Η κρίση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας κλιμακώνεται επικίνδυνα, επαναφέροντας για τα καλά τις δύο υπερδυνάμεις στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Μετά τις νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας, που αποφάσισε το Κογκρέσο με αιτιολογία την ρωσική εμπλοκή στις αμερικανικές εκλογές, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε να διώξει 775 αμερικανούς διπλωμάτες, από τους περίπου 1.200 που εργάζονται στη χώρα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση διπλωματικού προσωπικού που έχει σημειωθεί, αντιστοιχεί σε μέγεθος με αυτή που συνέβη λίγους μήνες μετά τη μεγάλη Ρωσική Επανάσταση του 1917.
“Περιμέναμε αρκετό καιρό ελπίζοντας πως η κατάσταση θα αλλάξει προς το καλύτερο. Ελπίζαμε σε αυτό, όμως φαίνεται πως δεν πρόκειται να συμβεί, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον”, δήλωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν σε συνέντευξή και έστειλε ένα σαφές μήνυμα στην Ουάσινγκτον: “Αποφάσισα πως ήρθε η στιγμή να δείξουμε πως στο εξής δεν θα αφήσουμε τίποτα αναπάντητο”. “Πρόκειται για μια στιγμή ορόσημα, η υπομονή του Πούτιν έχει εξαντληθεί πραγματικά,. Ανέβαλε συνεχώς τη σύγκρουση, αλλά τώρα προχωράει σε αυτήν”, έγραψε ο δημοσιογράφος Αντρέι Κολέσνικοφ, πολύ καλός γνώστης της πολιτικής του Ρώσου προέδρου, καθώς τον ακολουθεί στενά εδώ και 17 ολόκληρα χρόνια.
Η αλλοπρόσαλλη εξωτερική πολιτική του Τραμπ έχει προκαλέσει σημαντικά προβλήματα, ανατρέποντας συμμαχίες δεκαετιών και θέτοντας σε κίνδυνο την ηγεμονία των ΗΠΑ. Όμως σε αυτή την περίπτωση η κλιμάκωση δεν οφείλεται στον αμερικανό πρόεδρο. Αντίθετα ο ίδιος έχει εκφραστεί επανειλημμένα με θερμά λόγια για τον πρόεδρο της Ρωσίας, ενώ τα σκάνδαλα για τις υπόγειες σχέσεις του επιτελείου του με τη Μόσχα σκάνε κατά κύματα.
Εξαιτίας αυτών των πρωτοφανών αποκαλύψεων, η αμερικανική Γερουσία με ένα νόμο περιόρισε σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητα του Τραμπ να ελέγχει τις κυρώσεις έναντι της Μόσχας. Στον εν λόγω νόμο που ψηφίστηκε στα μέσα Ιουνίου με συντριπτική πλειοψηφία, υπήρξε διάταξη – η οποία και ανανεώθηκε με νέο νομοσχέδιο – που εμποδίζει την όποια παρέμβαση του Λευκού Οίκου για χαλάρωση, αναστολή ή τερματισμό επιβολής των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, χωρίς να έχει προηγηθεί έγκριση από το Κογκρέσο. Ο νόμος επιβεβαίωσε αυτό που εδώ και καιρό πολλοί υποστήριζαν, δημόσια ή παρασκηνιακά: Η εμπιστοσύνη στον νέο πρόεδρο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στις σχέσεις με τη Ρωσία, έχει χαθεί.
Ένα μήνα αργότερα το αμερικανικό Κογκρέσο αποφάσισε την επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, κατηγορώντας τη Μόσχα για εμπλοκή στις αμερικανικές εκλογές, αλλά και για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προσάρτηση της Κριμαίας και τις συγκρούσεις στην Ανατολική Ουκρανία. Από αναλυτές η απόφαση του Κογκρέσου αναγνωρίστηκε ως μια ισχυρή δοκιμασία για τον Ντόναλντ Τραμπ, ώστε να αποδείξει πως δεν έχει καμία επαφή με το Κρεμλίνο. Η κατάσταση περιπλέκεται καθώς από τις κυρώσεις σε βάρος ρωσικών ενεργειακών κολοσσών πλήττονται και τα συμφέροντα χωρών της ΕΕ. Βρυξέλλες και Βερολίνο δήλωσαν πως αν επιβληθούν τελικά οι εν λόγω κυρώσεις θα υπάρξει απάντηση, κάτι που έπραξε πρώτη η Μόσχα. Μάλιστα Ευρωπαίοι κατηγορούν τις ΗΠΑ πως το νομοσχέδιο με τις κυρώσεις είχε ως στόχο την προώθηση των αμερικανικών ενεργειακών συμφερόντων.
Τα μηνύματα που έρχονταν από τον Λευκό Οίκο το τελευταίο διάστημα σχετικά με την έγκριση των κυρώσεων από τον αμερικανό πρόεδρο ήταν αντιφατικά. Όμως μετά από πιέσεις και έντονη κριτική, ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται έτοιμος να τις υπογράψει τελικά. Μάλιστα ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πένς έσπευσε να στείλει και μήνυμα στη Μόσχα, το οποίο, όπως αποδείχθηκε, ήταν καταλυτικό. “Κάνουμε σαφείς τις προθέσεις μας, περιμένουμε να αλλάξει η συμπεριφορά της Ρωσίας”, δήλωσε από την Εσθονία, όπου πραγματοποιεί επίσκεψη, και πρόσθεσε: “Ο Πρόεδρος και εγώ εξακολουθούμε να ελπίζουμε πως θα δούμε μια διαφορετική συμπεριφορά από τη ρωσική κυβέρνηση στα ζητήματα της Ουκρανίας και στην υποστήριξη αδίστακτων καθεστώτων όπς το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε πως η Ρωσία θα αλλάξει τη συμπεριφορά της προς το καλύτερο”.
Το μήνυμα έφτασε στη Μόσχα και το Κρεμλίνο πέρασε στην αντεπίθεση, καθώς φαίνεται πως επί της παρούσης εγκαταλείπει τις προσδοκίες για μια στενότερη συνεργασία επί προεδρίας Τραμπ. Τώρα αμερικανός Πρόεδρος θα πρέπει να αποφασίσει την επόμενη κίνηση του, σε ένα μέτωπο που βάσει της μέχρι τώρα στάσης του μάλλον δεν επιθυμούσε να ανοίξει. Ένας “στριμωγμένος” αμερικανός πρόεδρος, είναι πάντας ένας λόγος ανησυχίας για τον κόσμο, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τον Ντόναλντ Τραμπ. Σε πρώτη φάση, όπως αναφέρει η Washington Post, κάποιες νέες κυρώσεις ως αντίποινα θα πρέπει να θεωρούνται αναμενόμενες.
