Στην σημαντικότητα της προσωπικότητας, του έργου και της προσφοράς του Μίκη Θεοδωράκη στον Πολιτισμό αναφέρθηκε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, μιλώντας το βράδυ της Δευτέρας στα Χανιά στην εκδήλωση τιμής και μνήμης, αφιερωμένη στον κορυφαίο, διεθνώς Κρητικό μουσικοσυνθέτη, τρία χρόνια από τον θάνατο του. Παράλληλα ο Περιφερειάρχης παρουσία Αρχών, φορέων και πλήθους κόσμου, καλωσόρισε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη που ήταν και ο κεντρικός ομιλητής στο πολιτικό μνημόσυνο που πραγματοποιήθηκε στο θέατρο “Μίκη Θεοδωράκης” στα Χανιά.
Ειδικότερα ο κ. Αρναουτάκης, απευθυνόμενος στον Πρόεδρο της Κύπρου, ανέφερε:
«Με μεγάλη τιμή και χαρά, σας υποδεχόμαστε κ. Πρόεδρε στην Κρήτη. Η παρουσία σας απόψε, υπογραμμίζει τη θεμελιώδη σχέση της Κύπρου με την Κρήτη, όπως αυτή διαμορφώθηκε στο διάβα των αιώνων, αλλά και κυρίως όπως αυτή χαράκτηκε με αίμα το καλοκαίρι του 1974, τότε που οι Κρητικοί υπερασπίστηκαν τα χώματα της Κύπρου, σαν να επρόκειτο για τη γη των δικών τους προγόνων.
«Η Κύπρος δεν έφυγε ούτε στιγμή από τη σκέψη μου, σε όλη τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής μου», έλεγε ο ίδιος, ο Μίκης τολμώντας να δηλώσει «Έλληνας, Κρητικός, Κύπριος», κατά την τελετή απονομής του παρασήμου από τον τότε Πρόεδρο, Τάσσο Παπαδόπουλο.»
Συνεχίζοντας την ομιλία του στην εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν με επιτυχία η Περιφέρεια Κρήτης, ο Δήμος Χανίων και ο Παγκρήτιος σύλλογος “Μίκης Θεοδωράκης”, ο κ. Αρναουτάκης, αναφέρθηκε στον Μίκη και στην προσφορα του. Συγκεκριμένα ο Περιφερειάρχης, πρόσθεσε:
«Τρία χρόνια μετά τον τελευταίο αποχαιρετισμό στο Γαλατά, επιβεβαιώνεται πως ο Μίκης, αναδύθηκε στην ελληνική ζωή, ως ένα από τα σημεία αναφοράς της, ένα κραταιό πολιτικό και πολιτισμικό σύμβολο. Στην πολύχρονη επικοινωνία του με το λαό, στα χρόνια της σιωπής, τα τραγούδια της φωτιάς, κυριάρχησαν σε κάθε σπίτι, σε κάθε πλατεία και γειτονιά. Ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε μήνυμα, σύμβολο, έμπνευση, εθνικό τρόπαιο, μεγάλος παράγοντας και μέρος του σύγχρονου ελληνισμού.
Κλείνοντας και αφού ευχαριστήσουμε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη μεγάλη τιμή που μας κάνει απόψε, να επισημάνω πως η δύναμη της συγκίνησης παραμένει ανεξάντλητη, γιατί η μορφή του Μίκη Θεοδωράκη «φτιάχτηκε από υλικά αντοχής και ανθεκτικότητας. Γι’ αυτό θα ανήκει στο σύνολο της νεοελληνικής ιστορίας, ως ο τελευταίος «μύθος» του νεοελληνικού πολιτισμού. Ένα μνημείο που διασταυρώνεται με την ιστορία, τη φωνή του πατριωτισμού και της μουσικής, τις φωνές που καθόρισαν τη ζωή του», όπως έλεγε ο ίδιος.»
Πρόεδρος Κύπρου: Ήρθα για προσκύνημα στην Κρήτη και τον Μίκη
Στον Παγκόσμιο Μίκη, στην πολυσχιδή προσωπικότητα του,στο πλούσιο έργο του στον πολιτισμό αλλά και στην θυσία και βοήθεια των Κρητικών στον αγώνα της Κύπρου, αναφέρθηκε στην ομιλία του ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης.
