Πνευματικό Ημερολόγιο (Σημειώσεις για τον 21ο αιώνα): ΜΑΞ ΠΛΑΝΚ – ΒΕΡΝΕΡ ΧΑΪΖΕΜΠΕΡΓΚ

Επιμέλεια – Κείμενα: Στρατής Παπαμανουσάκης

ΜΑΞ ΠΛΑΝΚ – MAX PLANCK
(Κίελο 1858 – Γκέτινγκεν, Κάτω Σαξονία 1947)
Διάσημος γερμανός φυσικός, καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κιέλου και Βερολίνου, βραβείο Νόμπελ φυσικής 1918. Μελέτησε τις συνθήκες θερμικής ισορροπίας της ηλεκτρομα-γνητικής ακτινοβολίας, διατυπώνοντας την υπόθεση ότι οι ανταλλαγές ενέργειας πραγμα-τοποιούνται με ασυνεχή τρόπο και κατά ακέραια πολλαπλάσια στοιχειωδών ποσών (κβάντα), εισάγοντας την παγκόσμια σταθερά του Πλανκ (h=6,625.10-27 εργιοδευτερόλεπτα). Η θεωρία αυτή αποτέλεσε τη βάση της κβαντικής θεωρίας και διαμόρφωσε την εξέλιξη της νεότερης φυσικής.
Έργα: Vorlesungen über thermodynamik (1897), Entropy and temprature of radiant heat, (1900), On the law of distribution of energy in the normal spectum (1901).
Βιβλιογραφία: Rosenthal-Schneider, IIse reality and scientific truth: Discussions with Einstein, Von Lawe and Planc, 1980, J.L. Heibron, The dilemmas of an upright man, Max Planck and the fortunes of german science, 2000, Helge Kragh, Max Planck the reluctant revolutionary, 2000, Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, Βικιπαίδεια.

ΒΕΡΝΕΡ ΧΑΪΖΕΝΜΠΕΡΓΚ – WERNER HEISENBERG
(Κίελο 1858 – Γκέτινγκεν, Κάτω Σαξονία 1947)
Περίφημος γερμανός φυσικός, καθηγητής στα Πανεπιστήμια Λειψίας, Βερολίνου και Γκέτινγκεν, βραβείο Νόμπελ φυσικής 1932, από τους θεμελιωτές της κβαντικής θεωρίας. Το έργο του στην ατομική και πυρηνική φυσική, στον σιδηρομαγνητισμό και στη δομή του πυρήνα, συντέλεσε αποφασιστικά στην ανάπτυξη της σύγχρονης κβαντομηχανικής. Η περίφημη αρχή της απροσδιοριστίας του Χάιζενμπεργκ (1927) επέφερε σημαντικές ανα-ταράξεις στον κόσμο της φυσικής και της φιλοσοφίας.
Έργα: Θεωρία του σιδηρομαγνητισμού (1928), Οι φυσικές αρχές της θεωρίας των κβάντων (1930), Η θεωρητική βάση για την παραγωγή ενέργειας από τη διάσπαση ουρανίου (1942), Μεταβολές στα θεμέλια της επιστήμης της φυσικής (1958), Φιλοσοφικά προβλήματα της πυρηνικής επιστήμης (1966), Φυσική του πυρήνος του ατόμου (1970), Κβαντική θεωρία και φιλοσοφία (1979), Φιλοσοφικά προβλήματα της κβαντικής φυσικής (1979), Φυσική και φιλοσοφία (1980), Συνάντηση με τον Αϊνστάϊν.
Βιβλιογραφία: [Έκδ. W. Blum – H.P. Dürr – H. Resenberg, Gesammelte Werke, (1984-1989)], E. MacKinnon, Heisenberg, Models and the rise of quantum mechanics, 1977, D. Cassidy, Uncertainty, The life and science of Werner Heisenberg, 1992, P. Rose, Heisenberg and the nazi atomic bomb, 1998, D. Cassidy, W. Heisenberg, A bibliography of his writings, 2001, J. Bernstein, Heisenberg and the critical mass, 2002, Horst Kant, Werner Heisenberg and the german uranium project, 2002, Εγκυκλοπαιδεία Πάπυρος – Λαρούς, Βικιπαίδεια.
ΚΕΙΜΕΝΑ: XΑΪΖΕΝΜΠΕΡΓΚ, ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