Γράφει ο Γρ. Γιάννης Θ. Πολυράκης
Γεωπόνος – Συγγραφέας
Εκείνα τα χρόνια της δεκαετίας του’ 50, σε κάθε σπίτι στο μικρό βοσκοχώρι υπήρχε και ένας γάιδαρος (και δύο σε κάποια σπίτια), υποζύγιο απαραίτητο για όλες τις ανάγκες της οικογένειας. Δεν έλειπε και από το σπίτι του μικρού Γιάννη ένας μαυροκάστανος γαϊδαράκος, ήρεμος και υπομονετικός, με μια βαθιά (επουλωμένη) ουλή στα αριστερά καπούλια, απομεινάρι ενός “καυγά” με έναν άλλο αρσενικό γαϊδαράκο, σαν δεν έλειπαν και οι καυγάδες μεταξύ των συμπαθών όσο και πολυάριθμων τετράποδων στο χωριό. Εξάλλου, τα χρόνια εκείνα δεν υπήρχαν ιδιαίτεροι στάβλοι στα φτωχόσπιτα. Τα γαϊδούρια ήταν ελεύθερα στην απέραντη εξοχή και στα χωράφια του χωριού, και πολλά βράδια αντηχούσαν ολονυχτίς τα ποδοβολητά και τα γκαρίσματά τους…Μια “κοινωνία” τετράποδων, σε πλήρη ανάπτυξη…
`Ηταν η συμπάθεια του μικρού βοσκού ο γαϊδαράκος αυτός και με ιδιαίτερη χαρά τον πήγαινε για πότισμα στα πηγάδια. Όταν λοιπόν έπαιρνε τη σχετική εντολή από τη μάνα, έπαιρνε το τσίγκινο σιγκλί*, και πήγαινε να τον βρει στην εξοχή όπου βοσκούσε λεύτερος, καθώς το πατρικό σπίτι βρισκόταν στο δυτικό άκρο του χωριού.
Εκείνος, σαν έβλεπε το μικρό “φίλο” του, άρχιζε ένα ελαφρύ τρέξιμο. Τρέχοντας σαν αγρίμι ο μικρός κάθετα με την πορεία του τετράποδου, πετιόταν σαν αίλουρος στην πλάτη του. Κάποιες φορές, ήταν τόση η ορμή του, που έπεφτε στην άλλη πλευρά.
Όταν τον καβαλούσε, περνούσε το σχοινί του σιγκλιού γύρω από τον λαιμό του γαϊδαράκου και άρχιζε να τον οδηγεί προς τα πηγάδια. Όταν έφταναν, ο μικρός Γιάννης είχε ένα ιδιότυπο τρόπο “φρεναρίσματος” του γαϊδαράκου: Τέντωνε τα ποδαράκια του και τα έβαζε ανάμεσα από τα μπροστινά πόδια του τετράποδου. Στη συνέχεια, έστρεφε τις γυμνές πατούσες του, την μεν δεξιά προς τα δεξιά και την δε αριστερή προς τα αριστερά, μπλοκάροντας τα αντίστοιχα πόδια του γαϊδαράκου. Εκείνος σταματούσε απότομα και ο μικρός καβαλάρης ξεπέζευε, τραβούσε νερό από το πηγάδι και ο γαϊδαράκος το ρούφαγε με βουλιμία από το τσίγκινο σιγκλί… Κι έτσι κυλούσε ο καιρός στο βοσκοχώρι…
…Κάποια μέρα, ο γαϊδαράκος χάθηκε. Τον έψαξε ο μικρός στη γνωστή εξοχή που βοσκούσε αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, τον έψαξαν και τα αδέρφια και ο πατέρας… Άφαντος!
…Πέρασαν μέρες… Ο πατέρας κάποια μέρα πληροφορήθηκε, ότι τον είχε “απαγάγει” κάποιος αγρότης από το παραδίπλα χωριό. Πήγε ο πατέρας, τον βρήκε. Εκείνος, επέμενε ότι ο γαϊδαράκος ήταν… δικός του! Και το σημάδι στα καπούλια; Αμετάπειστος ο κοντοχωριανός. Και ο πατέρας, μην έχοντας άλλη επιλογή και έχοντας εξασφαλίσει αρκετούς μάρτυρες από το χωριό για την ιδιοκτησία του ζώου, υπέβαλε μήνυση στον “άρπαγα”! Το δικαστήριο (Ειρηνοδικείο) ορίστηκε μετά από έξη μήνες. Και ο πατέρας, βάλθηκε υπομονετικά να αναμένει την ημέρα της δίκης, έχοντας τη σιγουριά για την ευνοϊκή για εκείνον έκβασή της…
Φαίνεται όμως ότι ο γαϊδαράκος, είτε επειδή δεν περνούσε καλά στο νέο αφεντικό, είτε επειδή ήθελε να εκφράσει τη δική του… ετυμηγορία στη διαμάχη των δύο αφεντάδων του και μην αναμένοντας την όποια ετυμηγορία του Δικαστηρίου, κατάφερε να λυθεί, και κάποιο πρωί, έκανε την εμφάνισή του…στην αυλή του σπιτιού του μικρού Γιάννη, γκαρίζοντας δυνατά, θριαμβευτικά λες. Τον υποδέχτηκε ο μικρός και τα αδέρφια με τους γονείς, με χαρά. Η αλήθεια είναι ότι το αγαπούσαν το ζώο αυτό το ήρεμο, το υπομονετικό, το υπάκουο.
…Και όταν ήρθε η ώρα της δίκης στο τοπικό Ειρηνοδικείο της Επαρχίας, ο Ειρηνοδίκης γελαστός, ανακοίνωσε την ετυμηγορία του:
«Ο γαϊδαράκος με πρόλαβε και απέδωσε τη Δικαιοσύνη εκφράζοντας τη δική του ετυμηγορία, με την αυθόρμητη επιστροφή του στο σπίτι στο οποίο ανήκε, ας ήταν αρκετά μακριά…`Ηταν όμως το σπίτι των φυσικών αφεντικών του»!
Και ο πατέρας του μικρού Γιάννη δεν επέμεινε στη δίωξη του “άρπαγα” μιας και είχε ξανά το γαϊδαράκο του, ο οποίος είχε αποδώσει το δίκαιο και το σωστό, στην περίσταση!
Πέτρινα χρόνια σε πέτρινο τόπο…
* σιγκλί (ντοπιολαλιά)= τσίγκινος κουβάς σε σχήμα κόλουρου κώνου