Από εδώ από την Κρήτη, όπως είπε, στέλνουμε παγκόσμιο μήνυμα ειρήνης και ενώνουμε την φωνή μας με τον Μίκη ο οποίος ζει και εμπνέει με το έργο του.Ο ίδιος παράλληλα, τόνισε με έμφαση, ότι, ήρθε για προσκύνημα στην Κρήτη, για τον Μίκη αλλά και για το ίδιο το νησί και τους Κρητικούς που θυσιάστηκαν και βοήθησαν στον αγώνα της Κύπρου. Ευχαρίστησε θερμά τον Περιφερειάρχη κ Αρναουτάκη και όλους τους συνδιοργανωτές της εκδήλωσης.
Στην εκδήλωση επίσης χαιρέτησαν μιλώντας για τον Μίκη και καλωσορίζοντας τον Πρόεδρο της Κύπρου, η Γεν. Γραμ. Υπ. Πολιτισμού Ελένη Δουνδουλάκη, ο Βουλευτής Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης, ο Δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης, και ο Πρόεδρος του Παγκρήτιου συλλόγου “Μίκης Θεοδωράκης “, Γιώργος Αγοραστάκης.
Η εκδήλωση έκλεισε με την μουσική αναφορά «Ένας διάλογος της Κρητικής με την Συμφωνική Μουσική του Μίκη» με την Κωνσταντίνα Βιδαλάκη, Σολίστ Πιάνου.
Διαβάστε τον χαιρετισμό του Δημάρχου Χανίων:
«Εξοχότατε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,
Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή, σας υποδεχόμαστε σήμερα στα Χανιά, στην Κρήτη, στην μητέρα Ελλάδα.
Είναι εξαιρετική τιμή να βρίσκεστε ανάμεσα μας, με αφορμή το ετήσιο μνημόσυνο και το Φεστιβάλ «Μίκης Θεοδωράκης» που η Περιφέρεια Κρήτης, ο Δήμος Χανίων και ο Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων «Μίκης Θεοδωράκης» θέσπισαν για τον μεγάλο Κρητικό, τον μεγάλο Έλληνα, τον μεγάλο Ρωμιό κι ΟικουμενικόΆνθρωπο, τον πολιτικό αλλά πρωτίστως τον μεγάλο καλλιτέχνη, που μας χάρισε δημιουργίες άρρητα συνδεδεμένες με τις σημαντικές στιγμές του ελληνισμού, δημιουργίες που πλαισιώνουν καλλιτεχνικά και παντοτινά, τη συλλογική μας μνήμη.
Η παρουσία Σας σήμερα εδώ, στα Χανιά είναι ιστορική, όπως ιστορική είναι και η ίδια η πόλη. Μια από τις αρχαιότερες της Ευρώπης, μια από τις σημαντικότερες της μινωικής Κρήτης αλλά και συνάμα μια πόλη σύγχρονη, ευρωπαϊκή, ζωντανή και δυναμική.
Στο κέντρο της Μεσογείου, μεταξύ Ανατολής και Δύσης, διαχρονικό σταυροδρόμι πολιτισμών, παλίμψηστο αρχιτεκτονικής, πολύτιμη κιβωτός ιστορικών αναμνήσεων, η Κρήτη, όπως άλλωστε και η Κύπρος έθρεψαν και διέδωσαν τον ελληνικό πολιτισμό στα πέρατα της γης, σφυρηλατώντας μια διακριτή ταυτότητα αλλά και έναν αδιάσπαστο δεσμό μεταξύ των Κρητικών και Κυπρίων, επί αιώνες.
Ο Δήμος Χανίων άλλωστε, είναι αδελφοποιημένος με 4 πόλεις της Κύπρου: την Πάφο, την Αμμόχωστο, την Πόλη Χρυσοχούς και την Έγκωμη, τιμώντας αυτόν τον δεσμό, μέσω της έμπρακτης και ουσιώδουςσυνεργασίας.
