Οι επιστήμονες επέτυχαν την πρώτη εξωσωματική εγκυμοσύνη, εμφυτεύοντας επιτυχώς ένα έμβρυο ρινόκερου σε παρένθετη μητέρα, κάτι που δημιουργεί ελπίδες για διάσωση του συγκεκριμένου είδους που απειλείται άμεσα με εξαφάνιση.
Στον πλανήτη αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο δύο βόρειοι λευκοί ρινόκεροι στην άγρια φύση και ως εκ τούτου γίνονται έντονες προσπάθειες για την αναπαραγωγή του είδους.
Η εμφύτευση του εμβρύου έγινε σε νότιο λευκό ρινόκερο, υποείδος του βόρειου λευκού και το επόμενο στοίχημα για τους επιστήμονες είναι να επιτύχουν εξωσωματική και με έμβρυο βόρειου λευκού ρινόκερου.
«Είναι τεράστιο βήμα η πρώτη επιτυχημένη εμβρυομεταφορά σε ρινόκερο», δήλωσε η Σούζαν Χόλτζε, επιστήμονας του Ινστιτούτου Ζωολογίας και Άγριας Φύσης του Leibniz, στη Γερμανία, που συμμετέχει στο ευρύτερο πρόγραμμα Biorescue, ένα διεθνές κονσόρτσιουμ για τη διάσωση του συγκεκριμένου είδους. «Μετά από αυτό το επίτευγμα είμαστε πεπεισμένοι ότι θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε βόρειους λευκούς ρινόκερους με τον ίδιο τρόπο και να σώσουμε το είδος», πρόσθεσε.
Οι βόρειοι λευκοί ρινόκεροι εντοπίζονταν κατά το παρελθόν στην κεντρική Αφρική, αλλά εξαιτίας της λαθροθηρίας, εξαφανίστηκαν από την άγρια φύση.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο δύο τέτοια ζώα, θηλυκά- η Νατζίν και η κόρη της Φατού- που διαβιούν κάτω από αυστηρά μέτρα ασφαλείας σε πάρκο προστασίας στην Κένυα. Με δεδομένο ότι δεν μπορούν να αναπαραχθούν φυσιολογικά το είδος θεωρείται τεχνικά εξαφανισμένο.
Όμως οι επιστήμονες της ομάδας Biorescue εργάζονται για τη σωτηρία τους χρησιμοποιώντας τους συγγενείς νότιους λευκούς ρινόκερους. Πρόκειται για «εξάδελφο» του βόρειου λευκού ρινόκερου και έχει ικανοποιητικό πληθυσμό στην άγρια φύση, παρότι απειλείται από τους λαθροθήρες.
Το πρόγραμμα άρχισε πριν από αρκετά χρόνια και παρότι επιτεύχθηκε η εμφύτευση εμβρύου, εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετές προκλήσεις για τους επιστήμονες: από την συλλογή ωαρίων από τα βάρους δύο τόνων ζώα και τη δημιουργία των πρώτων εμβρύων στο εργαστήριο, μέχρι τον τρόπο και την επιλογή του κατάλληλου χρόνου για την εμβρυομεταφορά.
Χρειάστηκαν 13 προσπάθειες για να επιτύχουν την πρώτη βιώσιμη εγκυμοσύνη χρησιμοποιώντας τους νότιους λευκούς ρινόκερους.
«Είναι αρκετά δύσκολο σε ένα τόσο μεγάλο ζώο, γίνεται εμβρυομεταφορά στην αναπαραγωγική περιοχή που βρίσκεται σχεδόν δύο μέτρα στο εσωτερικό του ζώου», εξήγησε στο BBC η Σούζαν Χόλτζε.
Το έμβρυο παρήχθη από ωάριο από θηλυκό νότιο λευκό ρινόκερο, που ζει σε ζωολογικό κήπο στο Βέλγιο και γονιμοποιήθηκε με σπέρμα αρσενικού που βρίσκεται στην Αυστρία και στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε παρένθετη μητέρα του υποείδους νότιου λευκού ρινόκερου που βρίσκεται στην Κένυα και τελικά επιτεύχθηκε η εγκυμοσύνη.
Η τραγωδία μετά την επιτυχία και οι ελπίδες
Ωστόσο η επιτυχία κατέληξε σε τραγωδία: εβδομήντα μέρες μετά την επίτευξη της εγκυμοσύνης η παρένθετη μητέρα πέθανε επειδή προσβλήθηκε από Κλοστρίδια, ένα βακτήριο που βρίσκεται στο έδαφος.
Ο θάνατος του ζώου ήταν ένα πλήγμα για τους επιστήμονες, που διαπίστωσαν με απογοήτευση ότι η νεκρή παρένθετη μητέρα είχε στα σπλάχνα της ένα αρσενικό έμβρυο που αναπτυσσόταν σωστά και είχε 95% πιθανότητες να γεννηθεί ζωντανό.
Ωστόσο οι επιστήμονες έχουν αναθαρρήσει επειδή η τεχνική τους αποδείχτηκε σωστή και μπορεί να επιτύχουν αναπαραγωγή κατόπιν εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Οι επόμενες προσπάθειες θα γίνουν με τα 30 πολύτιμα έμβρυα που συντηρούνται σε υγρό άζωτο σε εργαστήρια στη Γερμανία και την Ιταλία.
Τα έμβρυα δημιουργήθηκαν με ωάρια από την Φατού, τη νεότερη θηλυκή που βρίσκεται στην Κένυα και σπέρμα από δύο αρσενικούς βόρειους λευκούς ρινόκερους που στο μεταξύ έφυγαν από τη ζωή.
Ωστόσο οι δύο βόρειοι λευκοί ρινόκεροι που είναι ζωντανοί δεν μπορούν να εγκυμονήσουν λόγω της ηλικίας και κάποιων άλλων προβλημάτων υγείας. Γι αυτό η εμβρυομεταφορά θα γίνει στη μήτρα παρένθετης μητέρας του υποείδους του νότιου λευκού ρινόκερου.
Οι επιστήμονες παρά τις δυσκολίες, λένε πως τελικά θα τα καταφέρουν.