Τουρισμός προσαρμοσμένος στα δεδομένα του Ν. Χανίων σε σχέση και με τους άλλους πυλώνες ανάπτυξης. Ο Αντώνης Παπαδεράκης, μέλος της Ν.Ε. Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της επιτροπής προγράμματος του κόμματος, μίλησε στη διαβούλευση που έγινε σε κεντρικό ξενοδοχείο της πόλης, παρουσία των φορέων του τουρισμού του νομού, τονίζοντας ότι στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η τόνωση του οικοτουρισμού και το η σύνδεση του τουρισμού με τις τοπικές ιδιαιτερότητες, την κουλτούρα και τον πολιτισμό της Κρήτης.
Πριν την πραγματοποίηση της κεντρικής διαβούλευσης στα Χανιά στις 17 Δεκεμβρίου, είχαν προηγηθεί και άλλες διαβουλεύσεις σχετικές με τον τουρισμό, τοπικά στους Δήμος Πλατανιά, Καντάνου, Σελίνου και Αποκόρωνα αλλά και στην Αθήνα και Ηράκλειο.
Ακολουθούν επιλεγμένα αποσπάσματα της εισήγησης Αντώνη Παπαδεράκη όπου παρουσιάζονται οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τον τουρισμό στα Χανιά:
Τι είπε ο Αντώνης Παπαδεράκης στην Εσπερίδα για τον τουρισμό στα Χανιά
Ως ΣΥΡΙΖΑ Χανίων έχουμε ανοίξει πλέον ένα σημαντικό δίαυλο επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με τους φορείς του τουρισμού. Με τους εργαζόμενους, και επιχειρηματίες του χώρου, με σχετικούς Οργανισμούς και Φορείς Δημόσιου συμφέροντος.
Είναι σημαντικό για μας και ελπίζουμε να είναι χρήσιμο και για το τόπο μας.
Η αποψινή Εσπερίδα είναι ένας ακόμα σταθμός στη προσπάθεια διαμόρφωσης του κυβερνητικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για το τουρισμό και σε γενικότερο πλαίσιο αλλά και ειδικότερα στα Χανιά.
Είναι μια διαδικασία προγραμματικής συνδιαμόρφωσης και όχι εκλαΐκευσης ειλημμένων αποφάσεων.
Μιλήσαμε με πολλούς εκπροσώπους και πρόσωπα του χώρου πριν διατυπώσουμε τις βασικές προσεγγίσεις μας για το τομέα.
Αυτό γιατί ξέρουμε ότι, και τα πιο λεπτομερή σχέδια λίγο καθορίζουν την εξέλιξη των πραγμάτων αν δεν εμπνέουν ευρύτερες ομάδες ανθρώπων, αν δεν αποτελούν κοινώς αποδεκτά πλαίσια συντονισμένων δράσεων και ενεργειών.
Η προσπάθεια διαβούλευσης συνεπώς θα είναι συνεχής και ελπίζουμε σύντομα να δημιουργηθούν οι πολιτικές προϋποθέσεις ώστε να υποστηρίζεται και από παράλληλες κυβερνητικές πρωτοβουλίες κοινωνικού διαλόγου και υποστήριξης για την υλοποίηση των αναγκαίων πολιτικών και περεμβάσεων.
Θα σταθώ σε μερικά βασικά ζητήματα από όσα αναφέρονται στην εισήγηση που έχετε υπόψη.
1. Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΟΥΤΕ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΟΠΩΣ ΣΗΜΕΡΑ
Ο τουρισμός δεν ήταν αυτό που βλέπουμε σήμερα ούτε στο μέλλον θα είναι έτσι. Είναι βέβαιο ότι θα αλλάξει .
Αναδεικνύεται η ανάγκη ο προβληματισμός και οι παρεμβάσεις μας να έχουν στόχο την επίδραση στην εξέλιξη του φαινομένου με σαφείς κατευθύνσεις και στόχους: Την οικολογική ισορροπία, την διατήρηση και ανάπτυξη των πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων και την κοινωνική πρόοδο μέσω της βελτίωσης του επιπέδου ζωής και διαβίωσης των ανθρώπων.
2. ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΟΝΑΣ Η ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ;
Είναι προφανής νομίζω η διαπίστωση ότι η ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα μας δεν συνοδεύτηκε από προσπάθειες ενδυνάμωσης και ανάπτυξης της συνολικής παραγωγικής ικανότητας της χώρας και δημιουργίας προϊόντος με υψηλή προστιθέμενη αξία μέσω της αλληλεπίδρασης του τουρισμού με άλλους παραγωγικούς κλάδους της Οικονομίας. Δημιουργούνται μάλιστα σοβαροί κίνδυνοι μονοκαλλιέργειας. Δεν αναπτύχθηκε στη βάση χωροταξικού σχεδιασμού, υλοποίησης βασικών έργων περιβαλλοντικής προστασίας και ανάπτυξης διεθνών δικτύων ,εγχώριων συμφερόντων ,για τη προώθηση και τη μεταφορά επισκεπτών.
Ο ελληνικός τουρισμός κινείται χρόνια τώρα αποκλειστικά στο μοντέλο του ήλιος και θάλασσα με αποτέλεσμα να παρουσιάζει έντονα τα χαρακτηριστικά της εποχικότητας και της χωρικής συγκέντρωσης με στοιχεία κορεσμού ή και υπερκορεσμού σε ορισμένες περιοχές.
Ο εγκλωβισμός στην αριθμητική των αφίξεων-διανυκτερεύσεων χωρίς τη παράλληλη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του τουριστικού τομέα, δημιουργεί κινδύνους δυσάρεστων εκπλήξεων στο μέλλον.
Πολύ περισσότερο δε ,αν λάβουμε υπόψη τη μονοπωλιακή εξάρτηση στο τομέα κρατήσεων – μεταφορών και τη γενικότερη ευαισθησία του τουρισμού σε ευρύτερες οικονομικές και γεωπολιτικές μεταβολές.
3. ΕΧΟΥΜΕ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ;
Αναμφίβολα ΝΑΙ!!
Για τον ΣΥΡΙΖΑ ο Τουρισμός αποτελεί ένα τομέα σημαντικής βαρύτητας για την Ελλ. Οικονομία του οποίου την ανάπτυξη εντάσσει στο συνολικό σχέδιο για τη ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ της χώρας.
Ο πυρήνας της τουριστικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο βιώσιμο τουρισμό και την ήπια Τουριστική Ανάπτυξη με βασικές αρχές:
Την προστασία της φύσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Την εφαρμογή πρακτικών τήρησης της φέρουσας ικανότητας των προορισμών. Τη τόνωση της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας με τη μέγιστη δυνατή διάχυση του παραγόμενου πλούτου και την ενίσχυση θεματικών μορφών τουρισμού που έχουν χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Τη στήριξη επενδύσεων που πληρούν κριτήρια περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, αισθητικής ,ανάδειξης πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, στήριξης της εργασίας και της προσωπικής συμμετοχής του επενδυτή στην επιχείρηση. Την στήριξη και ανάπτυξη της μικρής και μικρομεσαίας επιχείρησης .
Για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής στο γενικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ έχουν μορφοποιηθεί συγκεκριμένες δεσμεύσεις και μέτρα γενικού χαρακτήρα και αναφέρονται στην αναγκαία ανάσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στη φορολογική δικαιοσύνη και στην επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας αλλά και ειδικότερα για το τουριστικό τομέα προτείνονται μέτρα πολιτικής και λειτουργικές ρυθμίσεις που αναφέρονται στην εισήγηση και στο σχετικό παράρτημα που έχουμε επισυνάψει με βασικές εξ αυτών:
Τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και το Δημόσιο με τρόπο ώστε το σύνολο των δόσεων να μην ξεπερνά το 1/3 του πραγματικού εισοδήματος. Την επαναφορά του αφορολόγητου στις 12.000 € για όλους και τη θεσμοθέτηση απλού και σταθερού φορολογικού συστήματος και καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Την ίδρυση αναπτυξιακής τράπεζας , τράπεζας ειδικού σκοπού και στήριξη των Συνεταιριστικών. Την απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης αδειών λειτουργίας των επιχειρήσεων και την ενίσχυση του Προγ. Δημοσίων Επενδύσεων. Την επανεξέταση –με επιδίωξη την ακύρωση-των διαγωνισμών ή των τυχόν σχετικών συμβάσεων της παραχώρησης εκμετάλλευσης των Περιφερειακών Αεροδρομίων και την επαναφορά τους υπό Δημόσιο έλεγχο.
Τη ταχεία προώθηση και έγκριση χωροταξικών και διαχειριστικών σχεδίων και τη δημιουργία φορέων διαχείρισης σε ευαίσθητα οικοσυστήματα.
Την αναμόρφωση, απλοποίηση και κωδικοποίηση, όπου απαιτείται, της νομοθεσίας για τις ειδικές ή θεματικές μορφές τουρισμού.