Είναι για εμάς είναι σημαντικό, διατηρώντας την ιστορική μνήμη, να μπορούμε να καταγράφουμε τις ιστορικές διαδρομές, τόσο της Κρήτης όσο και της Κύπρου, καθώς αμφότερες αποτέλεσαν κεντρικά ζητήματα στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα.
Το Κρητικό ζήτημα, όπως άλλωστε και το κυπριακό αλλά και το μεσανατολικό αποτέλεσαν ζητήματα που απασχόλησαν και τα δύο τελευταία απασχολούν τη διεθνή πολιτική και συσχετίζονται άμεσα με ευρύτερα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα της περιοχής.
Και στο σημείο αυτό θα ήθελα να τονίσω ότι δεν ξεχνάμε ποτέ ότι εδώ και πέντε δεκαετίες η Κύπρος παραμένει, ημικατεχόμενη χώρα. Δεν ξεχνάμε τον βίαιο ξεριζωμό και τον εκτοπισμό χιλιάδων Ελληνοκυπρίων, τη διχοτόμηση του νησιού αλλά τον βίαιο χωρισμό Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Και αν η Κρήτη, έπειτα από αιώνες αγώνων και διεκδικήσεων, ευτύχησε να στέκεται ελεύθερη, οφείλεταιπρωτίστως, στο γεγονός ότι στο τελευταίο, εξαιρετικά κρίσιμο στάδιο του κρητικού ζητήματος, είχε ως πρωθυπουργό τον εθνάρχη, Χανιώτη, Ελευθέριο Βενιζέλο.
Υπό την εμπνευσμένη ηγεσία του Ελευθερίου Βενιζέλου, επιτεύχθηκε η επιθυμητή έκβαση και η ένωση της Κρήτης με την μητέρα Ελλάδα και τα τεκμήρια της σπουδαίας αυτής διαδρομής και πολιτικής δράσης εκτείθενται σε μικρή απόσταση από το Ενετικό Λιμάνι, βρίσκεται το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», το οποίο αποτελεί τον θεματοφύλακα της κληρονομιάς του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Κληρονομιά που μας καλεί να αναστοχαστούμε το Κυπριακό ζήτημα, ως μια ιστορία χαμένων ευκαιριών που μας στοιχειώνει, και δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών, για τη σημασία, την ευθύνη και την κρισιμότητα των πολιτικών ηγεσιών ανά τους αιώνες και ανά την υφήλιο.
Και ότι οι μελλοντικές μας επιλογές πρέπει να γίνονται στη βάση του ρεαλισμού, αξιοποιώντας τασυγκριτικά πλεονεκτήματα και κάθε συμμαχίες, έχοντας πάντα ως γνώμονα ότι η εξωτερική πολιτική πρέπει να ασκείται με το βλέμμα στραμμένο στις επόμενες γενιές, απαλλαγμένη από εφήμερες συγκυρίες και ματαιόδοξους πολιτικούς χειρισμούς.
Η Κύπρος το 2004, πέτυχε να εισέλθει στην Ευρωπαϊκή οικογένεια ως το 14 μέλος της, γεγονός που αποτελεί ένα ιστορικό ορόσημο για την πορεία της. Και ως ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλείται αλλά και προσκαλεί τα υπόλοιπα μέλη να αποδεικνύουν καθημερινά την αλληλεγγύη μεταξύ τους και την απαρέγκλιτη προσήλωση τους στους κανόνες της διεθνούς πολιτικής, στις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Και είναι σήμερα περισσότερο επιτακτικό από ποτέ, στη βάση των τραγικών γεγονότων που εκτυλίσσονται στην Ουκρανία και την Μέση Ανατολή, οι υπερεθνικοί αυτοί οργανισμοί της Ε.Ε. και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να ανακτήσουν και να διευρύνουν την αποτελεσματικότητά τους, ανατρέχοντας στις ιστορικές συγκυρίες και δικαιώνοντας τους λόγους, και εκείνες τις κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες που οδήγησαν στη γέννηση τους.
