Του Σταύρου Βουρβαχάκη *
Ο Προϋπολογισμός είναι ο σχεδιασμός της διοίκησης του Δήμου για το επόμενο οικονομικό έτος. Ταυτόχρονα όμως ,αποτελεί κυρίως μια βαθειά πολιτική πράξη, αφού μέσω αυτού υλοποιείται το πρόγραμμα και το σχέδιο της δημοτικής αρχής.
Οι συνεχείς περικοπές των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) στην Αυτοδιοίκηση σε ποσοστό άνω του 60%, η δραματική μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ( ΣΑΤΑ) σε ποσοστό 85% και η ανυπαρξία πόρων από το «Πράσινο Ταμείο», δυστυχώς αποστερεί από τους Δήμους τους αναγκαίους πόρους για να στηρίξουν τις τοπικές τους κοινωνίες, μέσα σε συνθήκες βαθειάς κρίσης.
Στόχος αυτής της δημοσιονομικής πειθάρχησης και των Προϋπολογισμών είναι η προώθηση των αναδιαρθρώσεων στους δήμους, όπου κοινός παρονομαστής είναι: οι δραματικές περικοπές πόρων, η συρρίκνωση των κοινωνικών υποδομών, η ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών και έργων, η ώθηση των δήμων στον τραπεζικό δανεισμό, η ένταση της υπερφορολόγησης των δημοτών.
Όσο δεν αλλάζει ριζικά αυτό το δημοσιονομικό πλαίσιο, τόσο πιο πολύ θα ζητείται από τους δημότες να βάλουν το χέρι στην τσέπη ακόμα και για τα στοιχειώδη και δεν θα αλλάξει η κατάσταση στην πόλη ριζικά.
Ο Προϋπολογισμός που μας φέρνει σήμερα η διοίκηση του δήμου να εγκρίνουμε εφαρμόζει κατά γράμμα τις κατευθύνσεις της κεντρικής διοίκησης.
Επιπλέον και σε αυτόν τον Προϋπολογισμό του Δήμου όπως και στους προηγούμενους δεν υπήρξε καμία ουσιαστική κοινωνική διαβούλευση, καμία διαδικασία συμμετοχικού Προϋπολογισμού. Όσο δεν θα υπάρχει πολιτική επιλογή συμμετοχής και ενεργοποίησης της τοπικής κοινωνίας για αλλαγή πορείας ,το μέλλον του Δήμου προβλέπεται ιδιαίτερα δυσοίωνο και οι ευθύνες της δημοτικής αρχής για αυτό, αυξάνονται καθημερινά.
Ο Προϋπολογισμός που σήμερα κατατίθεται από τη δημοτική αρχή δεν είναι ο πρώτος της νέας δημοτικής περιόδου.
Όπως επίσης δεν είναι καν ο τέταρτος που θα έπρεπε να εδραιώνει την πολιτική και οικονομική αλλαγή που υποτίθεται θα έφερνε στον Δήμο μας η παράταξη του δημάρχου. Ο σημερινός Προϋπολογισμός είναι ο πέμπτος και ουσιαστικά ο τελευταίος γιατί η εκτέλεσή του θα διακοπεί από τις δημοτικές εκλογές.
Κατά συνέπεια, ο σημερινός Προϋπολογισμός είναι για την Δημοτική Αρχή κάτι σαν οικονομικός αποχαιρετισμός.
Δεν έχει πια κανένα νόημα να ασκήσουμε μια οξεία κριτική πάνω σε νούμερα και κωδικούς. Θα ήταν σα να παραβιάζουμε ανοιχτές θύρες. Δεν είναι πλέον αυτό το ζητούμενο.
Η πραγματικότητα που βιώνει ο μέσος δημότης είναι αμείλικτη. Ελάχιστη σημασία θα δώσει αν μιλήσουμε πάλι για την πλασματικότητα ή την υπερεκτίμηση των αριθμών, για τις επί τοις εκατό αποκλίσεις και τα ποσοστά υλοποίησης των επιμέρους κωδικών.