Την διαφοροποίηση των κριτηρίων για την ένταξη επιχειρήσεων στον Επενδυτικό Νόμο στη κατεύθυνση της στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της ενίσχυσης των επενδύσεων στο τουρισμό κύρια σε τομείς αναβάθμισης υφιστάμενων μονάδων και με κριτήρια κοινωνικής ανταποδοτικότητας , περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, δικτύωσης και διασύνδεσης.
Την ανασύσταση του Μητρώου εργαζομένων των Τουριστικών επιχειρήσεων και αυστηροποίηση του έλεγχου και των ποινών για παράνομη ή ανασφάλιστη εργασία με ανασυγκρότηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας.
Τη δημιουργία Δημόσιας θεματικής Εκπαιδευτικής Δομής τουρισμού εποπτευόμενης από το Υπ. Παιδείας διετούς φοίτησης για όλα τα σχετικά με το τουρισμό επαγγέλματα και την δημιουργία Πανεπιστημιακού Τμήματος Τουρισμού στα πλαίσια των Δημόσιων ΑΕΙ, μετά από την απαραίτητη προετοιμασία σε επίπεδο προγράμματος Σπουδών, κατάλληλων υποδομών και διδακτικού προσωπικού.
Την επαναλειτουργία των αντίστοιχων σχολών ξεναγών με πιστοποίηση και επαγγελματική κατοχύρωση του επαγγέλματος και των ειδικών ξεναγών που σήμερα υπάρχουν.
4. Ο ΧΑΝΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ.
Τα Χανιά είναι ο ιδανικός τόπος για την ολόπλευρη εφαρμογή της παραπάνω στρατηγικής. Τα πολυποίκιλα φυσικά ,παραγωγικά, πολιτιστικά χαρακτηριστικά του ν. Χανίων προσδίδουν στη περιοχή ισχυρά στοιχεία διαφοροποιησιμότητας για την ανάδειξη της περιοχής ως προορισμό που προσφέρει επιλογές σε κάθε εποχή του χρόνου, πολλαπλούς εναλλακτικούς ταξιδιωτικούς συνδυασμούς και ποικιλομορφία τουριστικών προϊόντων και εμπειριών.
Η ανταγωνιστικότητα του Χανιώτικου τουρισμού δεν βρίσκεται στη συμπίεση τιμών και στα υποβαθμισμένα τουριστικά πακέτα all-inclusive. Ούτε στην ποιοτική υποβάθμιση των υπηρεσιών που μεσοπρόθεσμα θα απαξιώσουν το φυσικό και πολιτισμικό κεφάλαιο της περιοχής και θα ακυρώσουν αυτό το οποίο σήμερα, και όχι άδικα, θεωρούμε ότι είναι υψηλής αξίας.
Μπορούμε να στοχεύσουμε:
1.Στην αύξηση του αριθμού των επισκεπτών κυρίως μέσω της επέκτασης της τουριστικής περιόδου η οποία σε μεγάλο βαθμό συσχετίζεται ,με την ανάπτυξη των ειδικών θεματικών μορφών τουρισμού, τη δυνατότητα επέκτασης της περιόδου πτήσεων εξωτερικού , τη τόνωση του εσωτερικού τουρισμού και του τουρισμού πόλης με άξονα τη Παλιά Πόλη των Χανίων.
2. Στην αύξηση των τουριστικών εσόδων και της διάχυσης του οικονομικού οφέλους στη τοπική κοινωνία. Με τη ποιοτική αναβάθμιση και αξιοπιστία του τουριστικού προϊόντος, τη διασύνδεση με τους άλλους τομείς της τοπικής οικονομίας. Με τη στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στο τουρισμό και τη εφαρμογή νέου θεσμικού πλαισίου και κανόνων στήριξης της εργασίας και των εργαζομένων στο τουρισμό
Για την υλοποίηση της παραπάνω στρατηγικής και επίτευξη των στόχων θεωρούμε σημαντικό πλεονέκτημα ,πέρα όσων αναφέρθηκαν ,και τους ανθρώπους του τόπου μας , ιδιαίτερα τους νέους οι οποίοι σε μεγάλο μέρος διαθέτουν επιστημονική γνώση και ανεπτυγμένες δεξιότητες. Τη παρουσία και δραστηριότητα των Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων .Κυρίως όμως την αντανάκλαση του φυσικού , ιστορικού και πολιτιστικού πλούτου της περιοχής στη ψυχοσύνθεση όλων των κατοίκων πράγμα που αποτελεί πρωτογενές στοιχείο μιας τοπικής ιδιαιτερότητας και συνθήκη για τη δημιουργία περιβάλλοντος φιλοξενίας για τον κάθε επισκέπτη. Χωρίς υποκρισία ,αλλά με αυθεντικότητα . Χωρίς δουλικότητα , αλλά με επαγγελματισμό και ειλικρινή σεβασμό . Με αγάπη και περηφάνια για το τόπο που ζούμε και αγωνιζόμαστε να τον κάνουμε καλύτερο. Πρώτα απ’ όλα για να τη δική μας τέρψη και ευζωία. Ίσως αυτό να είναι και το πιο αυθεντικό και ανεκτίμητο στοιχείο του τουριστικού μας προϊόντος. Αυτό δημιουργεί και τη βασική οδό μέσω της οποίας οι επισκέπτες θα γνωρίσουν, θα εκτιμήσουν και θα σεβαστούν το τόπο και τη χώρα μας.
