Μετά και τη διαρροή την προηγούμενη εβδομάδα του γράμματος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν προς τον Ειδικό Συντονιστή της κοινής αποστολής Ηνωμένων Εθνών και ΟΑΧΟ για τη Συρία κ. Sigrid Kaag, πλέον και επίσημα γνωστοποιείται ότι η προθεσμία της 30 Ιουνίου για την καταστροφή των χημικών «πρώτης προτεραιότητας» της Συρίας δε θα τηρηθεί.
H κ. Kaag συναντήθηκε με δημοσιογράφους και είπε ότι ενώ έχει επιτευχθεί μία σημαντική πρόοδος, η Συρία έχει ακόμα να παραδώσει το 7,2% των χημικών. Η προθεσμία της 30 Ιουνίου, αναφέρεται στη συμφωνία που επιτεύχθηκε για παράδοση και ουδετεροποίηση των χημικών της Συρίας εντός του πλοίου MV Cape Ray. Για την επεξεργασία των χημικών «δεύτερης προτεραιότητας» και την επεξεργασία των χημικών που θα προκύψουν από τη διαδικασία της ουδετεροποίησης – σύμφωνα με την ενημέρωση που δόθηκε – αυτή θα γίνει σε εγκαταστάσεις στη Φιλανδία, στις ΗΠΑ, στη Γερμανία και στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2014.
Μετά την ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ο Ρώσος πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη Vitaly Churkin επιβεβαίωσε ότι η προθεσμία της 30 Ιουνίου δε θα τηρηθεί.
Είπε σε δημοσιογράφους: «η επιχείρηση για την παράδοση των χημικών έχει κρατήσει παραπάνω από το αναμενόμενο. Πάντως, εάν στις επόμενες ημέρες κατορθώσουμε να ολοκληρώσουμε το έργο μας, τότε οι Αμερικάνοι θα χρειαστούν περίπου 60 ημέρες για να καταστρέψουν τα χημικά».
Πού βρίσκονται αυτή τη στιγμή τα χημικά
Σύμφωνα με αναφορά της Green Cross International, 92,8% των χημικών βρίσκονται εκτός Συρίας και πιο συγκεκριμένα έχουν τοποθετησεί εντός του Νορβηγικού πλοίου Taiko και του Δανέζικου Ark Futura. To πλοίο Taiko έφυγε από το λιμάνι της Λατάκια στις 6 Ιουνίου για να μεταφέρει χημικά στις εγκαταστάσεις που θα χρησιμοποιήσουν για να τα καταστρέψουν στη Φιλανδία και στις ΗΠΑ.
Όσον αφορά το πλοίο Ark Futura, θα παραμείνει στο λιμάνι της Λατάκια έως ότου και οι τελευταίες ποσότητες χημικών απομακρυνθούν. Μετά, το δανέζικο πλοίο θα κατευθυνθεί προς το λιμάνι Gioia Tauro στην Καλαβρία της Ιταλίας όπου τα υλικά θα μεταφερθούν στο αμερικάνικο πλοίο MV Cape Ray για να ξεκινήσει η καταστροφή τους μέσα της μεθόδου της υδρόλυσης στα διεθνή ύδατα της Μεσογείου μεταξύ Ιταλίας, Ελλάδας και Λιβύης.
«Η σύγκρουση δε θα παραμείνει εντός της Συρίας»
Εν τω μεταξύ, με δηλώσεις του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters o πρώην ειρηνευτικός απεσταλμένος για τη Συρία Lakhdar Brahimi δήλωσε ότι η κατάσταση στη Συρία αποτελεί ένα «πολύ σοβαρό κίνδυνο για ολόκληρη την περιοχή»
«Η σύγκρουση δε θα παραμείνει εντός της Συρίας» είπε σε δημοσιογράφο του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel και συμπλήρωσε ότι το μεγάλο λάθος πολλών χωρών ήταν ότι ανέμεναν η κυριαρχία του Ασάντ να καταρρεύσει μετά τις πρώτες λαϊκές αντιδράσεις, όπως συνέβη με άλλους Άραβες ηγέτες. Μετά, όταν έγινε εμφανές ότι η κατάληξη δε θα ήταν ίδια «έκαναν το λάθος να υποστηρίξουν την πολεμική προσπάθεια και όχι την ειρηνευτική διαδικασία».