Αυτό που θα καταλάβει, όμως, ο κάθε δημότης, γιατί το βλέπει να αντανακλά στην καθημερινότητά του, είναι ότι από τον πρώτο Προϋπολογισμό μέχρι και τον σημερινό απουσιάζει πλήρως ένα έργο αναπτυξιακό, ή έστω ένας στόχος συλλογικός που θα μας οδηγήσει στο Ρέθυμνο της νέας δεκαετίας που πλησιάζει.
Από τον πρώτο έως και τον σημερινό πέμπτο Προϋπολογισμό ασχολούμαστε με έργα και μελέτες που εγγράφονται και επανεγγράφονται και περνάνε χρόνια μέχρι να υλοποιηθούν, αν υλοποιηθούν.
Ο Προϋπολογισμός του Δήμου για το έτος 2019 όπως και οι προηγούμενοι είναι αμιγώς διαχειριστικός ,αντιλαϊκός και στερείται οράματος και προοπτικής ανάπτυξης. Επιπλέον είναι και ένας προεκλογικός Προϋπολογισμός.
Δεν στηρίζεται η κοινωνική πολιτική, ο τομέας του πολιτισμού και του αθλητισμού αλλά ούτε και οι ανάγκες της πόλης σε έργα και υποδομές. Το σχέδιο του Προϋπολογισμού, χαρακτηρίζεται από υψηλή εισπραξιμότητα, χαμηλά ποσοστά στην υλοποιήση έργου, χαμηλά ποσοστά στις επενδύσεις ενώ την ίδια ώρα δεν τοποθετεί σε προτεραιότητα τις ανάγκες του Ανθρώπου.
Τέσσερα χρόνια τώρα έρχονται Προϋπολογισμοί που στερούνται προοπτικής και ανάπτυξης, το θέμα δεν είναι τι αναγράφεται στον Προϋπολογισμό αλλά τι έργα υλοποιούνται.
Ειδικότερα είναι ένας Προϋπολογισμός της τάξης των 63.813.856,64 ευρώ, στον οποίο αν αφαιρεθούν τα πάγια και σταθερά έξοδα (π.χ. λειτουργικές δαπάνες ,μισθοδοσία, έξοδα προσωπικού, πληρωμές παρελθόντων οικονομικών ετών κλπ),δεν απομένει παρά μόνο το ποσό των 24,5 εκατομμυρίων ευρώ για την άσκηση μιας υποτυπώδους δημοτικής πολιτικής.
Το τεχνικό πρόγραμμα του έτους 2019 ύψους 24,5 εκατομμύριων ευρώ δεν καλύπτει δυστυχώς τις ανάγκες των δημοτών του Δήμου μας. Είναι ένα προεκλογικό τεχνικό πρόγραμμα χωρίς ιεραρχημένες διεκδικήσεις με 120 απευθείας αναθέσεις σε σύνολο 219 εγγραφών. Το ποσοστό υλοποίησης του ,όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια ,θα είναι χαμηλό αφού κάθε χρόνο εγγράφονται κωδικοί χωρίς όμως να πραγματοποιούνται τα έργα την επόμενη χρονιά . Έτσι το τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου Ρεθύμνου για το έτος 2019 δεν αντιμετωπίζει τα ουσιαστικά κοινωνικά προβλήματα και τα προβλήματα της καθημερινότητας των δημοτών μας και ουσιαστικά είναι ένα σχέδιο χωρίς όραμα για την τοπική κοινωνία.
Επιπλέον δεν γίνεται η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των ακινήτων του Δήμου Ρεθύμνου και είναι αναγκαία η λεπτομερής καταγραφή τους.