Η προώθηση της παραπάνω στρατηγικής προτείνουμε να στηριχτεί σε 4 ειδικούς άξονες τοπικών πολιτικών και δράσεων εναρμονισμένων και συμπληρωματικών με το γενικό πλαίσιο της Εθνικής και Περιφερειακής τουριστικής πολιτικής.
1ος Ανάπτυξης και συντήρησης Τοπικών Υποδομών
Υποδομών Διαχείρισης Περιβάλλοντος:
- Βιολογικοί Κισάμου-Παλαιόχωρας-Γεωργιούπολης.
- Επιτάχυνση της εκπόνησης και έγκρισης των χωροταξικών μελετών (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ) που αποτελούν τα καθοριστικά εργαλεία ανάπτυξης με βάση τη φέρουσα ικανότητα των περιοχών.
- Διαχειριστικός φορέας και εφαρμογή αντίστοιχων ΕΠΜ σε ευαίσθητα οικοσυστήματα και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με προτεραιότητα σε Γραμβούσα, Ελαφονήσι και λίμνη Αγυιάς.
- Μικρά έργα Βιολογικής διαχείρισης υγρών αποβλήτων σε ορεινούς ή ημιορεινούς τουριστικούς προορισμούς(Σούγια-Σφακιά κτλ).
- Πλήρης κάλυψη με προσπάθεια αναβάθμισης των λειτουργικών αναγκών και μέτρων κάθε είδους προστασίας του Εθν. Δρυμού της Σαμαριάς .Μέριμνα για τη διαφύλαξη και διαχείριση των άλλων επισκέψιμων φαραγγιών.Μέτρα για την ορθολογική διαχείριση του νερού και προώθηση εφαρμογών και μεθόδων εξοικονόμησης και ανακύκλωσης.
Υποδομών εισόδου και πρόσβασης:
- Συνδετήριοι δρόμοι Αεροδρομίου –ΒΟΑΚ-πόλη Χανίων.
- Κάθετος άξονας Καλουδιανά-Έλος-Ελαφόνησος.
- Συντήρηση επαρχιακού δικτύου με προτεραιότητα στην ενίσχυση της ασφάλειας ,τη βελτίωση της γενικής σήμανσης αλλά και ειδικών σημάνσεων.
Ειδικών Τουριστικών Υποδομών:
- Αναβάθμιση ορειβατικών καταφυγίων, λιμενικά καταφύγια, αναβάθμιση κατασκηνωτικού-αναρριχ. κέντρου Ταύρης
- Παράλληλα με την ανασυγκρότηση και επαναπροσδιορισμό του τρόπου διαχείρισης των λιμένων του Νομού(λιμενικά ταμεία ή δημιουργία Οργανισμού Λιμένα) προώθηση σχεδίου δημιουργίας μαρίνας και επισκευαστήριου μικρών πλοίων στο κόλπο Σούδας και υδατοδρόμιου. Συγκροτημένη πολιτική ανάπτυξης ,στήριξης και αξιοποίησης της κρουαζιέρας..
- Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορικής (mobile internet/social media/web) στη προώθηση του πολιτιστικού αποθέματος ,στη γενική πληροφόρηση, εξυπηρέτηση και πλοήγηση επισκεπτών . Για τη προβολή συνδυασμένων πακέτων περιήγησης. Για την συλλογή πληροφοριών και εξαγωγή συμπερασμάτων από παρατηρήσεις και γνώμες επισκεπτών.
- Αξιοποίηση της τεχνογνωσίας των επιστημονικών ιδρυμάτων, ενθάρρυνση και στήριξη προσπαθειών δημιουργίας θερμοκοιτίδας καινοτόμων επιχειρηματικών προσπαθειών στο τουρισμό.