Πανίσχυροι παίκτες έχουν εμπλακεί στη Συρία
Ο εμφύλιος πόλεμος έχει προσελκύσει πανίσχυρους παίκτες μεταξύ αυτών τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία, που υποστηρίζουν ανταρτικες ομάδες και τζιχαντιστές. Από την άλλη οι Σιίτες του Ιράν και του Ιράκ αλλά και η Χεζμπολάχ στηρίζουν τον Ασάντ.
Μεγάλες δυνάμεις εντός των Ηνωμένων Εθνών είναι επίσης διχασμένες κάνοντας τις όποιες διπλωματικές προσπάθειες ακόμα πιο δύσκολες. Υπάρχουν ισχυρές χώρες της δύσης που έχουν ταχθεί ενάντια στον Ασάντ και πιέζουν εδώ και καιρό για μία στρατιωτική επέμβαση όμως η Ρωσία και η Κίνα βάζουν βέτο σε όποια τέτοια εξέλιξη.
«Η Συρία είναι πολύ χειρότερα απ’ ότι ήταν το Αφγανιστάν», είπε ο κ. Brahimi και συνέκρινε την κατάσταση στη Συρία με αυτή που επικρατεί στη Σομαλία όπου εδώ και δύο δεκαετίες υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις: «Η Συρία δε θα διαμεληθεί, όπως πολλοί προβλέπανε. Οι πολέμαρχοι θα έχουν τον έλεγχο μίας κατεστραμμένης χώρας».
Αντάρτες έκαναν την επίθεση με χημικά όπλα στο Aleppo
Όμως, η πιο σημαντική είδηση που προκύπτει από τις δηλώσεις Brahimi σχετίζεται με τη χρήση των χημικών όπλων. Όπως σημείωσε, με βάση τις γνώσεις του, δεν ήταν ο Ασάντ ο οποίες έκανε την επίθεση με χημικά στην επαρχία Aleppo τον Μάρτη του 2013 αλλά οι αντάρτες.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και οι ειδικοί των Ηνωμένων Εθνών που ερευνούν τις επιθέσεις με χημικά όπλα είναι εξαιρετικά προσεκτικοί και έως σήμερα δεν έχουν απευθύνει κατηγορίες προς το καθεστώς Ασάντ.
Ο κ. Brahimi επισήμανε επίσης ότι ως διαμεσολαβητής του ΟΗΕ προσπάθησε να πείσει τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να ασκήσουν πιέσεις ώστε να έλθουν πιο κοντά η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση της Συρίας και να συμμετάσχουν στις ειρηνευτικές συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν στη Γενεύη. Όμως, στο τέλος, το γεγονός πως κάτσανε στο ίδιο τραπέζι δεν είχε καμία απολύτως σημασία.
Αναποτελεσματικές οι συνομιλίες στη Γενεύη
Κι αυτό γιατί, όπως σημειώνει ο ίδιος, η αντιπροσωπεία της κυβέρνησης του Ασάντ πήγε στη Γενεύη μόνο και μόνο για να ευχαριστήσει τη Μόσχα, πιστεύοντας ότι κερδίζουν τον πόλεμο. Το ίδιο συνέβη και με την άλλη πλευρά, αφού θεωρούσαν ότι η λύση μπορεί να δοθεί μόνο μέσω των όπλων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι παρά τις προσπάθειες που έκανε για να προσεγγίσει τις δυνάμεις που εμπλέκονται στην εμφύλια διαμάχη στη Συρία, η Σαουδική Αραβία αρνήθηκε να συναντηθεί με τον κ. Brahimi.
«Νομίζω ότι δεν τους άρεσε αυτό που έλεγα για μία ειρηνική λύση με υποχωρήσεις και από τις δύο πλευρές», είπε ο κ. Brahimi.
Πηγές: gcint.org, reuters.com