ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ
Άγιος Ανδρέας Ρεθύμνου, 9 -10 -2011
Τόσο στην Κρήτη όσο και πανελλαδικά, το ερώτημα δεν είναι πλέον αν θα προωθηθούν οι ΑΠΕ, αλλά με ποιον τρόπο προωθούνται. Στην Κρήτη 20% της ενέργειας που καταναλώνεται στο νησί παράγεται ήδη από ΑΠΕ – κυρίως από ανεμογεννήτριες. Αντί όμως για την αποκέντρωση της παραγωγής, την τοπική αυτάρκεια και την εξοικονόμηση, προωθείται το σχέδιο της μαζικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη για εξαγωγή.
Δεν είμαστε από θέση αρχής αντίθετοι με το να παράγεται σε ένα τόπο αρκετή ενέργεια από ήπιες και ανανεώσιμες μορφές, ώστε να καλύπτει τις ανάγκες του τόπου και να εξάγεται το πλεόνασμα. Ωστόσο, οι πρόσφατες αποφάσεις για διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα, γεγονός που συνεπάγεται την προώθηση εγκατάστασης πάρα πολύ μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών στους ορεινούς όγκους, εκτιμούμε πως δρομολογούν δυσάρεστες καταστάσεις και πως θα προκύψουν προβλήματα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά, που ήδη διαφαίνονται.
Διεκδικώντας την ισορροπία και το μέτρο
- Για να κρατηθεί το μέτρο, να μειωθούν τα μεγέθη, να αποκτήσουν οι τοπικές κοινωνίες έλεγχο στο τι συμβαίνει στον τόπο τους, χρειάζεται η συνεργασία και κινητοποίηση πολιτών, περιβαλλοντικών και πολιτικών οργανώσεων και τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού. Μια κατεύθυνση είναι η πίεση στην αιρετή περιφέρεια για εκπόνηση εξαιρετικά προσεκτικού χωροταξικού σχεδιασμού για τις ΑΠΕ με στόχο την προστασία των πιο ευαίσθητων περιοχών του νησιού, παράλληλα με τον περιορισμό του μεγέθους των εγκαταστάσεων. Περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις προτάσεις της μελέτης του Πολυτεχνείου Κρήτης και ελπίζουμε πως θα γίνει ουσιαστικός διάλογος για το θέμα.
- Προτείνουμε σχεδιασμό με μακροπρόθεσμο στόχο 100% κάλυψη των τοπικών αναγκών με ΑΠΕ στο μη διασυνδεδεμένο σύστημα, συνδυάζοντας εξοικονόμηση και αποθήκευση μέσω αντλησιοταμίευσης ή όποιων άλλων πρόσφορων τεχνολογιών αναπτυχθούν.
- Ζητούμε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για να φτιαχτεί οριστικό δασολόγιο και κτηματολόγιο στο νησί. Θεωρούμε επίσης αυτονόητο πως μόλις υπάρξει πολιτική δυνατότητα, το νομοθετικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ θα πρέπει να αναθεωρηθεί.
- Επαναλαμβάνουμε πως υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας στο νησί, τόσο με διάφορα μέτρα διαχείρισης της ζήτησης όσο και με ανάκτηση θερμότητας, μονώσεις κτιρίων κ.ά. τεχνολογίες που μπορούν να δημιουργήσουν και πολλές θέσεις εργασίας τοπικά,
- Επαναλαμβάνουμε την ανάγκη εκτεταμένης εφαρμογής αποκεντρωμένων και μικρού μεγέθους μονάδων ΑΠΕ (φωτοβολταϊκών, μικρών ανεμογεννητριών κ.ά), όπως και αξιοποίηση της στέγης βιομηχανικών και άλλων κτιρίων με εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Τα δημόσια κτίρια (νοσοκομεία, σχολεία κλπ) θα έπρεπε να είναι τα πρώτα σε αυτές τις εφαρμογές, τόσο γιατί βολεύουν από τεχνική άποψη, όσο και γιατί το δημόσιο θα έκανε τεράστια οικονομία. Όμως ελάχιστα έχουν γίνει προς την κατεύθυνση αυτή. Υπάρχουν δημόσια κολυμβητήρια που δεν έχουν ηλιακούς θερμοσίφωνες για θέρμανση του νερού της πισίνας και καίνε πετρέλαιο! Να ικανοποιηθούν άμεσα όλες οι αιτήσεις που έχουν γίνει από μικροεπενδυτές για φωτοβολταϊκά στις στέγες και να μην καθυστερούν αδικαιολόγητα.
- Βασικό κριτήριο για τις επιλογές των τεχνολογιών ΑΠΕ πρέπει να είναι η δυνατότητα κατασκευής και συντήρησης με ντόπια εξαρτήματα και τεχνίτες για να δημιουργούνται θέσεις εργασίας στην Κρήτη και στην Ελλάδα γενικά.
- Τονίζουμε την αναγκαιότητα της δραστηριοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης, συνεταιρισμών και ομάδων πολιτών για τη δημιουργία εταιρειών λαϊκής βάσης μελέτης – σχεδίασης-εγκατάστασης ΑΠΕ με κριτήριο την τοπική βιωσιμότητα.
- Τονίζουμε την ανάγκη απόλυτης διαφάνειας και διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία για κάθε προγραμματιζόμενη εγκατάσταση μονάδας ΑΠΕ. Μετά την εγκατάσταση να γίνεται συνεχής παρακολούθηση για τον εντοπισμό πιθανών προβλημάτων στο περιβάλλον και αντιμετώπισή τους. (Σημειώνουμε πως μια τέτοια συνεχής και προσεκτική παρακολούθηση θα πρέπει να γίνεται και στις μονάδες παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα).
- Πέρα από τις υπάρχουσες ελεγκτικές υπηρεσίες του κράτους, προτείνουμε να δημιουργηθεί ένα μη κρατικό «Παρατηρητήριο ενεργειακών μονάδων» που να λειτουργεί ενημερωτικά και καταγγελτικά όποτε χρειάζεται, αλλά να προβάλλει και τα θετικά παραδείγματα..