Το 2002 εξέδωσα το βιβλίο ΚΡΗΤΙΚΗ ΛΑΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ. Εκεί παραθέτω 1400 παροιμίες που τις μάζεψα και από κάθε παροιμία έκανα και μια μαντινάδα. Παραθέτω όμως εκεί και κάποιες δικές μου παροιμιακές μαντινάδες, από παρατηρήσεις μου από τη ζωή, που τις έκανα εγώ παροιμίες:
Πολλές βολές ειν’ έξυπνο τον παλαβό να κάνεις
και να πασάρεις αδειανές γεμάτες για να πιάνεις
Τα λίγα να τα εκτιμάς και να τα προστατεύεις
Από τα λίγα ξεκινάς πολλά για να μαζεύεις
Έχουνε ώρες κι όρια τ’ αστεία των αθρώπω
Πρέπει να σκέφτεσαι στιγμή, περίσταση και τόπο
Τα λάθη του ο άθρωπος σε άλλους τα φορτώνει
Ετσά χαντά τη θέση του ότι την αλαφρώνει
Ο άθρωπος σαν πολεμά να φαίνεται μεγάλος
δείχνει κατωτερότητα και τονε νιώθει ο άλλος
Για να πομείνει ο άθρωπος στη θέση όπου έχει
δεν πρέπει ν’ αναπαύεται μα ταχτικά να τρέχει
(Αν είσαι πρώτος σε μια κατάσταση, αν δεν προχωρείς, οι άλλοι προχωρούνε και κάποτε θα μείνεις τελευταίος)
Ότι φοβάται ο άθρωπος και ότι του αρέσει
αυτά πιστεύει εύκολα όντε θα του τον λέσι
Αυτά τα έργα τα καλά, τα έργα τα σπουδαία
τα ‘φτιαξε αυτός που έριξε ο πρώτος την ιδέα
Η κοινωνία δε μετρά τση πράξης τα στοιχεία
Αυτό που βγαίνει σε καλό το γράφει επιτυχία
(Συχνά ένα λάθος που βγαίνει σε καλό είναι αξιέπαινο)
Η περιέργεια γεννά την αδιακρισία
ποτέ σε ξένα λήτηγα μη δίδεις σημασία
Και σαν ποθάνει ο καλός, ακόμη αυτός προσφέρνει
γιατί τα παραδείγματα μαζί του δεν τα παίρνει
Όπου είναι μίσος δυνατό κι όπου πολλή αγάπη
με θάρρος αντιστέκεσαι και δε γυρίζεις πλάτη
Είναι τ’ αθρώπου η ζωή μέρες πολλές χιλιάδες
μα μόνο μέρες, γη στιγμές, λογίζουνται μεγάλες
Στο ζόρε σου κιαμιά βολά γίνεσαι παλληκάρι
κι ούλος ο κόσμος ύστερα σε θεωρεί λιοντάρι.
Ότι στερείται ο άθρωπος αυτό υπολογίζει
μα ότι έχει μπόλικο δεν το αναγνωρίζει
Συχνά παρουσιάζομε αθρώπους για μεγάλους
μόνο για ν’ αποδείξομε μικρότητα σε άλλους
(Συχνά δεν λέμε άμεσα σε κάποιον
ότι κάπου υστερεί μα επαινούμε ένα τρίτο
που διακρίνεται σε αυτή την περίπτωση)
Από πανεπιστήμια βγαίνουνε σπουδασμένοι
κι από καλή αναθροφή οι καλλιεργημένοι
Πολλά γροικά ο άθρωπος, λιγότερα μαθαίνει
Πολλά κι απ’ όσα έμαθε δεν τα καταλαβαίνει
Όποιος δεν είναι ικανός να νοιώσει τα’ εξυπνάδες
με ούλη του την άνεση τσι λέει παλαβάδες
Συχνά τα μικροπράματα χαράσσουνε πορεία
σ’ άλλα μεγάλα πράματα που γράφουν ιστορία
Αυτός που εγεννήθηκε με δύναμη μεγάλη
Πολύ καλό, ή πολύ κακό,
στην κοινωνιά θα βάλει
(Ο δάσκαλος του Θεμιστοκλή διέκρινε
τις δυνατότητες του παιδιού και είπε
ότι αυτό το παιδί άμα μεγαλώσει, ή πολύ καλό
ή πολύ κακό θα κάνει)
Κάνει πληγή κιαμιά βολά στον πόδα το στιβάνι
Δεν το κατέχει άλλος κιανείς μα μόνο όποιος το βάνει
Τα λόγια, μερικές βολές, τρυπούνε σαν τσι μπάλες
και στσι καρδιές ανοίγουνε πληγές καλά μεγάλες
Τα λόγια όπως βγαίνουνε από αθρώπου στόμα
μιλούν τα λόγια μα μιλεί και τση μιλιάς το χρώμα
Τα λόγια απού βγαίνουν από μεγάλου στόμα
εις του λαού το άκουσμα παίρνουν σπουδαίο χρώμα.
Τα λόγια είναι υλικό που χτίζει παραμύθια
Μόνο στα έργα φαίνεται η καθαρή αλήθεια
Ούλοι το θέλουν το καλό και ούλοι το θωρούνε
λιγότεροι το νιώθουνε, μα ούλοι το μπορούν
Τα σύνορα τση αθρωιάς πολλοί τα σπαταλούνε
την αθρωπιά πολλές βολές φτηνή τηνέ πουλούνε
Για έρωντα και για φαί, κι ακόμη οντε διψούνε
ούλα τα ζωντανά τση γης κιντύνους αψηφούνε
Οντέ θα πεις «ευχαριστώ» κι όντε θα πεις «συγγνώμη»
σ’ όσους σ’ ευχαριστήσανε, τωνε χρωστείς ακόμη
Συχνά εις τσι συναλλαγές μπορεί κιανείς να σφέλνει
μα σφέλνει πλια συχνότερα όπως τονέ συφέρνει
Κανάκης Ι. Γερωνυμάκης
