμπάθειά του για όλα τα ζητήματα που μας απασχολούν, ζήτησε ανταλλάγματα. Το έκανε ο Ολάντ πριν από αυτόν, το έκανε ο Ρέντσι και ο Πούτιν, το κάναν και οι Κίνεζοι.
Και δε ζήτησε λίγα.
Σε μια χρεωκοπημένη χώρα που οι πολίτες της έχουν υποστεί τα πάνδεινα και οι πολιτικές λιτότητας συνεχίζονται επέμεινε στην αναγκαιότητα η Ελλάδα να συνεχίζει να καταβάλλει τη συνδρομή του 2% του ΑΕΠ της στο ΝΑΤΟ. Άλλωστε η στρωτιωτική βιομηχανία των ΗΠΑ είναι η πιο ισχυρή στον κόσμο και το πλέγμα των νατοϊκών βάσεων αποτελούν επέκταση της στρατιωτικής ισχύς της αυτοκρατορίας. Και η ισχύς της αυτοκρατορίας συνεπάγεται, ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία.
Όσον αφορά στην επιμονή για μεταρρυθμίσεις δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά μία ακόμα υπενθύμιση για το ενδιαφέρον εταιρειών των ΗΠΑ που θέλουν το μερίδιο της πίτας σε κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως η ενέργεια και τα δίκτυα.
Ο λόγος Ομπάμα ήταν ένας ακραία συντηρητικός λόγος. Πασπαλισμένος με άχνη πολιτικού φιλελευθερισμού για τους ιθαγενείς του πλανήτη.
Για τον Ομπάμα, οι ανισότητες δεν αυξάνονται, και ο πλούτος δεν έχει υπερσυσσωρευθεί σε πολύ λίγα χέρια. Και πώς θα μπορούσε όταν, όπως είπε, “αν διαλέγαμε θα θέλαμε να γεννηθούμε τώρα, γιατί ο κόσμος είναι καλύτερος από ποτέ”. Άραγε, αυτοί που ψήφισαν Τραμπ ή που απείχαν και δεν ψήφισαν Κλίντον στις εκλογές των ΗΠΑ το ξέρουν; Οι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι στην Ελλάδα, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι μακροχρόνια άνεργοι, το ξέρουν; Η γενιά των millennials που συνειδητοποιούν ότι θα ζήσουν μια ζωή δίχως προοπτική για το μέλλον, το ξέρουν; Οι εκατομμύρια που φεύγουν από τις χώρες της Αφρικής και της Αραβίας πρόσφυγες, το ξέρουν; Ο καλύτερος κόσμος που έχει γίνει ποτέ εμπεριέχει άραγε τους 1.000.000.000 άστεγους;
Όμως, ο Ομπάμα είναι αναμφισβήτητα χαρισματικός. Σα ένας σταρ του σινεμά. Η φωνή και το παρουσιαστικό του ταιριάζει σε ένα πρωταγωνιστή κάποιας χολιγουντιανής υπερπαραγωγής. Και το θερμό χειροκρότημα του κοινού ήταν αρκετό για να αποτυπώσει την εφήμερη επιτυχία του σόου που ζήσαμε.