Στην παγκόσμια, σύγχρονη και σύνθετη πραγματικότητα, καμία ισορροπία δεν μπορεί να επέλθει αν δεν παραμεριστούν οι εθνικισμοί, αν δεν επικρατήσει η συναδέλφωση και αν δεν βρεθούν τα τολμηρά μέσα και οι τρόποι, ώστε να μπορούν να επιβάλλονται, απαρέγκλιτα οι επιταγές του διεθνούς δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Είμαι σίγουρος ότι η συνεργασία της κυβέρνησης της Κύπρου με την κυβέρνηση της Ελλάδας, προσανατολίζεται προς αυτήν την κατεύθυνση και απ’ αυτό εδώ το βήμα, θέλω να στείλω τις εγκάρδιες ευχές της κοινωνίας των Χανίων να μπορέσει, επιτέλους, ο ελληνισμός να δει ξανά την επανένωση της Κύπρου και τις κοινότητες του νησιού να ζουν σε ένα ειρηνικό πλαίσιο, όπως έχουν αποδείξει ότι μπορούν και στο παρελθόν.
Για τους παραπάνω σκοπούς αγωνίστηκε και ο ίδιος ο Μίκης, ο οποίος μεγάλωσε και γαλουχήθηκε στην μεγαλόνησο της Κρήτης αλλά συνδέθηκε και με την μεγαλόνησο της Κύπρου· τη γη της λεμονιάς, της ελιάς, των παλικαριών και της αγάπης, τ’ άδικου χαμού, του χρυσοπράσινου φύλλου ριγμένου στο πέλαγο, όπως αναφέρει στα τραγούδια του.
Κι ο Μίκης Θεοδωράκης, θρέμμα περήφανων Κρητικών, αυτόν τον ιερό δεσμό μεταξύ των τόπων και των ανθρώπων μας, τον βίωσε, τον τίμησε και τον μετουσίωσε σε πνευματικό αγώνα, το μόνο όπλο που διέθετε, όπως έλεγε και ο ίδιος.
Μέσα από το έργο, την προσφορά του, την παρακαταθήκη του και κάθε πτυχή της τεράστιας προσωπικότητας του, ο Μίκης Θεοδωράκης, ήταν ένας ακούραστος αγωνιστής, που σήμερα περισσότερο από ποτέ, αποτελεί ένα φάρο ελπίδας για κάθε αγώνα, συλλογικό ή προσωπικό.
Το μουσικό έργο του δε, πολυδιάστατο, ήταν ελληνικό και παγκόσμιο αλλά και μια οικουμενική πρόσκληση αγώνα, ελευθερίας και ελπίδας, για όλους τους ανθρώπους σε όλη τη γη.
Εξοχότατε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι
Η παρουσία σας σήμερα εδώ, προσδίδει ιδιαίτερη τιμή και κύρος στην πρωτοβουλία που έχουμε αναλάβει από κοινού με την Περιφέρεια Κρήτης και τον Παγκρήτιο Σύλλογο Φίλων «Μίκης Θεοδωράκης» και θεωρούμε ότι θα αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για να μπορέσουμε να αναδείξουμε και να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές της ανθρωπότητας, τη σπουδαία παρακαταθήκη του Μίκη Θεοδωράκη και τα μηνύματα που αυτή φέρει.
Την ίδια στιγμή αποτελεί και ένα αντίδωρο ευγνωμοσύνης του κυπριακού λαού απέναντι στις μεγάλες δημιουργίες του Μίκη και μια αναγνώριση για όσα προσέφερε μέσα από τον πνευματικό του αγώνα, στην ανάγκη του να εκφράσει τον πόθο, τον πόνο, τις αγωνίες και τη χαρά του ελληνισμού, πανταχού.
Από εδώ, λοιπόν, τον χώρο που φέρει το όνομα του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, σας καλωσορίζω για ακόμα μια φορά στα Χανιά και θέλω να γνωρίζετε πως τόσο εσείς όσο και όλοι οι αδελφοί Κύπριοι είστε πάντα ευπρόσδεκτοι στον τόπο μας, έχοντας την ευγενή φιλοδοξία να συναγωνιστούμε την αξεπέραστη κυπριακή φιλοξενία.»