Από το σύνολο των εσόδων του Προϋπολογισμού τα οκτώ (-8-) εκατομμύρια ευρώ περίπου προέρχονται απευθείας από την εφόρμηση του Δήμου στην τσέπη των κατοίκων. Πρόκειται για τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας – φωτισμού, τον φόρο ηλεκτροδοτούμενων χώρων, του ΤΑΠ, τα έσοδα από λοιπά τέλη – δικαιώματα – παροχή υπηρεσιών κλπ.
Σ΄ αυτή τη δύσκολη λοιπόν συγκυρία οι συνδημότες μας καλούνται να πληρώσουν φόρους και τέλη τόσο στο κράτος όσο και στον Δήμο για την λειτουργία των υπηρεσιών οι οποίες όλο και αποδυναμώνονται και συρρικνώνονται.
Επιπλέον ο Προϋπολογισμός του 2019 είναι και πλασματικός.
Η πλασματικότητα του, προκύπτει από το γεγονός ότι προϋπολογίζονται ως εισπρακτέα υπόλοιπα από βεβαιωθέντα έσοδα παρελθόντων οικονομικών ετών (ΠΟΕ) 10.111.672 ευρώ. Αυτά τα χρήματα είναι τελείως αδύνατο να εισπραχθούν, καθώς από τα νούμερα προκύπτει ότι ο μέσος όρος εισπραξιμότητας παλιότερων οφειλών προς τον Δήμο, κυμαίνεται στην καλύτερη περίπτωση στο ποσό των 800.000 ευρώ περίπου ετησίως, ενώ η εκτίμηση είσπραξης που γίνεται μέχρι 31-12-2018 είναι μόλις 1.258.365,00 ευρώ(!!). Άλλωστε και οι “προβλέψεις μη είσπραξης” που η ίδια η Δημοτική Αρχή κάνει μέσα στο κείμενο του Προϋπολογισμού, ανέρχονται στο ποσό των 10.125.032,85 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι βεβαιώνονται πλήθος οφειλών, που όμως είναι σχεδόν αδύνατο να εισπραχθούν! Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε εκτροχιασμό του εν λόγω Προϋπολογισμού και σε συνεχείς αναμορφώσεις του, που αποτελούν πλέον πάγια και συνηθισμένη πρακτική και αποδεικνύουν έτσι έμπρακτα την πλασματικότητα και πλημμελή εφαρμογή σχεδόν όλων των έως τώρα Προϋπολογισμών και επομένως και του έτους 2019.
Μέσα στο υπάρχον ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο τα βασικά ζητήματα που ταλαιπωρούν τους δημότες του Δήμου μας δεν μπορούν να λυθούν. Επομένως πρέπει να αγωνιστούμε για την :
– Πλήρη κρατική χρηματοδότηση των Δήμων που να καλύπτει το σύνολο των αναγκών τους
– Την ουσιαστική μείωση των τελών και των ανταποδοτικών φόρων για τα νοικοκυριά , τις μικρές επιχειρήσεις και τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες
– Το πάγωμα των κατασχέσεων και πλειστηριασμών που έχουν εκδοθεί από τους Δήμους – Αξιοποίηση των κονδυλίων ΕΣΠΑ για βασικές υποδομές (σχολική στέγη, κοινωνικές υποδομές, αντιπλημμυρική – αντισεισμική θωράκιση, ασφαλή οδικά δίκτυα, αποχέτευση) – Αξιοποίηση της Δημοτικής περιουσίας.
Για όλους τους παραπάνω λόγους μπορούμε να πούμε ότι ο Προϋπολογισμός του Δήμου Ρεθύμνου για το έτος 2019 είναι άλλος ένας διαχειριστικός Προϋπολογισμός , χωρίς στοιχεία ανάπτυξης , ελλειμματικός στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής, γι’ αυτό και τον καταψηφίζω.
* Ο Σταύρος Βουρβαχάκης είναι Οικονομολόγος και Ανεξάρτητος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ρεθύμνου