Με ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα η Ολομέλεια των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην αναστολή της εφαρμογής του νόμου 4346/2015 έως τις 29/2/2016. Όπως σημειώνει αν και η κυβέρνηση αντιλήφθηκε το πρόβλημα που προέκυψε από την συμπεριφορά των τραπεζών και εξέδωσε ερμηνευτική εγκύκλιο, αυτή δεν επιλύει το πρόβλημα. Αντιθέτως, “δημιουργεί νέα νομικά αδιέξοδα στους δανειολήπτες και τους νομικούς παραστάτες τους, αφού προβαίνει σε contra legem ερμηνεία του νόμου. Στην πράξη επιτείνει το πρόβλημα, αφού υποχρεώνει τις Γραμματείες των Ειρηνοδικείων να παραλαμβάνουν εξ υπαρχής αόριστες και άρα απορριπτέες αιτήσεις, με αποτέλεσμα χιλιάδες δανειολήπτες να στερούνται της προστασίας του νόμου και να κινδυνεύουν πλέον να απολέσουν τις κατοικίες τους.”
Ολόκληρο το κείμενο έχει ως εξής:
Με το ν.4336/2015 (ΦΕΚ Α 94/14-8-15) και εν συνεχεία με το ν.4346/2015 (ΦΕΚ Α 152/20-11-15) τροποποιήθηκε ο ν.3869/10 περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών (ν. Κατσέλη) περιορίζοντας στο ελάχιστο το πλαίσιο προστασίας της κύριας κατοικίας των δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς και εισάγοντας αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια προς τούτο.
Ως έναρξη ισχύος του αναθεωρημένου ν. Κατσέλη ορίστηκε η 01/01/2016, ενώ οι τροποποιήσεις του δεν καταλαμβάνουν τις εκκρεμείς αιτήσεις, καθώς επίσης και όσες κατατεθούν έως 31/12/2015, οι οποίες θα κριθούν επί τη βάσει του απολύτως ευνοικότερου για τους δανειολήπτες προισχύοντος νομοθετικού πλαισίου.
Ως γνωστό το αρθ. 4 παρ. 1 του ν.3869/10, ως ισχύει, ορίζει ότι για την έναρξη της διαδικασίας υπαγωγής στις διατάξεις του Νόμου, που είναι εξ ολοκλήρου δικαστική, ο οφειλέτης καταθέτει Αίτηση στο κατά τόπο αρμόδιο Ειρηνοδικείο. Η αίτηση μεταξύ άλλων πρέπει υποχρεωτικάνα αναφέρει τους πιστωτές και τις απαιτήσεις τους, αναλυόμενες κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, όπως αυτές προκύπτουν από τις αναλυτικές καταστάσεις οφειλών που υποχρεούνται οι τράπεζες να χορηγήσουν στους δανειολήπτες εντός αποκλειστικής προθεσμίας 10 εργασίμων ημερών από την υποβολή σχετικού αιτήματος από τον δανειολήπτη. Για κάθε παράβαση της ανωτέρω υποχρέωσης ο Υπουργός Οικονομίας επιβάλλει πρόστιμο που ανέρχεται από πεντακόσια έως δέκα χιλιάδες ευρώ.
Περαιτέρω, ο προσφεύγων στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου δανειολήπτης οφείλει επί ποινή απαραδέκτου, να συνοδεύει την Αίτησή του με τα δικαιολογητικά που ορίζονται στη παρ. 2 του αρθρ. 4 του νόμου, όπως αυτά εξειδικεύτηκαν με την υπ΄ αριθ. 7534/20-08-2015 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ Β’ 1794/20-08-2015), μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και οι βεβαιώσεις οφειλών των πιστωτών (σημείο η) καθώς επίσης και οι δανειακές συμβάσεις τους (σημείο θ). Τα εν λόγω έγγραφα χορηγούνται από το αντίστοιχο τραπεζικό ίδρυμα. Τις τελευταίες ημέρες 2 παρατηρείται το φαινόμενο χιλιάδες δανειολήπτες προκειμένου να προλάβουν να υποβάλουν τις σχετικές Αιτήσεις τους έως και την 31/12/2015 υπό το ισχύον ευνοικό νομικό πλαίσιο προστασίας της κύριας κατοικίας τους, αιτούνται από τα πιστωτικά ιδρύματα τη χορήγηση των εκ του νόμου βεβαιώσεων οφειλών και αντιγράφων των δανειακών συμβάσεών τους.
