Ποιότητα, παράδοση, κουλτούρα αποτελούν τα βασικά εκείνα συστατικά, τα οποία καθιστούν ιδιαίτερα και ξεχωριστά τα αγροτικά προϊόντα του τόπου μας, που φέρουν ετικέτα ΠΟΠ και ΠΓΕ με τη φήμη τους να ξεπερνά τα εθνικά σύνορα.
Τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα έχουν αποδείξει ότι αντέχουν και κρατούν τη θέση τους σε απαιτητικές αγορές και σε περιόδους κρίσεων, ακόμα και σε πρωτόγνωρες συνθήκες. Άλλωστε, οι Έλληνες αγρότες διαθέτουν όλη εκείνη την εμπειρία και την πείρα και με σύμμαχο την ποιότητα, έχουν καταφέρει να αποκτήσουν τα προϊόντα τους συγκριτικό πλεονέκτημα στις αγορές του κόσμου.
Παράλληλα, βελτιώνουν το εισόδημά τους με τις καλύτερες τιμές που πετυχαίνουν στην αγορά, ενώ οι καταναλωτές γνωρίζουν ότι αγοράζουν προϊόντα ποιοτικά
Άλλωστε, ο κατάλογος με τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστασία Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) είναι μακρύς και όπως όλα δείχνουν συνεχώς θα εμπλουτίζεται.
Τα οφέλη
Πολλαπλά είναι τα οφέλη από την αναγνώριση ΠΟΠ/ΠΓΕ για τα αγροτικά προϊόντα.
Οι παραγωγοί και ειδικά αυτοί των μειονεκτικών και απομακρυσμένων περιοχών βελτιώνοντας το εισόδημά τους με τις καλύτερες τιμές που απολαμβάνουν, ενώ οι καταναλωτές αγοράζουν προϊόντα ποιοτικά, με εγγυήσεις για την παραγωγή, την επεξεργασία και τη γεωγραφική καταγωγή τους.
Επιπλέον, η ιδιαιτερότητα των ΠΟΠ/ΠΓΕ προϊόντων συμβάλλει στη διατήρηση των τοπικών ποικιλιών φυτών και φυλών ζώων κάθε γεωγραφικής περιοχής.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η αναγνώριση ενός παραδοσιακού αγροτικού προϊόντος ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ έχει ως αποτέλεσμα εκτός από την αύξηση της τιμής και παραγωγής του προϊόντος, την προσέλκυση επισκεπτών στην περιοχή, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη διατήρηση του τοπικού πληθυσμού και την αύξηση των εισοδημάτων.
Πότε ένα προϊόν γίνεται ΠΟΠ και ΠΓΕ
Το καθεστώς ΠΟΠ απονέμεται σε προϊόντα που καλλιεργούνται, συγκομίζονται, μεταποιούνται και παράγονται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή και φέρουν χαρακτηριστικά που αποδίδονται στη συγκεκριμένη περιοχή. Οι πρώτες ύλες και τα βήματα παραγωγής πραγματοποιούνται στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή και το τελικό προϊόν καθορίζεται από αυτά τα τοπικά συστατικά και την τεχνογνωσία των παραγωγών.
Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) συνδέει επίσης ένα προϊόν με μια γεωγραφική περιοχή, μέσω της ποιότητας, των χαρακτηριστικών ή/και της φήμης του. Η καταχώριση ΠΓΕ απαιτεί τουλάχιστον μία από τις διαδικασίες παραγωγής, μεταποίησης ή προετοιμασίας να πραγματοποιείται στη συγκεκριμένη περιοχή. Ωστόσο, τα συστατικά δεν χρειάζεται να προέρχονται από αυτήν την περιοχή.
Έτσι, τα αγροδιατροφικά προϊόντα και τα κρασιά μπορούν να προστατεύονται ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) και τα αλκοολούχα ποτά ως Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΓΕ).
«Βασίλισσα» η φέτα
Για να χαρακτηριστεί ένα τυρί ΠΟΠ πρέπει να έχει ορισμένα στοιχεία: Να παράγεται και να ωριμάζει εντός αυστηρά προκαθορισμένης γεωγραφικής ζώνης. Η πρώτη ύλη απ’ όπου προέρχεται να παράγεται επίσης εντός της ίδιας ζώνης. Να μην χρησιμοποιούνται χημικά πρόσθετα κατά την παραγωγή του. Να κατασκευάζεται με παραδοσιακές τεχνικές σε φυσικές συνθήκες.
Οι αναφορές για την ανάπτυξη της τυροκομίας στην Ελλάδα υπάρχουν από αρχαιοτάτων χρόνων. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η τέχνη της τυροκομίας δόθηκε ως πολύτιμο δώρο στους θνητούς από τους θεούς του Ολύμπου.
Σήμερα, η Ελλάδα διαθέτει πληθώρα τυριών, τα οποία μπορούν να καταναλωθούν με ποικίλους τρόπους και να ικανοποιήσουν τις γευστικές επιθυμίες και των πιο απαιτητικών. Εκτός από τη φέτα, η φήμη της οποίας έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, η Ελλάδα έχει προστατεύσει σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία άλλες 23 ονομασίες τυριών, με πιο πρόσφατη αυτή του προϊόντος τυριού «Τσαλαφούτι».
Το Ανεβατό, το Γαλοτύρι, οι Γραβιέρες Αγράφων, Κρήτης και Νάξου, το Καλαθάκι Λήμνου, το Κασέρι , το Κατίκι Δομοκού, η Κεφαλογραβιέρα, η Κοπανιστή, το Λαδοτύρι Μυτιλήνης, το Μανούρι, το Μετσοβόνε, ο Μπάτζος η Ξυνομυζήθρα Κρήτης, το Πηχτόγαλο Χανίων, το Σαν Μιχάλη ΠΟΠ, η Φέτα, η Σφέλα, η Φορμαέλλα Αράχωβας Παρνασσού, το Ξύγαλο Σητείας ή Ξίγαλο Σητείας, το Κρασοτύρι Κω/Τυρί της Πόσιας ΠΓΕ και το Αρσενικό Νάξου κοσμούν την λίστα των ελληνικών τυριών που έχουν καταχωριστεί ως Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης.
Μακρύς ο κατάλογος για ελιές και ελαιόλαδο
Περίπου 32 ετικέτες ελαιόλαδου και 11 μοναδικές ποικιλίες επιτραπέζιων ελιών, από όλο το φάσμα της ελληνικής υπαίθρου, περιλαμβάνονται στον μακρύ κατάλογο των ΠΟΠ και ΠΓΕ, με παγκόσμια αναγνώριση.
Ελαιόλαδο από την Κρήτη, την Χαλκιδική, την Καλαμάτα, το Λυγουριό, τη Λακωνία, καθώς επίσης η Κεφαλονιά, η Ολυμπία, η Λέσβος, η Πρέβεζα, η Ρόδος, η Θάσος, η Σάμος, η Ζάκυνθος είναι τόποι που τους έχει αναγνωριστεί η μεγάλη τους συμβολή στον πολιτισμό του ελαιολάδου και έχουν αποσπάσει αμέτρητες διακρίσεις.
Οι περίφημες ελιές Καλαμάτας, η Κονσερβολιά της Άμφισσας, της Άρτας, της Αταλάντης, των Ροβίων, της Στυλίδας Στυλίδας, και του Πηλίου Βόλου, η Θρούμπα της Θάσου, της Χίου, της Αμπαδιάς Ρεθύμνης, Κονσερβολιά Πηλίου Βόλου ΠΟΠ και οι Πράσινες Ελιές Χαλκιδικής, έχουν ταξιδέψει σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.