2ος Ανάπτυξη του τουρισμού υπαίθρου και των θεματικών μορφών τουρισμού
-Εμπλουτισμό και διεύρυνση των υπαρχόντων περιοχών αγροτουριστικής δραστηριότητας με ενίσχυση διακριτών θεματικών μορφών τουρισμού ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής όπως: ορειβατικός, πολιτιστικός, θρησκευτικός, γαστρονομικός, αθλητικός, περιπέτειας(extreme sport), θαλάσσιος, ιατρικός.
Επαναπροσδιορισμός των περιοχών του προγράμματος Leader και επικέντρωση του νέου προγράμματος της περιόδου 2014-20 στην αξιοποίηση του υφιστάμενου οικιστικού αποθέματος ,ιδιαίτερα σε παραδοσιακούς οικισμούς της ενδοχώρας καθώς και στην ανάπτυξη δράσεων δικτύωσης και δημιουργίας ολοκληρωμένων τουριστικών προϊόντων ιδιαίτερης τοπικής ταυτότητας και τουριστικής εμπειρίας.
-Δημιουργία ενός νέου πυλώνα θεματικού τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή του Ορεινού Όγκου των Λευκών Ορέων και της Σαμαριάς .
Εκπόνηση στα πλαίσια του αναμορφωμένου ΠΕΠ ή του νέου Leader- ειδικού προγράμματος πρόσθετης και παράλληληςστήριξης ανάλογων δράσεων οικοτουρισμού και άλλων ειδικών θεματικών μορφών τουρισμού που υλοποιεί ο Φορέας διαχείρισης Λευκών Ορέων στα πλαίσια του προγράμματος ΜΕΕΤ(Μεσογειακή Εμπειρία Οικοτουρισμού).
3ος Ανάδειξης και προστασίας της Π. Πόλης Χανίων
Λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων νομοθετικού χαρακτήρα σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση, εκπόνηση ειδικών προγραμμάτων ανάπλασης, ανάδειξης και σχεδίου διαχείρισης της Π. Πόλης των Χανίων με στόχο την ένταξη της Π. Πόλης στα μνημεία Παγκόσμιας κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Ριζική αναπροσαρμογή του τρόπου προσέγγισης και διαχείρισης των προβλημάτων της Παλιάς πόλης .
Ενιαία προσέγγιση ,επιστημονική τεκμηρίωση και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός σε όλα τα επίπεδα λειτουργιών της Π. Πόλης με διασφάλιση της ισορροπημένης συνύπαρξης κατοίκων, επισκεπτών, μνημείων και επιχειρήσεων.
Καθοριστικής σημασίας είναι η αποκατάσταση της θεσμικής ευθύνης σχεδιασμού και διαχείρισης στη βάση της Προγραμματικής Σύμβασης η οποία πρέπει να διευρυνθεί και να επικαιροποιηθεί. Στήριξη της λειτουργίας του αντίστοιχου φορέα της Προγρ. Σύμβασης που λειτουργεί με ευθύνη του Δήμου Χανίων με παράλληλη όμως ανάληψη ευθυνών και των συμβαλλόμενων υπουργείων και οργανισμών.
4ος Ανάπλασης υπαρχόντων τουριστικών περιοχών
Εκπόνηση ειδικού προγράμματος στα πλαίσια της αναμόρφωσης του Αναπτυξιακού Νόμου (ή άλλου αναπτυξιακού εργαλείου) χρηματοδοτικής στήριξης συνενώσεων ή επιχειρηματικών συμπράξεων όμορων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων για αναβάθμιση, ομογενοποίηση των χώρων με ρήτρες απασχόλησης, ανάπλασης του περιβάλλοντος χώρου και δικτύωσης με τοπικές επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού και επισιτιστικού χώρου. Σκοπός η αναβάθμιση και εξισορρόπηση των κορεσμένων περιοχών του Νομού πράγμα που σε μεγαλύτερο βαθμό συναρτάται από τη διαδικασία εκπόνησης των γενικών χωροταξικών και της αναθεώρησης του ειδικού Χωροταξικού του Τουρισμού.
Σημαντικό για όλα αυτά θεωρούμε τη θεσμοθέτηση και λειτουργία τοπικής επιτροπής τουριστικής πολιτικής και προώθησης με τη συμμετοχή των θεσμικών και παραγωγικών συντελεστών του χώρου.
Ευχαριστώ για τη προσοχή σας.