Δυστυχώς, όμως, τα πιστωτικά ιδρύματα με έωλες προφάσεις κωλυσιεργούν συστηματικά τη χορήγηση των ως άνω απαραίτητων εγγράφων, με αποτέλεσμα χιλιάδες συμπολίτες μας να αδυνατούν, για λόγους που δεν εξαρτώνται από τους ίδιους και δεν εμπίπτουν στη σφαίρα της ευθύνης τους, να υποβάλουν εμπρόθεσμα Αιτήσεις υπαγωγής στο Ν. Κατσέλη έως και τις 31/12/2015 με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν άμεσα με πλειστηριασμό της κύριας κατοικίας τους ή με πώληση των δανείων τους σε ξένα funds.
Χθες 23/12/15 η κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη το σχετικό πρόβλημα και προσπαθώντας να το συγκαλύψει και όχι να το επιλύσει, δια του Γ.Γ. Καταναλωτή εξέδωσε την υπ΄αριθ. 133969/οικ./22-12-2015 Ερμηνευτική εγκύκλιο του Ν.3869/2010 σχετικά με τις προϋποθέσεις κατάθεσης αιτήσεων και την ολοκλήρωση της κατάθεσής τους στα κατά τόπους Ειρηνοδικεία.
Η εγκύκλιος αυτή διατείνεται ότι δήθεν επιλύει το μείζον ζήτημα της αδυναμίας των οφειλετών να υποβάλλουν έως και την 31/12/2015 παραδεκτή και ορισμένη Αίτηση υπαγωγής στο Ν. Κατσέλη, λόγω της ανωτέρω συμπεριφοράς των τραπεζών.
Δυστυχώς, όμως, η ερμηνευτική αυτή εγκύκλιος όχι μόνο δεν επιλύει το ανωτέρω πρόβλημα, αντιθέτως δημιουργεί νέα νομικά αδιέξοδα στους δανειολήπτες και τους νομικούς παραστάτες τους, αφού προβαίνει σε contra legem ερμηνεία του νόμου. Στην πράξη επιτείνει το πρόβλημα, αφού υποχρεώνει τις Γραμματείες των Ειρηνοδικείων να παραλαμβάνουν εξ υπαρχής αόριστες και άρα απορριπτέες αιτήσεις, με αποτέλεσμα χιλιάδες δανειολήπτες να στερούνται της προστασίας του νόμου και να κινδυνεύουν πλέον να απολέσουν τις κατοικίες τους.
Χορηγεί μεν παράταση ως προς τη προσκόμιση των απαραίτητων εγγράφων στο φάκελο του δανειολήπτη που τηρείται στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, αλλά η παράταση αυτή είναι κενή περιεχομένου, αφού δεν επιλύει το βασικότερο πρόβλημα που συνίσταται στην αδυναμία του οφειλέτη να υποβάλει νομότυπη και παραδεκτή Αίτηση και να τύχει της δίκαιης κρίσης του Δικαστηρίου.
Ειδικότερα, το άνω θέμα δημιουργείται, γιατί όπως είναι γνωστό η αναφορά στην Αίτηση του δανειολήπτη των οφειλών του αναλυομένων κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, αποτελεί στοιχείο του παραδεκτού και του ορισμένου της αιτήσεώς του. Η εν λόγω ανάλυση λαμβάνει χώρα και αποδεικνύεται αποκλειστικά και μόνο με βάση τη χορηγούμενη από την τράπεζα σχετική βεβαίωση. Κατά συνέπεια η εκ των υστέρων προσαγωγή τους στις γραμματείες των Δικαστηρίων δεν θεραπεύει το απαράδεκτο και το ορισμένο της υποβληθείσας αιτήσεως, και εντεύθεν θα απορρίπτεται ως τέτοια.
Ως εκ τούτου, ζητούμε από τη Κυβέρνηση να εγκαταλείψει τους επικοινωνιακούς χειρισμούς και δώσει άμεση λύση. Αντί της συγκάλυψης διά των εγκυκλίων, οφείλει να παρέμβει άμεσα νομοθετικά αναστέλλοντας έως 29/02/2016 για λόγους ανωτέρας βίαςτην έναρξη ισχύος του αρθ. 14 Ν. 4346/2015 για όσους έχουν αιτηθεί έως και την 31/12/2015 αναλυτικές βεβαιώσεις οφειλών και αντίγραφα των δανειακών συμβάσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα. Με τον τρόπο αυτό θα διευκολυνθούν οι δανειολήπτες, που επιθυμούν να ασκήσουν την αίτηση υπαγωγής στον ν. Κατσέλη υπό το προηγούμενο ευνοϊκό γι΄ αυτούς καθεστώς και έτσι θα τους παρασχεθεί η δυνατότητα να προστατεύσουν τα σπίτια τους.