Η πανδημία του κορωνοϊού βυθίζει κατά τον Πασκάλ Μπρυκνέρ την Ευρώπη σε μια de facto παρακμή, πρώτη συνέπεια της οποίας είναι το τέλος του γερμανικού δόγματος των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
Όπως αναφέρει ο διάσημος Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας σε συνέντευξή του στη βελγική εφημερίδα Le Soir, αρχικά αντιμετώπισε με δυσπιστία -«μεταξύ σκεπτικισμού και έκπληξης»- την εμφάνιση της πανδημίας του κορωνοϊού.
«Στην αρχή δεν το πίστευα κι έπειτα άρχισα να το παίρνω στα σοβαρά: οι άνθρωποι σταμάτησαν να αγκαλιάζονται, σταμάτησαν τις χειραψίες, δεν βγαίνουν έξω για δείπνο, τα καταστήματα είναι άδεια. Στην πραγματικότητα το βιώνουμε με καθυστέρηση: λέμε “δεν είναι δυνατόν, είναι ένας εφιάλτης, ένα κακό όνειρο”, αλλά γνωρίζουμε άτομα γύρω μας που πέφτουν ο ένας μετά τον άλλο».
O Μπρυκνέρ θυμάται ότι έχει ξαναζήσει με τους γονείς του τέτοιες καταστάσεις με διάχυτο το φόβο στην κοινωνία στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ή στη διάρκεια του πολέμου της Αλγερίας (1954-1962 μεταξύ της Γαλλίας και των αλγερινών κινημάτων ανεξαρτησίας), όταν έτρεχε ο κόσμος σε καταστήματα από το φόβο μιας μεγάλης καταστροφής. Και θεωρεί ότι «το βιβλίο που περιγράφει καλύτερα τη σημερινή κατάσταση» με την πανδημία του κορωνοϊού είναι «Η Πανούκλα» (1947) του Αλμπέρ Καμύ: «η ζωή του ανθρώπου απειλείται από έναν βάκιλο, που φεύγει στο τέλος, αλλά θα επανέλθει»…
Μπρικνέρ: Αντιδρούμε με ακομπλεξάριστο αυταρχισμό όπως οι Κινέζοι
Απαντώντας στο σχόλιο της Βελγικής εφημερίδας ότι «δεν χάνουμε τον ύπνο μας που πεθαίνουν άνθρωποι από ενδημικές ασθένειες σε άλλα μέρη του κόσμου» ο Μπρυκνέρ αναφέρει ότι «για να σε αγγίξει ο πόνος του άλλου πρέπει να αγγίξει και εσένα. Αλλά αυτός ο εγωισμός, που είναι αναπόσπαστο στοιχείο του καθενός μας υποχωρεί καθώς οι ασθένειες μεταναστεύουν με τη σειρά τους. Η ελονοσία βρίσκεται προ των πυλών της Ιταλίας και της νότιας Γαλλίας λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ο κορωνοϊός προέρχεται από την Κίνα και αντιδρούμε όπως οι Κινέζοι μ’ έναν αποενοχοποιημένο, ακομπλεξάριστο αυταρχισμό. Διάβασα ότι Κινέζοι ειδικοί πήγαν στην Ιταλία για να παράσχουν στους Ιταλούς την τεχνογνωσία που τους λείπει… Έχουμε περάσει σ’ έναν άλλο κόσμο…»
«Αυτό που βιώνουμε είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για την παγκοσμιοποίηση, αλλά ίσχυε και άλλοτε. Οι μεγάλοι λοιμοί έφθαναν με τα καράβια. Το φαινόμενο επιταχύνθηκε με την “συμπύκνωση” της ανθρωπότητας: τα σημεία επαφής πολλαπλασιάζονται και μαζί τους και τα σημεία μολύνσεων. Τα ταξίδια δέχονται σήμερα [με την πανδημία] πλήγμα, αφού ο καθένας κλείνεται σπίτι του. Αλλά όλος ο κόσμος βιάζεται να ξαναρχίσει το μεγάλο όργιο των μετακινήσεων. [Νιώθουμε ότι] το να είσαι περιορισμένος στο σπίτι του, είναι σαν να είσαι ανάπηρος ή πολύ ηλικιωμένος, που περιμένει το τέλος της ζωής του»…, σχολιάζει σαρκαστικά.
«Ο Τραμπ αντιδρά πανικόβλητος – φοβάται μη χάσει την επανεκλογή του λόγω του κορωνοϊού»
Σχολιάζοντας την πρόσφατα απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να κλείσει τα σύνορα των ΗΠΑ στους Ευρωπαίους ο Πασκάλ Μπρυκνέρ σχολιάζει ότι «είναι ένας τρόπος να περάσει το μήνυμα ότι όλοι οι ξένοι θεωρούνται ως ιοί. Κατά βάθος πρόκειται για μια πολύ αμερικάνικη αντίδραση. Ήδη στους ιδρυτές των ΗΠΑ ήταν ορατή αυτή η επιθυμία να ξεφύγουν από την μισαλλοδοξία των ακάθαρτων Ευρωπαίων. Η Αμερική οικοδομήθηκε ενάντια στην Ευρώπη. Κατ’ εμέ η στάση του Τραμπ είναι κατ’ αρχάς εκείνη ενός πανικόβλητου ανθρώπου που υποτίμησε στην αρχή το φαινόμενο και τώρα συνειδητοποιεί ότι μπορεί να του στοιχίσει την επανεκλογή του αν πολλαπλασιαστούν οι νεκροί».
«Ο κορωνοϊός φέρνει το τέλος του γερμανικού δόγματος των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών»
Ο Γάλλος φιλόσοφος θεωρεί ότι βιώνουμε τώρα μια περίοδο πτώσης, όπως επιθυμούν ορισμένοι εξτρεμιστές οικολόγοι: «Θα ανατραπούν όλα αυτά με το τέλος της επιδημίας ή θα βρουν τη νομιμοποίησή τους ορισμένες καταστροφικές ιδέες από το γεγονός ότι εξαφανίστηκε εδώ και δύο μήνες το νέφος της ρύπανσης πάνω από την Κίνα; Θα δούμε. Αν επιβεβαιωθεί ότι οι Κινέζοι έχουν ήδη βγει από την κρίση, αυτό θα πει ότι όσο εύθραυστες κι είναι οι κοινωνίες μας, έχουν τα μέσα για να ανακάμψουν…»
Και καταλήγει: «Εκείνο που μου έκανε εντύπωση στο [πρόσφατα] διάγγελμα του Εμανουέλ Μακρόν είναι η ιδέα ότι πρόκειται να βασιστούμε στην κατάρρευση της οικονομίας για να ξεκινήσουμε από νέα βάση. Δηλαδή χρησιμοποιώντας το όπλο του χρέους. Δεν είναι διόλου παράλογο: πολλοί οικονομολόγοι έχουν υποστηρίξει εδώ και καιρό την ιδέα της αναθέρμανσης της οικονομίας με χρέη. Χωρίς δισταγμούς ο Μακρόν έκανε το βήμα για χρέη εκατοντάδων δισεκατομμυρίων. Κι αυτό είναι νέο! Ο κανόνας του 3% (σχέση χρέους προς ΑΕΠ) που είχε θεσπίσει η Γερμανία έχει παρέλθει. Είναι το τέλος του γερμανικού δεσποτισμού στην Ευρώπη του Μάαστριχτ. Καθώς η Γερμανία βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση κι επιπλέον σημειώνεται εκεί μια αναβίωση του ναζισμού, η Φράου Μέρκελ δεν εισακούγεται πλέον ως Μαντείο»…