Το ντοκιμαντέρ «Για την Κρήτη και την Ελευθερία: Πορεία προς την Ένωση» προβλήθηκε για πρώτη φορά στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων στο πλαίσιο της επετειακής εκδήλωσης του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», τιμώντας την 111η επέτειο από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ο Υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση.
Το ντοκιμαντέρ, διάρκειας 45 λεπτών, καταγράφει την ιστορική διαδρομή της Κρήτης από την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη (1770) έως την Ένωση με την Ελλάδα (1913). Στα γυρίσματα χρησιμοποιήθηκαν σπάνια αρχειακά υλικά από τη Βουλή των Ελλήνων, τη συλλογή Ηλία Γιαννακάκη και το αρχείο του Ιδρύματος. Εντυπωσιακές τεχνικές αναπαλαίωσης «ζωντάνεψαν» εικόνες, ενώ ξεχωριστό ενδιαφέρον προκάλεσε η προβολή άγνωστου φιλμ με την προσπάθεια Κρητικών βουλευτών να εισέλθουν στο ελληνικό κοινοβούλιο το 1912.
Στο ντοκιμαντέρ μιλούν εξέχουσες προσωπικότητες, όπως ο Roderick Beaton, ομότιμος καθηγητής του King’s College, η συγγραφέας Ρέα Γαλανάκη, η Λένα Διβάνη, πρώην καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και ο Νικόλαος Παπαδάκης-Παπαδής, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος. Το σενάριο και τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Ηλίας Γιαννακάκης, με αφηγητή τον Κωνσταντίνο Καμάρα.
Δηλώσεις Υπουργού και Τοπικών Φορέων
Ο Υπουργός Μάκης Βορίδης, σε δηλώσεις του, χαρακτήρισε τιμή την παρουσία του στις επετειακές εκδηλώσεις. «Η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα μάς δίνει την ευκαιρία να σκεφτούμε τη διαχρονική συμβολή του νησιού στην ταυτότητα, τον πολιτισμό και την ιστορία της Ελλάδας», τόνισε. Υπογράμμισε την ανάγκη να διατηρηθεί ζωντανή η συλλογική μνήμη και να υπερασπιζόμαστε τις κατακτήσεις που επιτεύχθηκαν με αγώνες.
Ο Δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης επισήμανε τη σημασία της επετείου, λέγοντας πως «αναδεικνύει τη σπουδαία προσωπικότητα του Ελευθερίου Βενιζέλου» και πρόσθεσε ότι το ντοκιμαντέρ αποτελεί ευκαιρία «να εμπνευστούμε από τα παραδείγματα που εθνάρχη και να τα συσχετίσουμε με τις προκλήσεις του σήμερα».
Αναγόρευση Εταίρων και Συμβούλιο του Ιδρύματος
Μετά την προβολή, πραγματοποιήθηκε η αναγόρευση του μουσικού Γιώργου Καλούση και του ζεύγους Μιχάλη και Μαρτίνας Κρασάκη σε Εταίρους του Ιδρύματος. Ο κ. Καλούσης δώρισε στο Ίδρυμα αντίγραφα φωτογραφιών της Έλενας Βενιζέλου, καθώς και χειρόγραφα και αυτόγραφα της. Το ζεύγος Κρασάκη πρόσφερε πρωτότυπα έργα, όπως μια αργυροτυπία της φωτογράφου Νέλλης με πορτρέτο του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Νωρίτερα, στα γραφεία του Ιδρύματος, πραγματοποιήθηκε συμβούλιο υπό τον Πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Τασούλα, ο οποίος συμμετείχε διαδικτυακά. Ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος, Νικόλαος Παπαδάκης, ανέφερε πως συζητήθηκαν οι δράσεις του Ιδρύματος, με τον κ. Τασούλα να αναγνωρίζει την ποιότητα του έργου του. Επισημάνθηκε η σημασία της επικείμενης αναγόρευσης του Ιδρύματος ως «Πολιτιστικού Ιδρύματος Κορυφαίου Θεσμού της Ακαδημίας Αθηνών» στις 19 Δεκεμβρίου.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής υπογράμμισε την ανάγκη στήριξης του Ιδρύματος για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, λέγοντας πως «σε μια περίοδο αναθεωρητισμού, η αλήθεια της ιστορίας αποτελεί ασπίδα απέναντι στη διαστρέβλωση».
